1Pewnego dnia Jezus przywołał dwunastu uczniów i dał im władzę uwalniania ludzi od złych duchów i uzdrawiania wszelkich chorób i dolegliwości.2Byli to: Szymon (zwany też Piotrem) i Andrzej—jego brat, Jakub i Jan—synowie Zebedeusza,3Filip, Bartłomiej, Tomasz, Mateusz (poborca podatkowy), Jakub—syn Alfeusza, Tadeusz,4Szymon Gorliwy i Judasz z Kariotu—ten, który później wydał Jezusa.5Tych dwunastu uczniów Jezus posłał, dając im następujące wskazówki: —Nie chodźcie do pogan ani do miast Samarii.6Idźcie jedynie do Izraelitów, którzy jak zagubione owce odeszli od Boga.7Mówcie im: „Nadchodzi królestwo niebieskie!”.8Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie zmarłych, leczcie trędowatych i uwalniajcie od demonów. Róbcie to za darmo, bo za darmo to otrzymaliście!9Nie bierzcie ze sobą pieniędzy,10torby z zapasową odzieżą i obuwiem ani laski podróżnej. Ten bowiem, kto pracuje, powinien otrzymać to, co mu się należy.11Wchodząc do jakiegoś miasta lub wsi, dowiedzcie się, kto tam jest godnym człowiekiem. Pozostańcie u niego aż do opuszczenia tej miejscowości.12Wchodząc do jego domu, pozdrówcie tych, którzy w nim mieszkają.13Jeśli to pobożni ludzie, Bóg obdarzy ich pokojem. Jeśli nie—pokój pozostanie z wami.14Jeśli nie zostaniecie przyjęci i nie będą chcieli was słuchać, odchodząc z tego domu i miasta, strząśnijcie z nóg nawet tamtejszy kurz.15Zapewniam was: W dniu sądu złym mieszkańcom Sodomy i Gomory lżej będzie niż temu miastu.16Posyłam was jak owce między wilki. Bądźcie więc sprytni jak węże, ale nieskazitelni jak gołębie.17Uważajcie na siebie! Postawią was przed sądami, będą was biczować w synagogach18oraz oskarżać przed władzami za to, że Mnie naśladujecie. Będzie to dla was okazja do przedstawienia im dobrej nowiny. W ten sposób dotrze ona do wielu narodów.19Nie martwcie się jednak, co i jak macie mówić. We właściwym czasie otrzymacie stosowne słowa.20Bo to nie wy będziecie mówić, lecz Duch waszego Ojca będzie mówił przez was!21Bracia będą wzajemnie się wydawać na śmierć, ojcowie zdradzą własne dzieci, a dzieci—rodziców.22Wszyscy was znienawidzą za to, że należycie do Mnie. Ale ci, którzy wytrwają do końca i nie zaprą się Mnie, zostaną uratowani!23Gdy spotka was prześladowanie w jednym mieście, uciekajcie do drugiego! Zapewniam was: Nie zdążycie obejść wszystkich miast Izraela, a Ja, Syn Człowieczy powrócę.
Ostrzeżenia
24Uczeń nie przewyższa nauczyciela, a sługa—swego pana.25Wystarczy, że będą jak ich nauczyciel lub pan. Skoro Mnie, pana domu, nazwano Belzebubem, władcą demonów, to tym bardziej spotka to domowników.26Ale nie bójcie się ich! Nie ma bowiem niczego ukrytego, co by ostatecznie nie wyszło na jaw.27To, co teraz mówię wam pod osłoną nocy, rozpowiadajcie z nastaniem dnia. To, co słyszycie na ucho, rozgłaszajcie publicznie!28Nie bójcie się tych, którzy uśmiercają ciało, lecz nie mogą zabić duszy! Lękajcie się Boga, który i duszę, i ciało może zatracić w piekle.29Ile kosztuje para wróbli? Można ją kupić już za kilka drobnych monet. A jednak żaden z nich nie spadnie na ziemię bez wiedzy waszego Ojca w niebie.30Przecież On wie nawet ile macie włosów na głowie!31Nie bójcie się więc! Jesteście dla Niego cenniejsi niż całe stado wróbli!32Jeśli więc jakiś człowiek wyzna przed innymi ludźmi, że należy do Mnie, to i Ja przyznam się do Niego przed moim Ojcem w niebie.33Lecz jeśli ktoś wyprze się Mnie wobec ludzi, i Ja się go wyprę przed moim Ojcem w niebie.34Nie myślcie, że przyszedłem przynieść na ziemię pokój! Wręcz przeciwnie—miecz podziału!35Przyszedłem poróżnić syna z ojcem, córkę—z matką, a synową—z teściową.36Nawet najbliżsi staną się wrogami!37Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż Mnie, nie jesteś Mnie godny. I kto kocha syna lub córkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godny.38Kto nie bierze swojego krzyża i nie idzie ze Mną, nie jest Mnie godny.39Kto zabiega o swoje życie, utraci je. Lecz ten, kto poświęci życie dla Mnie, odnajdzie je.40Kto was przyjmuje, Mnie przyjmuje. A kto Mnie przyjmuje, przyjmuje Ojca, który Mnie posłał.41Kto przyjmuje proroka—dlatego, że jest on prorokiem—otrzyma nagrodę należną prorokowi. Kto przyjmuje prawego człowieka—dlatego, że jest on prawy—otrzyma nagrodę należną prawemu człowiekowi.42Nawet jeśli ktoś poda kubek wody najmniejszemu z moich uczniów—właśnie dlatego, że jest on moim uczniem—zapewniam was: nie ominie go nagroda!
1And he called to him his twelve disciples and gave them authority over unclean spirits, to cast them out, and to heal every disease and every affliction. (Mk 3,13; Mk 6,7; Łk 6,13; Łk 9,1)2The names of the twelve apostles are these: first, Simon, who is called Peter, and Andrew his brother; James the son of Zebedee, and John his brother; (Mt 4,18; Mt 4,21; Mt 16,18; Mk 3,16; Łk 6,14; Jan 1,42; Dz 1,13)3Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax collector; James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;[1] (Mt 9,9)4Simon the Zealot,[2] and Judas Iscariot, who betrayed him.
16“Behold, I am sending you out as sheep in the midst of wolves, so be wise as serpents and innocent as doves. (Rdz 3,1; Łk 10,3; Jan 17,18; Rz 16,19; 1 Kor 14,20; Flp 2,15)17Beware of men, for they will deliver you over to courts and flog you in their synagogues, (Mt 23,34; Mk 13,9; Mk 13,11; Łk 12,11)18and you will be dragged before governors and kings for my sake, to bear witness before them and the Gentiles. (Mt 8,4; Mt 10,17)19When they deliver you over, do not be anxious how you are to speak or what you are to say, for what you are to say will be given to you in that hour. (Wj 4,12; Lb 23,5; Pwt 18,18; Mt 6,25; Mt 10,17; Mk 13,11; Łk 21,12; 2 Tm 4,16)20For it is not you who speak, but the Spirit of your Father speaking through you. (Mt 10,40; Łk 12,12; Jan 15,26; Dz 4,8; Dz 6,10; Dz 13,9; 1 Kor 15,10; 2 Kor 13,3; 1 Tes 2,13; Hbr 1,1)21Brother will deliver brother over to death, and the father his child, and children will rise against parents and have them put to death, (Mt 10,35)22and you will be hated by all for my name’s sake. But the one who endures to the end will be saved. (Dn 12,12; Mt 24,9; Mt 24,13; Mk 13,13; Jan 15,18; Hbr 3,6; Jk 5,11; Ap 2,10)23When they persecute you in one town, flee to the next, for truly, I say to you, you will not have gone through all the towns of Israel before the Son of Man comes. (Mt 12,15; Mt 16,28; Mt 23,34; Dz 8,1; Dz 9,25; Dz 9,30; Dz 14,6; Dz 17,10; Dz 17,14)24“A disciple is not above his teacher, nor a servant[6] above his master. (Łk 6,40; Jan 13,16; Jan 15,20; Hbr 12,3)25It is enough for the disciple to be like his teacher, and the servant like his master. If they have called the master of the house Beelzebul, how much more will they malign[7] those of his household. (Mt 9,34; Mt 12,24; Mk 3,22; Łk 11,15; Jan 7,20)
Have No Fear
26“So have no fear of them, for nothing is covered that will not be revealed, or hidden that will not be known. (Mk 4,22; Łk 8,17; Łk 12,2; 1 Tm 5,25)27What I tell you in the dark, say in the light, and what you hear whispered, proclaim on the housetops. (Łk 5,19)28And do not fear those who kill the body but cannot kill the soul. Rather fear him who can destroy both soul and body in hell.[8] (Iz 8,12; Iz 51,12; Jer 1,8; Jk 4,12; 1 P 3,14)29Are not two sparrows sold for a penny?[9] And not one of them will fall to the ground apart from your Father.30But even the hairs of your head are all numbered. (1 Sm 14,45)31Fear not, therefore; you are of more value than many sparrows. (Mt 6,26; Mt 12,12)32So everyone who acknowledges me before men, I also will acknowledge before my Father who is in heaven, (Rz 10,9; Hbr 10,35; Ap 3,5)33but whoever denies me before men, I also will deny before my Father who is in heaven. (Mt 7,23; Mt 25,12; Mk 8,38; Łk 13,25; 2 Tm 2,12; 2 P 2,1; 1 J 2,23)
Not Peace, but a Sword
34“Do not think that I have come to bring peace to the earth. I have not come to bring peace, but a sword. (Łk 12,51; Ap 6,4)35For I have come to set a man against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law. (Mi 7,6; Mt 10,21; Mt 10,34)36And a person’s enemies will be those of his own household. (Ps 41,9; Ps 55,12; Mi 7,6; Jan 13,18)37Whoever loves father or mother more than me is not worthy of me, and whoever loves son or daughter more than me is not worthy of me. (Łk 14,26)38And whoever does not take his cross and follow me is not worthy of me. (Mt 9,9; Mt 16,24; Mk 8,34; Łk 9,23; Łk 14,27; Jan 8,12; Jan 12,26; Jan 21,19)39Whoever finds his life will lose it, and whoever loses his life for my sake will find it. (Mt 16,25; Mk 8,35; Łk 9,24; Łk 17,33; Jan 12,25)
Rewards
40“Whoever receives you receives me, and whoever receives me receives him who sent me. (Mt 10,20; Mt 18,5; Mt 25,40; Mk 9,37; Łk 9,48; Łk 10,16; Jan 12,44; Jan 13,20; Ga 4,14)41The one who receives a prophet because he is a prophet will receive a prophet’s reward, and the one who receives a righteous person because he is a righteous person will receive a righteous person’s reward. (1 Krl 17,10; 1 Krl 18,4; 2 Krl 4,8; 3 J 1,5)42And whoever gives one of these little ones even a cup of cold water because he is a disciple, truly, I say to you, he will by no means lose his reward.” (Mt 18,10; Mt 25,35; Mt 25,40; Mk 9,41; Hbr 6,10)