Mateusza 5 | Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza

Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza

Kazanie na Górze

1 A [Jezus], widząc te tłumy, wstąpił na górę i gdy usiadł,^[1] przystąpili do Niego Jego uczniowie. (Mt 4,25; Mt 15,29; Mt 17,1; Mt 24,3; Mk 3,13; Łk 6,20)

Mt 4,25Mt 15,29Mt 17,1Mt 24,3Mk 3,13Łk 6,20

2 Wówczas otworzył swoje usta i zaczął ich nauczać^[2] tymi słowy: 3 Szczęśliwi^[3] ubodzy^[4] w duchu, gdyż ich jest Królestwo Niebios. (Mt 4,17; Mt 5,5; Mt 5,10; Mt 21,9; Łk 1,42; Łk 1,68; Łk 16,20; Łk 16,22; 1 Tm 1,11; Tt 2,13)

Mt 4,17Mt 5,5Mt 5,10Mt 21,9Łk 1,42Łk 1,68Łk 16,20Łk 16,221 Tm 1,11Tt 2,13

4 Szczęśliwi, którzy się smucą,^[5] gdyż oni będą pocieszeni. (2 Kor 1,7; Ap 7,17) 5 Szczęśliwi łagodni,^[6] gdyż oni odziedziczą ziemię. (Rz 4,13; Ef 4,2; Tt 3,2; Hbr 2,5; Jk 3,13)

Rz 4,13Ef 4,2Tt 3,2Hbr 2,5Jk 3,13

6 Szczęśliwi głodni i spragnieni sprawiedliwości, gdyż oni będą nasyceni.^[7] (Mt 5,10; Mt 5,20; 1 Tm 6,11; 2 Tm 2,22)

Mt 5,10Mt 5,201 Tm 6,112 Tm 2,22

7 Szczęśliwi miłosierni, gdyż oni miłosierdzia dostąpią. (Mt 18,33; Jk 2,13) 8 Szczęśliwi czystego serca, gdyż oni będą oglądać Boga. (2 Tm 2,22; Hbr 12,14; 1 J 3,2; 1 J 3,3; Ap 22,4)

2 Tm 2,22Hbr 12,141 J 3,21 J 3,3Ap 22,4

9 Szczęśliwi wprowadzający pokój,^[8] gdyż oni będą nazwani synami Boga. (Rz 8,14; Rz 14,19; Ef 2,14; Hbr 12,14; Jk 3,18; 1 J 3,1)

Rz 8,14Rz 14,19Ef 2,14Hbr 12,14Jk 3,181 J 3,1

10 Szczęśliwi prześladowani z powodu sprawiedliwości, gdyż ich jest Królestwo Niebios. (Mt 5,3; Mt 5,6; Mt 5,20; Mt 25,34; 1 P 3,14)

Mt 5,3Mt 5,6Mt 5,20Mt 25,341 P 3,14

11 Szczęśliwi jesteście, gdy was będą znieważać i prześladować, i kłamliwie przypisywać wam wszelkie zło ze względu na Mnie. (Mt 10,22; Rz 3,8; 2 Kor 6,8; Hbr 13,13; 1 P 4,14)

Mt 10,22Rz 3,82 Kor 6,8Hbr 13,131 P 4,14

12 Cieszcie się i weselcie, gdyż wielka jest wasza nagroda^[9] w niebiosach; tak bowiem prześladowali proroków, którzy byli przed wami. (Mt 16,27; Mt 23,30; Mt 23,34; Mt 23,37; Dz 5,41; Dz 7,52; 2 Kor 6,10; 2 Kor 12,10; Kol 1,24; 1 Tes 2,15; Hbr 10,35; Hbr 11,36; Jk 1,2; Jk 5,10; 1 P 1,6; 1 P 4,13; 1 P 4,16)

Mt 16,27Mt 23,30Mt 23,34Mt 23,37Dz 5,41Dz 7,522 Kor 6,102 Kor 12,10Kol 1,241 Tes 2,15Hbr 10,35Hbr 11,36Jk 1,2Jk 5,101 P 1,61 P 4,131 P 4,16

Uczniowie – sól i światło

13 Wy jesteście solą ziemi; jeśli zaś sól zwietrzeje, czym się ją nasala?^[10] Do niczego jest już nieprzydatna, poza wyrzuceniem na zewnątrz, na podeptanie przez ludzi. (Mt 25,30; Mk 9,50; Łk 14,34; Łk 14,35; Kol 4,6)

Mt 25,30Mk 9,50Łk 14,34Łk 14,35Kol 4,6

14 Wy jesteście światłem świata; nie może ukryć się miasto położone na górze. (Ef 5,8; Flp 2,15) 15 Nie zapalają też lampy i nie stawiają pod miarą^[11] [do ziarna], ale na podstawku, aby świeciła wszystkim, którzy są w domu. (Mk 4,21; Łk 8,16; Łk 11,33) 16 Tak niech i wasze światło świeci wobec ludzi, by mogli zobaczyć wasze szlachetne czyny i oddać chwałę waszemu Ojcu w niebie.^[12] (Mt 9,8; 1 Kor 10,31; Ef 5,8; Flp 1,11; 1 P 2,12)

Mt 9,81 Kor 10,31Ef 5,8Flp 1,111 P 2,12

Trwałość Prawa

17 Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo lub proroków; nie przyszedłem znieść, ale wypełnić. (Mt 3,15; Mt 7,12; Rz 3,31; Rz 8,4; Rz 10,4; Rz 13,8)

Mt 3,15Mt 7,12Rz 3,31Rz 8,4Rz 10,4Rz 13,8

18 Zapewniam was bowiem: Dopóki nie przeminie niebo i ziemia, nie przeminie ani jedna jota lub ani jedna kreska^[13] z Prawa – aż wszystko się stanie. (Mt 24,35; Łk 16,17; Łk 21,33; Hbr 1,11; 2 P 3,10; Ap 21,1)

Mt 24,35Łk 16,17Łk 21,33Hbr 1,112 P 3,10Ap 21,1

19 Kto zatem rozwiąże jedno z tych przykazań, choćby najmniejsze, i tak będzie nauczał ludzi, najmniejszym będzie nazwany w Królestwie Niebios, a kto będzie stosował i nauczał, ten będzie nazwany wielkim w Królestwie Niebios. (Mt 11,11; Mt 18,1; Jk 2,10) 20 Mówię wam bowiem, że jeśli wasza sprawiedliwość nie przewyższy [sprawiedliwości] znawców Prawa i faryzeuszów, nie wejdziecie do Królestwa Niebios. (Mt 5,6; Mt 5,10; Mt 7,21; Mt 18,3; Mt 23,13; Dz 14,22; Flp 3,9; Ap 19,8)

Mt 5,6Mt 5,10Mt 7,21Mt 18,3Mt 23,13Dz 14,22Flp 3,9Ap 19,8

O szacunku dla życia

21 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz zabijał,^[14] a kto by zabił, będzie winien^[15] sądu. 22 A Ja wam mówię, że każdy, kto gniewa się na swego brata, będzie winien sądu, a kto by powiedział swemu bratu: Raka,^[16] będzie winien Sanhedrynu, a kto by powiedział: Głupcze,^[17] będzie winien ognia Gehenny.^[18] (Mt 5,29; Mt 10,17; Mt 10,28; Mt 18,9; Mt 26,59; Mk 15,1; Łk 12,5; Dz 4,15; Dz 5,21; Dz 5,41; Ef 4,26; Jk 1,19; 1 J 3,15)

Mt 5,29Mt 10,17Mt 10,28Mt 18,9Mt 26,59Mk 15,1Łk 12,5Dz 4,15Dz 5,21Dz 5,41Ef 4,26Jk 1,191 J 3,15

O sporach

23 Jeślibyś więc składał swój dar na ołtarzu^[19] i tam przypomniałoby ci się, że twój brat ma coś przeciw tobie, (Mt 8,4; Mt 18,15; Mt 18,21; Mt 23,18; Mk 11,25; Łk 1,11; Hbr 7,13; Hbr 13,10; Hbr 13,12; Ap 8,3)

Mt 8,4Mt 18,15Mt 18,21Mt 23,18Mk 11,25Łk 1,11Hbr 7,13Hbr 13,10Hbr 13,12Ap 8,3

24 zostaw swój dar tam przed ołtarzem, odejdź i najpierw pojednaj się ze swym bratem, a potem przyjdź i złóż swój dar. (Ef 4,32; Kol 3,13) 25 Gódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, póki jesteś z nim w drodze, aby przeciwnik nie podał cię sędziemu, a sędzia podwładnemu,^[20] i [abyś nie] został wtrącony do więzienia. (Łk 12,58) 26 Zapewniam cię, na pewno nie wyjdziesz stamtąd, aż oddasz ostatni kodrantes.^[21] (Mt 18,34; Łk 12,59)

O czystości współżycia

27 Słyszeliście, że powiedziano: Nie będziesz cudzołożył. 28 A Ja wam mówię, że każdy, kto patrzy na kobietę^[22] żądny, by ją mieć,^[23] już w swoim sercu scudzołożył z nią.^[24] (Mt 15,19; 1 Kor 6,9; Ga 5,19; Ef 5,3; 2 P 2,14)

Mt 15,191 Kor 6,9Ga 5,19Ef 5,32 P 2,14

29 A jeśli twe prawe oko gorszy cię,^[25] wyłup je i odrzuć od siebie, korzystniej jest bowiem dla ciebie, by zginął jeden z twych członków, niż żeby całe twe ciało zostało wrzucone do Gehenny. (Mt 5,22; Mt 18,9; Mk 9,47; Łk 17,2; Rz 14,21; 1 Kor 8,13; 2 Kor 6,3; 2 Kor 11,29)

Mt 5,22Mt 18,9Mk 9,47Łk 17,2Rz 14,211 Kor 8,132 Kor 6,32 Kor 11,29

30 I jeśli twa prawa ręka gorszy cię, odetnij ją i odrzuć od siebie, korzystniej jest bowiem dla ciebie, by zginął jeden z twych członków, niż żeby całe twe ciało miało pójść do Gehenny. (Mt 5,22; Mt 18,8; Mk 9,43)

O rozwodzie

31 Powiedziano też: Ktokolwiek oddalałby^[26] swą żonę, niech jej da oświadczenie rozwodowe.^[27] (Mt 19,3; Mt 19,7; Mk 10,4) 32 A ja wam mówię, że każdy, kto oddala^[28] swą żonę, poza sprawą nierządu,^[29] czyni ją [osobą], względem której scudzołożono,^[30] a kto by oddaloną pojął – cudzołoży.^[31] (Mt 19,9; Mk 10,11; Łk 16,18; Rz 7,3; 1 Kor 7,10)

Mt 19,9Mk 10,11Łk 16,18Rz 7,31 Kor 7,10

O przysiędze

33 Słyszeliście także, że powiedziano przodkom: Nie będziesz krzywoprzysięgał,^[32] ale dotrzymasz Panu swoich przysiąg. (Mt 6,33) 34 A Ja wam mówię: Nie przysięgać wcale^[33] – ani na niebo, gdyż jest tronem Boga, (Mt 23,16; Dz 7,49; 1 Tes 5,27; Jk 5,12)

Mt 23,16Dz 7,491 Tes 5,27Jk 5,12

35 ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem Jego stóp, ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem Wielkiego Króla; 36 nie przysięgaj też na swą głowę, gdyż nie możesz jednego włosa uczynić białym lub czarnym. 37 Niech raczej wasze słowo będzie: Tak – tak, nie – nie, a co ponadto – to jest od złego.^[34] (Mt 6,13; Mt 13,19; Mt 13,38; 2 Kor 1,17; Ef 6,16; 2 Tes 3,3; Jk 5,12; 1 J 2,13; 1 J 5,18)

Mt 6,13Mt 13,19Mt 13,382 Kor 1,17Ef 6,162 Tes 3,3Jk 5,121 J 2,131 J 5,18

O zemście

38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb. (Łk 6,29) 39 A Ja wam mówię: Nie odwzajemniajcie się złu, lecz temu, kto cię uderzy w twój prawy policzek^[35] – odwróć mu i drugi. (Mt 26,67; Rz 12,14; Rz 12,17; Rz 12,19; 1 P 3,9)

Mt 26,67Rz 12,14Rz 12,17Rz 12,191 P 3,9

40 A temu, kto chce cię pozwać do sądu i wziąć twą koszulę – zostaw mu też płaszcz. (1 Kor 6,6) 41 I kto by cię zmuszał do jednej^[36] mili,^[37] idź z nim dwie. 42 Temu, kto cię prosi, daj, i nie odwracaj się od tego, kto chce od ciebie pożyczyć. (Łk 6,35)

O nieprzyjaciołach

43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz kochał swego bliźniego^[38] i będziesz nienawidził swego nieprzyjaciela.^[39] (Mt 19,19; Mt 22,39; Mk 12,31; Łk 6,27; Łk 6,32; Łk 10,27; Rz 12,20; Rz 13,10; Ga 5,14; Jk 2,8)

Mt 19,19Mt 22,39Mk 12,31Łk 6,27Łk 6,32Łk 10,27Rz 12,20Rz 13,10Ga 5,14Jk 2,8

44 A Ja wam mówię: Kochajcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się o tych, którzy was prześladują, (Dz 7,60; Rz 12,14; Rz 12,20; 1 Kor 4,12; 1 P 2,23)

Dz 7,60Rz 12,14Rz 12,201 Kor 4,121 P 2,23

45 abyście stali się^[40] synami waszego Ojca w niebie,^[41] gdyż Jego słońce wschodzi nad złymi i dobrymi i deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. (Dz 14,17; Ef 5,1; Flp 2,15) 46 Bo jeśli okazujecie miłość tym, którzy was kochają, jaką macie zapłatę? Czy i celnicy tego nie czynią? 47 I jeśli pozdrawiacie tylko swoich braci, co nadzwyczajnego czynicie? Czy i poganie^[42] tego nie czynią? (Mt 6,7; Mt 6,32; 3 J 1,7) 48 Wy zatem macie być doskonali,^[43] jak doskonały jest wasz Ojciec niebieski. (Mt 19,21; Flp 3,12; Flp 3,15; Kol 1,28; Kol 4,12; Jk 1,4; 1 P 1,16)

Mt 19,21Flp 3,12Flp 3,15Kol 1,28Kol 4,12Jk 1,41 P 1,16