van Biblica1-2Mijn zoon, het kan gebeuren dat je je voor iemand borg stelt, dat je garant staat voor zijn schuld en dan aan je woord wordt gehouden.3Doe dan het volgende, mijn zoon: breng de zaak snel in het reine, want je naaste heeft een vordering op jou. Bezoek de schuldeiser en zeg hem dat je zult betalen en dwing de schuldenaar, voor wie je borg staat, alsnog het geld bijeen te brengen.4Slaap daar niet eerst een nachtje over, maar regel zulke zaken snel.5Want op dat moment ben je de prooi van de eiser, zoals hert en vogel prooi zijn van de jager. Dus breng jezelf in veiligheid.6Neem een voorbeeld aan de mieren, luiaard! Kijk eens naar hun nijvere arbeid en word wijs.7Want ook al hebben mieren dan geen leider,8toch leggen zij ʼs zomers voedselvoorraden aan en verzamelen zij hun eten in de oogsttijd.9Hoelang blijf je nog op je rug liggen, luiaard? Wanneer word je eindelijk eens wakker?10Nog even slapen, nog even soezen, nog even lekker liggen,11maar dan komt de armoede over je en maar al te snel zul je gebrek lijden.12Een nietsnut en dwarsligger kun je gemakkelijk herkennen, je hoeft hem alleen maar aan te horen.13Let maar op hoe hij kijkt, hoe hij met zijn voeten stampt en met zijn vinger wijst.14Waar zijn hart vol van is, loopt zijn mond van over. Hij heeft voortdurend kwaad in de zin en zorgt altijd voor onenigheid.15Daarom zal hij snel aan zijn einde komen; wat hem treft, is ongeneeslijk.16Er zijn veel dingen die de HERE haat en zeker zeven waarvan Hij een afkeer heeft:17hoogmoed, liegen, moorden,18slechte plannen smeden, met plezier kwaad doen,19vals getuigen en verdeeldheid zaaien onder broeders.20Mijn zoon, houd je vast aan de geboden die je vader je gaf, aan de wet waarnaar je moeder leefde.21Berg ze diep in je hart en leef ernaar, zodat ze je zullen sieren.22Zij zijn een gids op je levensweg, een beschermer wanneer je slaapt en een raadgever wanneer je wakker wordt.23Want het gebod is een lamp en de wet een licht, en om de weg naar het leven te vinden, zijn wijze waarschuwingen nodig.24Zij beschermen je tegen de slechte vrouw en de gladde tong van een vreemdelinge.25Laat haar schoonheid niet doordringen tot je hart en pas op dat ze je niet vangt met haar verleidelijke ogen.26Want de omgang met een hoer heeft tot gevolg dat je droog brood eet en bij zoʼn overspelige vrouw is zelfs je ziel in het geding.27Zou iemand die met vuur speelt, zich niet branden?28Iemand die op kolen loopt, geen blaren op zijn voeten krijgen?29Dat geldt ook voor degene die zijn handen niet van andermans vrouw kan afhouden: die zal zijn straf zeker niet ontlopen.30Dan komt iemand die steelt omdat hij honger heeft, er beter van af.31Is hij eenmaal opgespoord, dan moet hij misschien zelfs met alles wat hij bezit, dubbel en dwars terugbetalen.32Maar iemand die overspel pleegt, heeft zijn verstand verloren, want daaraan gaat ook de ziel kapot.33Schade en schande zijn zijn deel, zijn wandaad wordt niet meer vergeten.34Jaloezie is een vuurgloed in een man en overspel wordt niet vergeven, wel gewroken.35Van verzoening wil hij niet weten, wat je hem ook aanbiedt.
1My son, if you have put up security for your neighbor, have given your pledge for a stranger, (Job 17:3)2if you are snared in the words of your mouth, caught in the words of your mouth, (Spr 5:22)3then do this, my son, and save yourself, for you have come into the hand of your neighbor: go, hasten,[1] and plead urgently with your neighbor. (Luk 11:8; Luk 18:5)4Give your eyes no sleep and your eyelids no slumber; (Ps 132:4; Spr 20:13)5save yourself like a gazelle from the hand of the hunter,[2] like a bird from the hand of the fowler. (Ps 91:3)6Go to the ant, O sluggard; consider her ways, and be wise. (Job 12:7; Spr 10:26; Spr 23:19; Spr 27:11; Spr 30:25)7Without having any chief, officer, or ruler, (Ex 5:6; Ex 5:15; Spr 30:27)8she prepares her bread in summer and gathers her food in harvest. (Spr 10:5)9How long will you lie there, O sluggard? When will you arise from your sleep? (Spr 6:6; Jona 1:6)10A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest, (Spr 24:33; Pr 4:5)11and poverty will come upon you like a robber, and want like an armed man. (Spr 24:34)12A worthless person, a wicked man, goes about with crooked speech, (Spr 4:24; Spr 16:27)13winks with his eyes, signals[3] with his feet, points with his finger, (Ps 35:19; Spr 10:10)14with perverted heart devises evil, continually sowing discord; (Spr 2:12; Spr 3:29; Spr 16:28; Mi 2:1)15therefore calamity will come upon him suddenly; in a moment he will be broken beyond healing. (2 Kron 36:16; Spr 29:1; Jes 30:13; Jer 19:11)16There are six things that the Lord hates, seven that are an abomination to him: (Job 5:19)17haughty eyes, a lying tongue, and hands that shed innocent blood, (Deut 19:10; Ps 31:18; Ps 101:5; Ps 120:2; Spr 8:13; Spr 12:22; Spr 16:5; Spr 17:7; Spr 21:4; Jes 1:15; Jes 59:3; Jes 59:7)18a heart that devises wicked plans, feet that make haste to run to evil, (Gen 6:5; Spr 1:16)19a false witness who breathes out lies, and one who sows discord among brothers. (Ps 27:12; Spr 6:14; Spr 12:17; Spr 14:5; Spr 14:25; Spr 19:5; Spr 19:9)
Warnings Against Adultery
20My son, keep your father’s commandment, and forsake not your mother’s teaching. (Spr 1:8)21Bind them on your heart always; tie them around your neck. (Job 31:36; Spr 3:3)22When you walk, they[4] will lead you; when you lie down, they will watch over you; and when you awake, they will talk with you. (Spr 2:11; Spr 3:23)23For the commandment is a lamp and the teaching a light, and the reproofs of discipline are the way of life, (Ps 13:3; Ps 119:105; Spr 10:17)24to preserve you from the evil woman,[5] from the smooth tongue of the adulteress.[6] (Spr 2:16)25Do not desire her beauty in your heart, and do not let her capture you with her eyelashes; (2 Kon 9:30; Mat 5:28)26for the price of a prostitute is only a loaf of bread,[7] but a married woman[8] hunts down a precious life. (1 Sam 2:36; Spr 28:21; Spr 29:3; Ez 13:18)27Can a man carry fire next to his chest and his clothes not be burned? (Job 31:12; Ps 79:12)28Or can one walk on hot coals and his feet not be scorched? (Jes 43:2)29So is he who goes in to his neighbor’s wife; none who touches her will go unpunished. (Spr 16:5)30People do not despise a thief if he steals to satisfy his appetite when he is hungry, (Job 38:39)31but if he is caught, he will pay sevenfold; he will give all the goods of his house. (Ex 22:4; Ps 79:12)32He who commits adultery lacks sense; he who does it destroys himself.33He will get wounds and dishonor, and his disgrace will not be wiped away.34For jealousy makes a man furious, and he will not spare when he takes revenge. (Lev 20:10; Spr 27:4; Hoogl 8:6)35He will accept no compensation; he will refuse though you multiply gifts.