1Był zaś człowiek spośród faryzeuszów, na imię mu było Nikodem,[1] dostojnik żydowski.[2] (Jan 7,50; Jan 19,39)2Ten przyszedł do Niego w nocy i powiedział: Rabbi![3] Wiemy,[4] że przyszedłeś od Boga jako nauczyciel; nikt bowiem nie mógłby czynić takich znaków, jakie Ty czynisz, gdyby Bóg z nim nie był. (Mt 22,16; Łk 3,23; Jan 1,38; Jan 2,11; Jan 3,26; Jan 7,13; Jan 9,16; Jan 12,42; Jan 19,38; Dz 2,22; Dz 10,38)3Jezus odpowiedział mu: Ręczę i zapewniam[5] cię, kto nie zostanie zrodzony na nowo,[6] nie może zobaczyć Królestwa Bożego.[7] (Mt 3,2; Mt 18,3; Łk 17,21; Jan 1,13; Jan 3,5; Jk 1,18; 1 P 1,3; 1 P 1,23; 1 J 5,1)4Nikodem powiedział do Niego: Jak może urodzić się człowiek, będąc starcem? Nie może powtórnie wejść do łona swojej matki i zostać urodzony.5Jezus odpowiedział: Ręczę i zapewniam cię, jeśli ktoś nie zostanie zrodzony z wody i Ducha, nie zdoła wejść do Królestwa Bożego. (Mt 3,11; Dz 22,16; Tt 3,5)6Co zostało zrodzone z ciała, jest ciałem, a co zostało zrodzone z Ducha, jest duchem. (Jan 1,13; Rz 8,5; 1 Kor 15,50)7Nie dziw się, że ci powiedziałem: Musicie zostać zrodzeni na nowo.8Wiatr wieje, dokąd chce, i jego szum słyszysz, ale nie pojmujesz, skąd nadciąga i dokąd zmierza; tak jest z każdym, kto został zrodzony z Ducha. (Kazn 11,5; Ez 37,9; 1 Kor 2,14)9Nikodem na to: Jak to może się stać?10Jezus odpowiedział: Ty jesteś takim[8] nauczycielem[9] Izraela i tego nie wiesz?[10] (Przyp 30,4; Iz 44,3; Ez 37,9)11Ręczę i zapewniam cię, mówimy o tym, co wiemy,[11] i świadczymy o tym, co widzieliśmy, ale naszego świadectwa nie przyjmujecie. (Jan 7,16; Jan 8,26; Jan 8,28; Jan 12,49)12Jeśli powiedziałem wam o ziemskich sprawach i nie wierzycie, to jak uwierzycie, jeśli wam powiem o niebieskich?13A nikt nie wstąpił do nieba jak tylko Ten, który zstąpił z nieba, Syn Człowieczy.[12] (Przyp 30,4; Jan 1,51; Jan 6,38; Jan 6,42; Dz 2,34; Rz 10,6; Ef 4,8; Hbr 4,14; Hbr 9,24)14I jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni,[13] tak musi być wywyższony Syn Człowieczy, (Lb 21,4; 2 Krl 18,4; Iz 52,13; Jan 8,28; Jan 12,32; Jan 12,34)15aby każdy, kto wierzy, miał w Nim[14] życie wieczne. (Rdz 15,6; Mk 1,15; Jan 1,7; Jan 1,12; Jan 2,23; Jan 5,24; Jan 7,38; Jan 20,29; Jan 20,31; Dz 13,39; Dz 16,31; Rz 3,22; Rz 10,9; 1 J 5,1; 1 J 5,5; 1 J 5,10)
22Potem Jezus, wraz ze swoimi uczniami, poszedł do ziemi judzkiej i tam przebywał z nimi i chrzcił.[21] (Jan 4,1)23Również Jan chrzcił w Ainon[22] blisko Salim,[23] gdyż tam było dużo wody, i [ludzie tam] przychodzili i byli chrzczeni. (Mt 3,1; Mt 3,6)24Jan bowiem nie był jeszcze wtrącony do więzienia. (Mt 14,3; Mk 6,17)
Wyznanie Jana Chrzciciela o sobie i o Jezusie
25Doszło zatem do sporu ze strony uczniów Jana z [pewnym] Żydem odnośnie do oczyszczenia. (Jan 2,6)26I przyszli do Jana, i powiedzieli mu: Rabbi, Ten, który był z tobą za Jordanem, o którym ty złożyłeś świadectwo, oto On chrzci i wszyscy idą do Niego. (Mt 23,7; Jan 1,7; Jan 1,28; Jan 1,34; Jan 4,2)27Jan odpowiedział: Człowiek nie jest w stanie niczego wziąć, jeśli nie jest mu to dane z nieba. (Jan 19,11; Hbr 5,4)28Wy sami mi poświadczacie, że powiedziałem: Ja nie jestem Chrystusem, lecz zostałem przed Nim posłany. (Jan 1,20; Jan 1,23)29Kto ma pannę młodą, ten jest panem młodym; a drużba[24] pana młodego, który stoi i słucha go, cieszy się niezmiernie głosem pana młodego. Ta zatem moja radość została dopełniona. (Mt 9,15; Jan 16,24; Jan 17,13; Flp 2,2; 1 J 1,4; 2 J 1,12; Ap 19,7)30On musi rosnąć, a ja stawać się mniejszym. (1 Kor 15,36; 1 Kor 15,53)
Bóg Ojciec, Syn Boży i dar życia wiecznego
31Kto przychodzi z góry, jest ponad wszystkimi, kto pochodzi z ziemi, jest ziemski i mówi po ziemsku. Ten, który przychodzi z nieba, jest ponad wszystkimi, (Jan 8,23; 1 J 4,5)32świadczy o tym, co widział i słyszał, lecz Jego świadectwa nikt nie przyjmuje. (Jan 8,26; Jan 15,15)33Kto przyjął Jego świadectwo, przypieczętował [tym samym], że Bóg jest prawdomówny.[25]34Ten bowiem, którego Bóg posłał, wypowiada słowa Boga; gdyż [Bóg] daje Ducha bez miary.[26] (Kpł 15,2; Iz 42,1; Mt 12,18; Łk 4,18; Dz 10,38)35Ojciec kocha Syna i wszystko przekazał w Jego rękę.[27] (Mt 11,27; Mt 28,18; Jan 5,20; Jan 10,17; Jan 13,3; Jan 15,9)36Kto wierzy w Syna, ma życie wieczne, nieposłuszny zaś Synowi nie zobaczy życia, ale ciąży na nim gniew Boga. (2 Krl 22,13; Ps 2,12; Ml 3,19; Jan 5,24; Jan 6,47; Rz 1,18; Rz 2,8; Ef 5,6; 1 Tes 2,16)
1Wśród faryzeuszy był pewien człowiek imieniem Nikodem, który był żydowskim przywódcą.2Pewnej nocy przyszedł do Jezusa i powiedział: —Nauczycielu! Wiemy, że zostałeś posłany przez Boga, bo nikt nie mógłby czynić takich cudów, jakie Ty czynisz, gdyby On go nie posłał.3—Zapewniam cię—rzekł Jezus—że jeśli się ktoś nie narodzi na nowo, nie ujrzy królestwa Bożego.4—Urodzić się na nowo?—zdumiał się Nikodem. —Będąc starcem? Czy można powtórnie wejść do łona matki i urodzić się?5—Jeszcze raz cię zapewniam—powtórzył Jezus—że jeśli człowiek nie narodzi się z wody i z Ducha, nie wejdzie do królestwa Bożego.6Kto się narodził fizycznie, żyje tylko fizycznie. Kto się jednak narodził z Ducha, żyje także duchowo!7Nie dziw się więc, że powiedziałem, iż trzeba się narodzić na nowo.8Wiatr wieje, gdzie chce. Słyszysz go, ale nie wiesz, skąd i dokąd wieje. Podobnie jest z narodzeniem z Ducha—widzisz skutki, ale nie widzisz przyczyny.9—Ale jak to się dzieje?—pytał dalej Nikodem.10—Jesteś nauczycielem narodu i nie wiesz tego?—odparł Jezus.11—Zapewniam cię, że mówię o tym, co dobrze znam i co sam widziałem, ale wy nie uznajecie tego.12Jeśli nie wierzycie w to, co mówię o sprawach ziemskich, to jak uwierzycie w to, co powiem o sprawach niebiańskich?13Nikt jednak nie wstąpił do nieba oprócz Mnie, Syna Człowieczego. Stamtąd bowiem przyszedłem.14Podobnie jak wąż, który na pustyni został podniesiony w górę przez Mojżesza, tak i Ja, Syn Człowieczy, również muszę zostać podniesiony w górę,15aby każdy, kto Mi uwierzy, otrzymał życie wieczne.16Tak bowiem Bóg ukochał świat, że oddał swojego jedynego Syna, aby każdy, kto Mu uwierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne.17Bóg nie posłał Syna, aby potępił świat, lecz aby go zbawił.18Ten, kto Mu wierzy, nie podlega potępieniu. Ale ten, kto Mu nie wierzy, już został osądzony, bo nie uwierzył jedynemu Synowi Bożemu.19Wyrok taki zapadł dlatego, że chociaż na świat przyszło światło, ludzie bardziej pokochali ciemność, bo ich czyny były złe.20Ten, kto czyni zło, nienawidzi światła i nie zbliża się do niego, aby nie wyszły na jaw jego czyny.21Kto zaś postępuje zgodnie z prawdą, zbliża się do światła, aby ujawniły się jego czyny, które podobają się Bogu.
Wyznanie Jana Chrzciciela o Jezusie
22Jakiś czas później Jezus wraz z uczniami udał się na tereny Judei. Zatrzymał się tam i udzielał ludziom chrztu.23Niedaleko Salim, w Ainon, przebywał również Jan Chrzciciel. On także chrzcił, bo w tych okolicach było dużo wody i wielu ludzi przychodziło do niego, aby ich w niej zanurzył.24W tym czasie Jan był bowiem jeszcze na wolności.25Pewnego dnia ktoś posprzeczał się z uczniami Jana o sprawy dotyczące rytualnych oczyszczeń.26Przyszli więc do Jana i zapytali: —Nauczycielu! Ten, którego spotkałeś na drugim brzegu Jordanu i o którym powiedziałeś, że jest Mesjaszem, także chrzci i teraz wszyscy idą do Niego.27—Nikt nie może wziąć czegoś, czego nie otrzymał z nieba—odpowiedział Jan.28—Sami możecie potwierdzić, że powiedziałem: „Nie jestem Mesjaszem. Zostałem tylko wysłany przed Nim”.29Panna młoda należy przecież do pana młodego. A przyjaciel pana młodego cieszy się z tego, że może przy nim stać i słuchać go. Obecnie w całej pełni doświadczam takiej właśnie radości.30Teraz On będzie się stawał coraz ważniejszy, ja zaś muszę schodzić ze sceny.31Ten, kto przychodzi z góry, przewyższa wszystkich. Ten zaś, kto pochodzi z ziemi, jest ograniczony do rzeczy ziemskich.32Ten, kto przybywa z nieba, mówi o tym, co widział i słyszał w niebie. Ludzie nie chcą Go słuchać,33ci jednak, którzy Mu uwierzyli, uznali, że Bóg mówi prawdę.34Ten bowiem, kto został wysłany przez Boga, przemawia w Jego imieniu. A Bóg w pełni obdarza Go swoim Duchem.35Ojciec kocha Syna i wszystko Mu powierzył.36Ten, kto wierzy Synowi Bożemu, ma życie wieczne. Ten zaś, kto Mu nie wierzy, nawet nie ujrzy tego życia—przeciwnie: zobaczy gniew Boga.