1Z Judei natomiast przybyli pewni ludzie, którzy zaczęli nauczać braci, że jeśli nie zostaną obrzezani zgodnie ze zwyczajem Mojżesza, nie dostąpią zbawienia.2Gdy na tym tle doszło do poważnego zatargu i sporu między Pawłem i Barnabą a nimi, postanowiono, że Paweł, Barnaba oraz kilku spośród nich uda się w tej sprawie do apostołów i starszych do Jerozolimy.3Wyprawieni zatem przez kościół, ruszyli przez Fenicję i Samarię, szczegółowo opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom.4Po przybyciu do Jerozolimy zostali przyjęci przez kościół oraz przez apostołów i starszych. Opowiedzieli im o wszystkim, czego Bóg przez nich dokonał.5Wówczas wystąpili pewni ludzie ze stronnictwa faryzeuszów, którzy uwierzyli, i stwierdzili: Trzeba ich obrzezać i nakazać, aby przestrzegali Prawa Mojżesza.6Zeszli się więc apostołowie i starsi, aby rozpatrzyć tę sprawę.7A gdy ją już długo rozpatrywano, powstał Piotr i powiedział do nich: Drodzy bracia, wy wiecie, że Bóg już dawno wybrał mnie spośród was, aby z moich ust poganie usłyszeli Słowo dobrej nowiny i uwierzyli.8Bóg też, który zna serca, potwierdził to, dając im Ducha Świętego, podobnie jak nam.9Nie zrobił przy tym żadnej różnicy między nami a nimi, gdyż oczyścił ich serca na podstawie wiary.10Dlaczego więc teraz chcecie narażać się Bogu, wkładając na kark uczniów jarzmo, którego nie mogli unieść nasi ojcowie, a i dla nas było ono ponad siły?11Przecież wierzymy, że zostaliśmy zbawieni dzięki łasce Pana Jezusa — zupełnie tak samo, jak oni.12Wówczas cały tłum umilkł. Zaczęto słuchać, jak Barnaba i Paweł opisują znaki i cuda, których Bóg dokonał za ich pośrednictwem między poganami.13Po ich wystąpieniu zabrał głos Jakub: Posłuchajcie, drodzy bracia!14Szymon zwrócił naszą uwagę, że to Bóg pierwszy zatroszczył się o to, by przygotować sobie wśród pogan lud mający czcić Jego imię.15Potwierdzają to pisma Proroków, gdzie czytamy:16Potem powrócę i odbuduję podupadły przybytek Dawida. Naprawię jego zniszczenia, wzniosę go na nowo,17by pozostali ludzie mogli znaleźć Pana, a w tym wszystkie narody, nad którymi wezwano mojego imienia — mówi Pan, który te rzeczy czyni18znanymi od wieków.[1]19Dlatego ja uważam, że nie należy czynić trudności tym spośród pogan, którzy nawracają się do Boga.20Należy natomiast powiadomić ich listem, aby wstrzymywali się od rzeczy splamionych przez ofiarowanie ich bóstwom, od nierządu, od tego, co uduszone, oraz od krwi.21Mojżesz bowiem od pokoleń ma w różnych miastach tych, którzy go głoszą w synagogach, ponieważ jego pisma czyta się w każdy szabat.22Wtedy apostołowie oraz starsi wraz z całym zgromadzeniem postanowili posłać do Antiochii, razem z Pawłem i Barnabą, wybranych spośród siebie ludzi. Byli nimi Juda, zwany Barsabbasem, i Sylas. Należeli oni wśród braci do przywódców.23Za ich pośrednictwem przekazali na piśmie: Apostołowie i starsi, Bracia Do braci pochodzących z pogan w Antiochii, w Syrii i w Cylicji Witajcie,24Dowiedzieliśmy się, że dotarli do was pewni ludzie, wywodzący się z naszego środowiska. Bez naszego upoważnienia zaniepokoili was oni swoimi wypowiedziami i wzbudzili w waszych duszach obawy.25Dlatego rozważyliśmy tę sprawę, doszliśmy do jednomyślności i uznaliśmy za słuszne posłać do was wybrane osoby wraz z naszymi ukochanymi Barnabą i Pawłem,26ludźmi, którzy poświęcili swoje życie dla imienia naszego Pana, Jezusa Chrystusa.27Posyłamy zatem Judę i Sylasa. Oni wam ustnie przekażą to samo.28Uznaliśmy bowiem za słuszne, Duch Święty i my, nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz tych rzeczy koniecznych:29Wstrzymujcie się od tego, co ofiarowane bóstwom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu. Stosując się do tych poleceń, uczynicie dobrze. Bywajcie zdrowi.30A gdy posłańcy przybyli do Antiochii, zwołali ogólne zgromadzenie i przekazali list.31Jego zachęcająca treść ucieszyła zebranych.32Juda zaś i Sylas, którzy byli prorokami, swoimi licznymi wypowiedziami zachęcali i umacniali braci.33Po spędzeniu tam pewnego czasu zostali w pokoju odesłani przez braci do tych, którzy ich posłali.34Sylas jednak postanowił pozostać.[2]35Paweł i Barnaba natomiast pozostawali w Antiochii. Wraz z wieloma innymi nauczali tam i głosili Słowo Pana.
DRUGA PODRÓŻ MISYJNA
36Po pewnym czasie Paweł powiedział do Barnaby: Powróćmy już do tych wszystkich miast, w których głosiliśmy Słowo Pana, i odwiedźmy tam braci. Sprawdźmy, jak się mają.37Barnaba jednak zamierzał zabrać z sobą również Jana, zwanego Markiem.38Paweł natomiast obstawał przy tym, że lepiej nie zabierać z sobą kogoś, kto opuścił ich w Pamfilii i nie brał już udziału w ich dalszej pracy.39Na tym tle doszło między nimi do ostrego sporu, tak że się z sobą rozstali: Barnaba zabrał Marka i odpłynął na Cypr.40Paweł natomiast, polecony przez braci łasce Pana, dobrał sobie Sylasa i także odszedł.41Przechodzili razem przez Syrię i Cylicję, umacniając tamtejsze kościoły.
Dzieje Apostolskie 15
Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
1A pewni [ludzie], którzy przybyli z Judei, zaczęli nauczać braci: Jeśli nie zostaliście obrzezani zgodnie ze zwyczajem Mojżesza, nie zdołacie dostąpić zbawienia. (Dz 6,14; Dz 15,5; Dz 21,21; 1 Kor 7,18; Ga 5,2; Kol 2,11)2Gdy zaś powstał zatarg i spór niemały między Pawłem i Barnabą a nimi, postanowiono, że Paweł i Barnaba oraz kilku innych spośród nich uda się w sprawie tego sporu do apostołów i prezbiterów do Jerozolimy.[1] (Dz 10,1; Dz 15,4; Dz 15,6; Dz 15,22; Dz 16,4; Ga 2,1)3Ci zatem, wyprawieni przez zgromadzenie, szli przez Fenicję i Samarię, szczegółowo opowiadając o nawróceniu pogan i sprawiając tym wielką radość wszystkim braciom. (Dz 11,18; Dz 15,4; Dz 15,7; Dz 15,12; Dz 15,13; Dz 15,22; Dz 15,41; Dz 21,5; 1 Kor 16,6; 1 Kor 16,11; 2 Kor 1,16; Tt 3,13)4A gdy przybyli do Jerozolimy, zostali przyjęci przez zgromadzenie oraz przez apostołów i prezbiterów, i opowiedzieli o wszystkim, czego tylko Bóg przez nich dokonał. (Dz 14,27; Dz 15,12; Dz 21,17; Dz 21,19)5Wówczas wystąpili niektórzy ze stronnictwa faryzeuszów, którzy uwierzyli, i powiedzieli: Trzeba ich obrzezać i nakazać, aby przestrzegali Prawa Mojżesza. (Dz 5,17; Dz 15,1; Dz 24,5; Dz 24,14; Dz 26,5; Dz 28,22; Ga 5,3)6Zeszli się więc apostołowie i prezbiterzy, aby rozpatrzyć tę sprawę.7A gdy ją już długo rozpatrywano, powstał Piotr i powiedział do nich: Mężowie bracia, wy wiecie, że od dawnych dni Bóg wybrał pośród was, aby przez moje usta poganie usłyszeli Słowo ewangelii i uwierzyli. (Dz 11,18; Dz 15,17; Dz 20,24; Dz 22,14; Ef 1,13; Kol 1,5; 1 Tes 1,5)8Bóg też, który zna serca, złożył im świadectwo przez to, że dał im Ducha Świętego, tak jak i nam, (Dz 1,24; Dz 2,4; Dz 10,44; Dz 10,47; Dz 11,15; Dz 11,17)9i nie zrobił żadnej różnicy między nami a nimi, gdy w wierze oczyścił ich serca. (Dz 10,15; Dz 10,34; Rz 3,22; Rz 10,12; 1 P 1,22)10Teraz więc, dlaczego wystawiacie na próbę Boga, wkładając na kark uczniów jarzmo, którego ani nasi ojcowie, ani my nie mogliśmy unieść? (Mt 11,29; Mt 23,4; Dz 5,9; Dz 15,1; Ga 5,1; Hbr 3,9)11Wierzymy przecież, że jesteśmy zbawieni przez łaskę Pana Jezusa – tak samo jak i oni. (Dz 2,21; Dz 16,31; Ga 2,16; Ef 2,5; Ef 2,8; 2 Tm 1,9; Tt 3,7)12Wówczas umilkł cały tłum i zaczął słuchać, jak Barnaba i Paweł opisywali, ilu znaków i cudów Bóg dokonał przez nich między narodami. (Dz 14,3; Dz 14,27; Dz 15,3)13A gdy i oni umilkli, odezwał się Jakub: Mężowie bracia, posłuchajcie mnie! (Dz 12,17; Dz 21,18; Ga 1,19; Ga 2,9; Ga 2,12)14Symeon[2] przedstawił, jak to Bóg najpierw zatroszczył się o to, aby wziąć spomiędzy narodów lud dla swojego imienia. (Dz 15,7; Dz 18,10; 2 P 2,1)15A z tym zgadzają się słowa proroków, jak napisano:16Potem powrócę i odbuduję przybytek Dawida – ten upadły, odbuduję jego zniszczenia i wzniosę go,17aby w ten sposób pozostali ludzie odnaleźli Pana i wszystkie narody, nad którymi zostało wezwane moje imię – mówi Pan, który to czyni (Dz 17,27; Jk 2,7)18znane od wieków.[3]19Dlatego ja uważam, że nie należy czynić trudności tym spośród narodów, którzy nawracają się do Boga, (Dz 14,15; Dz 15,10)20lecz powiadomić ich listem, aby się wstrzymywali od rzeczy splamionych przez bóstwa, od nierządu, od tego, co uduszone, oraz od krwi. (Dz 15,29; Dz 21,25; 1 Kor 6,9; 1 Kor 8,1; Ga 5,19; 1 Tes 4,3; Ap 2,14; Ap 2,20)21Mojżesz bowiem od dawnych pokoleń ma po miastach tych, którzy go głoszą w synagogach, gdy czyta się go w każdy szabat. (Dz 13,15; Dz 13,27; 2 Kor 3,14)22Wtedy apostołowie i prezbiterzy wraz z całym zgromadzeniem postanowili posłać do Antiochii wraz z Pawłem i Barnabą wybranych spośród siebie mężów: Judę,[4] zwanego Barsabbasem,[5] i Sylasa,[6] przewodzących wśród braci, (Dz 1,23; Dz 15,3; Dz 15,4; Dz 15,32; Dz 15,41; Dz 16,19; Dz 16,25; Dz 16,37; 2 Kor 1,19; 1 Tes 1,1; 2 Tes 1,1; 1 P 5,12)23przekazując przez nich[7] na piśmie: Apostołowie i prezbiterzy, Bracia, Do braci pochodzących z narodów w Antiochii, w Syrii i w Cylicji – Pozdrowienie, (Łk 2,2; Dz 15,1; Dz 15,41)24Ponieważ usłyszeliśmy, że niektórzy po wyjściu spośród nas zaniepokoili was słowami i wzbudzili niepokój w waszych duszach, bez naszego upoważnienia, (Dz 15,1; Ga 1,7; Ga 2,4; Ga 5,10; Ga 5,12; Tt 1,10)25uznaliśmy za słuszne, doszedłszy do jednomyślności, posłać do was wybranych ludzi wraz z naszymi ukochanymi Barnabą i Pawłem, (Dz 1,14; 2 P 3,15)26ludźmi, którzy oddali swoje dusze dla imienia Pana naszego, Jezusa Chrystusa. (Dz 20,24; Dz 21,13)27Posłaliśmy zatem Judę i Sylasa, którzy wam ustnie powiedzą to samo. (Dz 15,22; Dz 15,32)28Uznaliśmy bowiem za słuszne, Duch Święty i my, by nie nakładać na was żadnego innego ciężaru oprócz tych rzeczy koniecznych: (Mt 11,28; Mt 11,30; Mt 23,4; Łk 11,46; Dz 5,32; Dz 8,29; Dz 10,19; Dz 13,2; 1 Kor 7,40; Ap 2,24)29wstrzymywać się od tego, co ofiarowane bóstwom, od krwi, od tego, co uduszone, i od nierządu – od tego się wstrzymując, dobrze uczynicie. Bywajcie zdrowi. (Dz 15,20; Dz 21,25; 1 Kor 5,1; 1 Kor 8,1; 1 Tes 4,3)30A gdy wysłańcy zeszli do Antiochii, zgromadzili tłum i przekazali list.31Po przeczytaniu zaś ucieszyli się z powodu tej zachęty.32Juda zaś i Sylas, którzy sami byli prorokami,[8] długą mową zachęcili braci i umocnili. (Dz 11,27; Dz 13,1; Dz 14,22; Dz 15,41; Dz 18,23)33A po spędzeniu [tam pewnego] czasu zostali z pokojem odesłani przez braci do tych, którzy ich wysłali. (1 Kor 16,11)34Sylas jednak postanowił pozostać.[9]35Paweł natomiast i Barnaba pozostawali w Antiochii,[10] nauczając i głosząc – wraz z wieloma innymi – Słowo Pana. (Dz 13,1; Dz 14,15; Ga 2,11)