1Był pewien chory, Łazarz z Betanii, miasteczka Marii i jej siostry Marty.2Chodzi o tę Marię, która później namaściła Pana pachnącym olejkiem i wytarła Jego stopy swoimi włosami. To właśnie jej brat Łazarz chorował.3Siostry posłały więc do Jezusa taką wiadomość: Panie, ten, z którym się przyjaźnisz, choruje.4Gdy Jezus to usłyszał, powiedział: Ostatecznie końcem tej choroby nie będzie śmierć, lecz objawienie chwały Boga. Za jej sprawą Syn Boży będzie uwielbiony.5Jezus zaś kochał Martę, jej siostrę i Łazarza.6Gdy więc usłyszał, że choruje, jeszcze dwa dni pozostał tam, gdzie przebywał,7a dopiero potem powiedział do uczniów: Chodźmy znów do Judei.8Uczniowie zauważyli: Mistrzu! Dopiero co Żydzi próbowali Cię ukamienować, a Ty znów tam idziesz?9Jezus odpowiedział: Dzień przecież składa się z dwunastu godzin. Kto chodzi za dnia, nie potknie się, gdyż widzi światło tego świata.10Lecz jeśli ktoś chodzi w nocy, potknie się, ponieważ nie ma w sobie światła.11Po tych słowach dodał: Łazarz, nasz przyjaciel, zasnął, ale idę zbudzić go ze snu.12Wtedy uczniowie powiedzieli: Panie! Skoro zasnął, wyzdrowieje.13Jezus jednak miał na myśli jego śmierć, oni natomiast myśleli, że mówi o zwykłym śnie.14Wtedy Jezus powiedział im wyraźnie: Łazarz umarł.15I cieszę się, że Mnie tam nie było, bo chodzi mi o was. Pragnę, byście uwierzyli. A teraz chodźmy do niego.16Wówczas Tomasz, zwany Dydymos,[1] powiedział do pozostałych uczniów: To my też chodźmy, żebyśmy razem z nim umarli.17Gdy Jezus przybył na miejsce, Łazarz był już od czterech dni w grobie.18A Betania leżała blisko Jerozolimy, około piętnastu stadiów.[2]19I wielu spośród Żydów zebrało się u Marty i Marii, aby je pocieszyć po stracie brata.20Gdy więc Marta usłyszała, że Jezus idzie, wyszła Mu na spotkanie. Maria pozostała w domu.21Marta natomiast zwróciła się do Jezusa: Panie! Gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.22Ale i teraz wiem, że Bóg da Ci wszystko, o co Go poprosisz.23Jezus zapewnił: Zmartwychwstanie twój brat.24Marta na to: Wiem, że zmartwychwstanie — przy zmartwychwstaniu, w dniu ostatecznym.25Wtedy Jezus skierował do niej słowa: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby nawet umarł — żyć będzie.26A każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki. Czy wierzysz w to?27Odpowiedziała: Tak, Panie! Ja wierzę, że Ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym, który miał przyjść na świat.28Po tych słowach odeszła, zawołała swoją siostrę Marię i powiedziała jej na stronie: Nauczyciel tu jest i woła cię.29Ta zaś, gdy tylko to usłyszała, zaraz wstała i poszła do Niego.30Jezus natomiast jeszcze nie wszedł do miasteczka, lecz był w tym miejscu, gdzie Go spotkała Marta.31Żydzi więc, którzy byli z Marią i pocieszali ją, widząc, że się poderwała i wyszła, ruszyli za nią pewni, że idzie do grobu, aby tam płakać.32Gdy Maria dotarła tam, gdzie był Jezus, i zobaczyła Go, upadła Mu do nóg ze słowami: Panie, gdybyś tu był, mój brat by nie umarł.33Jezus, widząc jej łzy oraz łzy Żydów, którzy z nią przyszli, westchnął głęboko34i zapytał: Gdzie go położyliście? Chodź i zobacz, Panie — odpowiedzieli.35Jezus zapłakał.36A Żydzi zaczęli komentować: Patrzcie, jak go kochał.37Byli i tacy, którzy mówili: Czy ktoś, kto otworzył niewidomemu oczy, nie mógł sprawić, aby ten nie umarł?38Jezus znów westchnął głęboko i udał się do grobu. Grobem była grota. Wejście zamykał kamień.39Jezus polecił: Usuńcie ten kamień! Wtedy odezwała się Marta, siostra zmarłego: Panie! Będzie czuć, bo to jest czwarty dzień.40Jezus zwrócił się do niej: Czy ci nie powiedziałem, że jeśli uwierzysz, zobaczysz chwałę Boga?41Usunęli więc kamień. Jezus natomiast wzniósł oczy w górę i powiedział: Ojcze, dziękuję Ci, że Mnie wysłuchałeś.42Ja wiem, że Mnie zawsze wysłuchujesz, ale powiedziałem to ze względu na tłoczących się wokół mnie ludzi. Chcę, by uwierzyli, że Ty Mnie posłałeś.43Po tych słowach zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź!44I umarły wyszedł. Jego nogi i ręce powiązane były pasami płótna, a twarz owinięta chustą. Jezus zwrócił się do przybyłych: Rozwiążcie go i pozwólcie mu odejść.
Jezus i rozgrywki polityczne
45Po tym wydarzeniu wielu Żydów, którzy przyszli do Marii i widzieli, czego Jezus dokonał, uwierzyło w Niego.46Niektórzy zaś poszli i opowiedzieli o tym faryzeuszom.47W związku z tym arcykapłani i faryzeusze zwołali Wysoką Radę i zaczęli się zastanawiać: Co tu robić? Człowiek ten dokonuje wielu znaków.48Jeśli Go tak zostawimy, wszyscy w Niego uwierzą. Wówczas wkroczą Rzymianie i zabiorą nam i to miejsce, i naród.49Wtedy jeden z nich, Kajfasz, który tego roku był arcykapłanem, powiedział: Wy nic nie rozumiecie50i nie bierzecie pod uwagę, że lepiej jest dla nas, aby jeden człowiek umarł za lud, niż aby cały naród zginął.51Nie mówił tego jednak sam z siebie, ale jako sprawujący tego roku urząd arcykapłana wypowiedział proroctwo, że Jezus ma umrzeć za naród —52i nie tylko za naród, ale także po to, aby zebrać w jedno rozproszone dzieci Boga.53W tym zatem dniu postanowili, że Go zabiją.54Dlatego Jezus nie chodził już wśród Żydów jawnie, ale odszedł stamtąd w okolice pustyni, do miasta zwanego Efraim, i tam przebywał wraz z uczniami.55Tymczasem zbliżała się Pascha żydowska i wielu z tej okolicy poszło przed Paschą do Jerozolimy, aby się oczyścić.56Szukali więc Jezusa, a stojąc w świątyni, rozważali: Jak myślicie? Przyjdzie na święto, czy raczej nie?57Arcykapłani zaś i faryzeusze wydali nakaz, aby ten, kto zna miejsce Jego pobytu, wskazał je, tak by mogli Go schwytać.
Jana 11
Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
1Był zaś pewien chory, Łazarz[1] z Betanii, wioski Marii i Marty, jej siostry. (Mt 21,17; Mt 26,1; Mk 14,1; Łk 10,38; Łk 22,1)2Była to ta Maria, która namaściła Pana mirrą[2] i otarła Jego stopy swoimi włosami – jej [to] brat Łazarz chorował. (Mt 2,11; Mt 26,7; Mk 14,3; Mk 15,23; Łk 7,38; Ap 18,13)3Siostry posłały więc do Niego wiadomość: Panie, oto ten, którego kochasz, choruje.4Gdy Jezus to usłyszał, powiedział: Ta choroba nie jest na śmierć, lecz na chwałę Bożą, aby Syn Boży był przez nią uwielbiony.5Jezus zaś kochał Martę, jej siostrę i Łazarza.6Gdy więc usłyszał, że choruje, to jeszcze dwa dni pozostał w miejscu, gdzie przebywał,7a dopiero potem powiedział do swoich uczniów: Chodźmy znów do Judei.8Uczniowie powiedzieli: Rabbi! Dopiero co Żydzi[3] próbowali Cię ukamienować, a znów tam idziesz?9Jezus odpowiedział: Czy dzień nie składa się z dwunastu godzin? Jeśli ktoś chodzi za dnia, nie potyka się, gdyż widzi światło tego świata.10Jeśli jednak ktoś chodzi w nocy, potyka się, ponieważ nie ma w sobie światła.11Po tych słowach dodał: Łazarz, nasz przyjaciel, zasnął; ale idę zbudzić go ze snu. (Mt 9,24; Mt 27,52; 1 Kor 11,30; 1 Tes 4,13)12Uczniowie więc powiedzieli do Niego: Panie! Skoro zasnął, wyzdrowieje.13Jezus jednak miał na myśli jego śmierć; oni natomiast myśleli, że mówi o zwykłym śnie.14Wtedy Jezus powiedział im wyraźnie: Łazarz umarł;15i cieszę się ze względu na was – abyście uwierzyli – że Mnie tam nie było;[4] lecz chodźmy do niego.16Wówczas Tomasz, zwany Bliźniakiem, powiedział do współuczniów: Chodźmy i my, abyśmy z nim pomarli. (Mt 10,3; Dz 1,13)17Po przybyciu Jezus zastał go już od czterech dni leżącego w grobie.[5]18A Betania była blisko Jerozolimy, [odległa] o około piętnaście stadiów.[6] (Mt 21,17)19Wielu zaś spośród Żydów zeszło się u Marty i Marii, aby je pocieszyć po [stracie] brata.20Gdy więc Marta usłyszała, że Jezus idzie, wyszła Mu na spotkanie; Maria zaś siedziała w domu.21Marta zatem powiedziała do Jezusa: Panie! Gdybyś tu był, nie umarłby mój brat.22Ale i teraz wiem, że o cokolwiek poprosiłbyś Boga – da ci to Bóg.23Jezus do niej: Zmartwychwstanie twój brat.24Marta na to: Wiem, że zmartwychwstanie – przy zmartwychwstaniu, w dniu ostatecznym. (Dz 24,15; 1 Kor 15,51)25Jezus powiedział jej: Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem; kto wierzy we Mnie, choćby nawet umarł – żyć będzie.26A każdy, kto żyje i wierzy we Mnie, nie umrze na wieki. Czy wierzysz w to?27Odpowiedziała: Tak, Panie! Ja wierzę,[7] że Ty jesteś Chrystusem, Synem Boga, który miał przyjść na świat. (Mt 16,16; Łk 2,11)28A gdy to powiedziała, odeszła i zawołała swoją siostrę Marię, mówiąc jej dyskretnie: Nauczyciel tu jest i woła cię. (Mt 26,18)29Ta zaś, gdy tylko to usłyszała, wstała śpiesznie i poszła do Niego.30Jezus natomiast nie wszedł do wioski, lecz był jeszcze w tym miejscu, gdzie spotkała Go Marta.31Żydzi więc, którzy byli z nią w domu i pocieszali ją, widząc, że Maria szybko wstała i wyszła, ruszyli za nią, myśląc, że idzie do grobu, aby tam płakać.32Maria tymczasem, gdy przyszła tam, gdzie był Jezus, i zobaczyła Go, upadła Mu do stóp, mówiąc Mu: Panie, gdybyś tu był, nie umarłby mój brat.33Jezus więc, widząc ją, jak płacze, i jak płaczą Żydzi, którzy z nią przyszli, wzruszył się[8] w duchu i przejął się.[9] (Rz 8,26)34Następnie zapytał: Gdzie go położyliście? Powiedzieli: Panie, chodź i zobacz.35Jezus zapłakał. (Łk 19,41)36Żydzi zaczęli mówić: Patrzcie, jak go kochał.37Niektórzy zaś z nich powiedzieli: Czy ten, który otworzył niewidomemu oczy, nie mógł sprawić, aby i ten nie umarł?38Jezus zatem, ponownie wzruszony w sobie, poszedł do grobu. A była [to] grota i kamień leżał na niej.[10] (Mt 27,60; Mk 15,46; Łk 24,2)39Jezus polecił: Usuńcie ten kamień! Wtedy odezwała się Marta, siostra zmarłego: Panie! Już cuchnie, bo to jest czwarty [dzień].40Jezus jej na to: Czy ci nie powiedziałem, że jeśli uwierzysz, zobaczysz chwałę Boga?41Usunęli więc kamień. Jezus zaś wzniósł oczy w górę i powiedział: Ojcze, dziękuję Ci, że Mnie wysłuchałeś. (Mt 11,25)42Ja jestem świadom, że zawsze Mnie wysłuchujesz, ale powiedziałem to ze względu na stojący wokół tłum – aby uwierzyli, że Ty Mnie posłałeś.43Po tych słowach zawołał donośnym głosem: Łazarzu, wyjdź na zewnątrz!44[I] wyszedł umarły, mając nogi i ręce powiązane pasami płótna, a jego twarz była spowita w chustę. Jezus polecił im: Rozwiążcie go i pozwólcie mu odejść.
Jezus i rozgrywki polityczne
45Wtedy wielu spośród Żydów, którzy przyszli do Marii i widzieli, co [Jezus] uczynił, uwierzyło w Niego.46Niektórzy zaś z nich odeszli do faryzeuszów i powiedzieli im, czego Jezus dokonał.47Arcykapłani zatem i faryzeusze zwołali Sanhedryn[11] i zaczęli mówić: Co mamy zrobić? Człowiek ten bowiem dokonuje wielu znaków.48Jeśli Go tak zostawimy, wszyscy w Niego uwierzą; wówczas wkroczą Rzymianie i zabiorą nam to miejsce i ten naród.49Wtedy jeden z nich, Kajfasz, który tego roku był arcykapłanem, powiedział im: Wy nic nie wiecie (Mt 26,3)50ani nie rozumiecie,[12] że korzystniej jest dla was, aby jeden człowiek umarł za lud, niż aby zginął cały naród.51Tego jednak nie mówił sam z siebie, ale będąc arcykapłanem tego roku prorokował, że Jezus ma umrzeć za naród –52i nie tylko za naród, ale także po to, aby zebrać w jedno rozproszone dzieci Boga. (Ef 2,11; 1 J 2,2)53Z tym zatem dniem postanowili Go zabić. (Mt 12,14; Mt 26,4)54Dlatego Jezus nie chodził już wśród Żydów jawnie, ale odszedł stamtąd w okolice blisko pustyni, do miasta zwanego Efraim,[13] i tam przebywał z uczniami.55Zbliżała się zaś Pascha żydowska i wielu z tej okolicy udało się przed Paschą do Jerozolimy, aby się oczyścić. (Mt 26,1; Mk 14,1)56Szukali więc Jezusa i rozmawiali ze sobą, stojąc w świątyni: Jak wam się zdaje? Że na pewno nie przyjdzie na święto?57Arcykapłani zaś i faryzeusze wydali rozkazy, aby jeśli ktoś dowie się, gdzie jest, doniósł, po to, by mogli Go schwytać.