Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
od Ewangeliczny Instytut Biblijny1Arcykapłan natomiast zapytał: Czy tak się te rzeczy mają?2On zaś odpowiedział: Mężowie bracia i ojcowie, posłuchajcie! Bóg chwały ukazał się naszemu ojcu Abrahamowi, gdy był w Mezopotamii, przed jego zamieszkaniem w Charanie, (Rdz 11,31; Rdz 12,4; Rdz 15,7; Rdz 24,10; Ps 29,3; Dz 2,9; Dz 22,1)3i powiedział do niego: Wyjdź z twojej ziemi i z twojej rodziny i udaj się do ziemi, którą ci wskażę. (Rdz 12,1)4Wtedy wyszedł z ziemi Chaldejczyków i zamieszkał w Charanie. Stamtąd, po śmierci swojego ojca,[1] [Bóg] przesiedlił go do tej ziemi, w której wy teraz mieszkacie; (Rdz 11,27; Rdz 11,31; Rdz 11,32; Rdz 12,4; Rdz 15,5; Rdz 15,7; Neh 9,7)5i nie dał mu w niej dziedzictwa nawet na krok stopy,[2] a obiecał dać mu ją w posiadanie oraz jego nasieniu po nim,[3] chociaż nie miał jeszcze dziecka. (Rdz 12,7; Rdz 13,15; Rdz 15,2; Rdz 15,18; Rdz 16,1; Rdz 17,8; Rdz 24,7; Rdz 26,3; Rdz 48,4; Pwt 2,5; Rz 4,1; Ga 3,1; Hbr 11,9)6Bóg zaś powiedział w ten sposób, że jego nasienie będzie mieszkać jako obcy przybysz w obcej ziemi, gdzie je ujarzmią i będą krzywdzić przez czterysta lat; (Rdz 15,13; Wj 1,11; Wj 1,14; Wj 2,22; Wj 5,6; Wj 12,40; Ga 3,17)7a naród, któremu będą służyć, Ja osądzę– powiedział Bóg – a potem wyjdą i będą mi służyć na tym miejscu. (Rdz 15,13; Wj 1,13; Wj 3,12)8Dał mu też przymierze obrzezania; i tak zrodził Izaaka i obrzezał go dnia ósmego, Izaak natomiast Jakuba, a Jakub dwunastu patriarchów. (Rdz 17,10; Rdz 21,2; Rdz 25,26; Rdz 29,31; Rdz 30,5; Rdz 35,18; Rdz 35,23)9Patriarchowie zaś, zazdroszcząc Józefowi, oddali go do Egiptu. Bóg jednak był z nim (Rdz 37,11; Rdz 37,28; Rdz 39,2; Rdz 39,3; Rdz 39,21; Rdz 39,23; Rdz 45,4)10i wyrwał go ze wszystkich jego ucisków, dał mu łaskę i mądrość przed faraonem, królem Egiptu – i ustanowił go zarządcą Egiptu oraz całego swego domu. (Rdz 41,37; Rdz 41,40; Ps 105,21)11Potem nastał głód w Egipcie i Kanaanie – i wielki ucisk; i nasi ojcowie nie znajdowali żywności. (Rdz 41,54; Rdz 41,57; Rdz 42,5)12A gdy Jakub usłyszał, że w Egipcie jest zboże, posłał tam naszych ojców po raz pierwszy; (Rdz 42,1)13za drugim zaś razem Józef dał się poznać swoim braciom i ród Józefa stał się dla faraona jawny. (Rdz 45,3; Rdz 45,16)14Józef zaś posłał i wezwał do siebie swego ojca Jakuba wraz z całą rodziną liczącą siedemdziesiąt pięć dusz. (Rdz 45,9; Rdz 45,18; Rdz 46,27; Wj 1,5; Pwt 10,22)15Wówczas Jakub zstąpił do Egiptu, gdzie zakończył [życie] zarówno on, jak i nasi ojcowie; (Rdz 46,5; Rdz 49,33; Wj 1,6)16i przeniesiono ich do Sychem,[4] i złożono w grobowcu, który za cenę srebra nabył Abraham od synów Hemora w Sychem.[5] (Rdz 12,6; Rdz 23,3; Rdz 23,16; Rdz 33,19; Rdz 49,29; Rdz 50,13; Joz 24,32)17A gdy zbliżał się czas obietnicy, którą Bóg ogłosił Abrahamowi, rozrósł się lud i rozmnożył w Egipcie, (Wj 1,7; Ps 105,24; Dz 7,5)18aż nastał w Egipcie inny król,[6] który nie znał Józefa. (Wj 1,8)19Ten postąpił podstępnie z naszym rodem i krzywdził naszych ojców, zmuszając ich do porzucania niemowląt, tak aby nie zostawały przy życiu. (Wj 1,10; Wj 1,22)20W tym czasie urodzony został Mojżesz i był miły Bogu; był on przez trzy miesiące karmiony w domu ojca, (Wj 2,2; Hbr 11,23)21a gdy został porzucony, wzięła go córka faraona i wychowała go sobie za syna. (Wj 2,3)22I wdrożono Mojżesza we wszelką mądrość Egipcjan, był zaś dzielny w swoich słowach i czynach. (Wj 2,11; Dn 1,4; Dn 1,17)23A gdy ukończył czterdzieści lat, wstąpiło mu na serce, by odwiedzić swoich braci, synów Izraela. (Wj 2,11)24Wtedy zobaczył kogoś krzywdzonego, ujął się za nim i wymierzył sprawiedliwość męczonemu, zadając cios Egipcjaninowi.25Sądził zaś, że jego bracia skojarzą, że Bóg przez jego rękę daje im zbawienie – oni jednak nie skojarzyli.26Następnego dnia zjawił się, gdy z sobą walczyli, i chcąc ich nakłonić do zgody, powiedział: Ludzie, jesteście braćmi, dlaczego krzywdzicie się wzajemnie? (Wj 2,13)27Lecz ten, który krzywdził bliźniego, odepchnął go i powiedział: Kto cię ustanowił przełożonym i sędzią nad nami? (Wj 2,14; Łk 12,14)28Czy ty chcesz mnie zabić, tak jak wczoraj zabiłeś Egipcjanina? (Wj 2,14)29Z powodu tego słowa Mojżesz uciekł i stał się przychodniem w ziemi madiańskiej,[7] gdzie zrodził dwóch synów. (Wj 2,15; Wj 2,21; Wj 4,20; Wj 18,3)30A gdy wypełniło się czterdzieści lat, ukazał mu się na pustyni góry Synaj, w płomieniu płonącego krzaka, anioł. (Wj 3,2)31Gdy Mojżesz to zobaczył, zdziwił go ten widok; a kiedy podchodził, by przypatrzyć się dokładnie, rozległ się głos Pana: (Wj 3,3; Wj 3,4)32Ja jestem Bóg twoich ojców, Bóg Abrahama i Izaaka, i Jakuba. A Mojżesz, ogarnięty strachem, nie śmiał się [nawet] przyglądać. (Wj 3,6)33Pan zaś powiedział mu: Zdejmij obuwie ze swoich nóg, bo miejsce, na którym stanąłeś, jest ziemią świętą. (Wj 3,5)34Napatrzyłem się na krzywdę mojego ludu, który jest w Egipcie, i usłyszałem jego wzdychanie, i zstąpiłem, aby ich wybawić; i teraz idź! Posyłam cię do Egiptu. (Wj 2,24; Wj 3,7; Wj 3,10)35Tego Mojżesza, którego się zaparli, mówiąc: Kto cię ustanowił przełożonym i sędzią? – tego Bóg posłał jako wodza i odkupiciela[8] z pomocą[9] anioła, który mu się ukazał w krzaku. (Wj 2,14; Wj 3,2; Wj 23,20; Wj 32,34; Wj 33,2; Łk 1,68; Łk 2,38; Dz 7,27; Tt 2,14; Hbr 9,12)36On to wyprowadził ich po tym, jak dokonał cudów i znaków w ziemi egipskiej – i na Morzu Czerwonym, i na pustyni przez czterdzieści lat. (Wj 7,3; Wj 12,41; Wj 14,21; Wj 16,1; Wj 16,35; Lb 14,33; Dz 7,42; Dz 13,18; Hbr 3,9)37To jest ten Mojżesz, który powiedział synom Izraela: Proroka jak ja wzbudzi wam Bóg spośród waszych braci. (Pwt 18,15; Pwt 18,18; Dz 3,22)38On jest tym, który był w zgromadzeniu na pustyni z aniołem, który mówił do niego na górze Synaj, i z naszymi ojcami, tym, który otrzymał słowa żywe, aby wam[10] je dać. (Wj 19,3; Wj 19,18; Wj 20,1; Pwt 5,4; Pwt 9,10; Dz 7,53; Rz 3,2; Ga 3,19; Hbr 2,2)39Jemu nasi ojcowie nie chcieli stać się posłuszni, ale odepchnęli go i zwrócili się w swoich sercach w stronę Egiptu, (Wj 14,12; Wj 16,3; Lb 11,5; Lb 14,3)40mówiąc do Aarona: Uczyń nam bogów, którzy pójdą przed nami, bo nie wiemy, co się stało z tym Mojżeszem, który nas wyprowadził z ziemi egipskiej. (Wj 32,1; Wj 32,23)41I uczynili sobie w tamtych dniach cielca, i wznieśli ofiarę bożkowi, i cieszyli się dziełami swoich rąk. (Wj 32,4; Wj 32,35; Rz 1,23)42Bóg zaś odwrócił się i przekazał ich na służbę zastępom nieba, jak napisano w zwoju proroków: Czy ofiary rzeźne i z pokarmów[11] składaliście Mnie przez czterdzieści lat na pustyni, domu Izraela? (Pwt 4,19; 2 Krl 23,5; Ps 81,13; Jer 7,18; Jer 8,2; Jer 19,13; Ez 20,39; Am 5,25; So 1,5; Rz 1,24)43I nosiliście namiot Molocha[12] oraz gwiazdę waszego bożka Refana,[13] posążki,[14] które zrobiliście, aby się im kłaniać – i przesiedlę was poza Babilon. (1 Krl 11,7)44Nasi ojcowie mieli na pustyni namiot świadectwa, tak jak go sobie urządził Ten, który powiedział Mojżeszowi, aby go wykonał według wzoru, który zobaczył; (Wj 25,9; Wj 25,40; Wj 26,30; Wj 38,21; Lb 1,50; Ap 15,5)45który też z kolei nasi ojcowie wprowadzili z Jozuem do posiadłości narodów – których Bóg wygnał sprzed oblicza naszych ojców – aż do dni Dawida. (Joz 18,1; Joz 23,9; Joz 24,18; Ps 89,21; Dz 13,22)46On to znalazł łaskę w oczach Boga i prosił o znalezienie namiotu Bożego dla domu[15] Jakuba. (2 Sm 7,2; 1 Krl 8,17; 1 Krn 17,1; 2 Krn 6,7; Ps 132,1)47Salomon zaś zbudował Mu dom.[16] (1 Krl 6,1; 1 Krl 6,14; 1 Krl 8,13; 1 Krl 8,19; 2 Krn 3,1; 2 Krn 5,1; 2 Krn 6,2; 2 Krn 6,10)48Ale Najwyższy nie mieszka w [domach] zbudowanych rękami, jak mówi prorok: (1 Krl 8,27; 2 Krn 6,18; Iz 66,1; Dz 17,24)49Niebo jest moim tronem, a ziemia podnóżkiem moich stóp; jaki dom mi zbudujecie – mówi Pan – albo jakie jest miejsce mojego odpoczynku?50Czy nie moja ręka uczyniła to wszystko?51Ludzie twardego karku, nieobrzezanych serc i uszu, wy zawsze opieracie się Duchowi Świętemu, jak wasi ojcowie, tak i wy! (Wj 32,9; Wj 33,3; Wj 33,5; Wj 34,9; Kpł 26,41; Pwt 9,6; Pwt 9,13; Iz 48,4; Iz 63,10; Jer 6,10; Jer 9,25; Ez 44,7; Ez 44,9)52Którego z proroków nie prześladowali wasi ojcowie? Pozabijali też tych, którzy zapowiedzieli przyjście Sprawiedliwego, którego wy teraz staliście się zdrajcami i mordercami, (2 Krn 36,16; Neh 9,26; Mt 5,12; Mt 23,31; Dz 3,14; Dz 22,14; 1 J 2,1)53wy, którzy za pośrednictwem aniołów otrzymaliście Prawo, lecz nie dotrzymaliście go. (Pwt 33,3; Jan 7,19; Dz 7,38; Ga 3,19; Hbr 2,2)54Słuchając tego, wybuchli w swych sercach jak przecięci i zaczęli zgrzytać na niego zębami. (Job 16,9; Ps 35,16; Ps 37,12; Ps 112,10; Dz 5,33)55[On tymczasem], pełen Ducha Świętego, ze wzrokiem utkwionym w niebo, zobaczył chwałę Boga oraz Jezusa stojącego po prawicy Boga (Wj 24,16; Ps 110,1; Mt 26,64; Mk 14,62; Mk 16,19; Łk 22,69; Jan 12,41; Dz 4,8; Dz 6,3; Dz 6,5; Dz 7,2; Dz 9,17; Dz 11,24; Dz 13,9; Rz 8,34; Ef 1,20; Kol 3,1; Hbr 1,3; Hbr 8,1; Hbr 10,12; Hbr 12,2; 1 P 3,22)56i powiedział: Oto widzę otwarte niebiosa i Syna Człowieczego stojącego po prawicy Boga. (Ez 1,1; Dn 7,13; Mt 3,16; Mt 8,20; Mt 26,64; Łk 3,21; Jan 1,51; Dz 10,11; Ap 4,1; Ap 19,11)57Oni zaś podnieśli wielki krzyk, zatkali sobie uszy i zgodnie rzucili się na niego, (Ps 58,5)58a wyrzuciwszy go poza miasto, kamienowali. Świadkowie zaś złożyli swoje szaty u stóp młodzieńca imieniem Saul[17] (Kpł 24,14; Kpł 24,16; Pwt 17,7; 1 Krl 21,13; Mt 23,37; Łk 4,29; Dz 4,35; Dz 4,37; Dz 5,1; Dz 6,3; Dz 6,4; Dz 6,13; Dz 8,3; Dz 9,1; Dz 22,20; Hbr 11,37; Hbr 13,12)59i kamienowali Szczepana, wzywającego [imienia Pana] i mówiącego: Panie Jezu, przyjmij mego ducha. (Ps 31,6; Łk 23,46)60A gdy padł na kolana, zawołał donośnym głosem: Panie, nie policz im tego grzechu. I kiedy to powiedział, zasnął.[18] (Dn 12,2; Mt 5,44; Mt 27,52; Łk 22,41; Łk 23,34; Dz 9,40; Dz 20,36; 1 Kor 4,12; 1 Kor 15,51; 1 Tes 4,14; 2 Tm 4,16)