1Mądrość kobiet buduje ich dom, lecz głupota własnoręcznie go burzy.2Kto postępuje w sposób prawy, dowodzi szacunku dla PANA, kto postępuje przewrotnie, gardzi Nim.3Mowa głupiego to rózga na jego pychę, ale mędrców strzegą ich wargi.4Gdzie nie ma bydła, tam puste spichlerze, silne zwierzę w zaprzęgu to obfite zbiory.5Wierny świadek nie kłamie, świadek fałszywy zionie kłamstwem.6Szyderca szuka mądrości, lecz jej nie znajduje, dla rozumnego jednak poznanie jest łatwe.7Stroń od towarzystwa człowieka głupiego, nie pogłębisz przy nim swojego poznania.8Mądrością roztropnego jest poznanie Jego[1] drogi, głupotą niemądrych — zwiedzenie.9Nierozumni lekceważą swoją winę, prawi natomiast wykazują dobrą wolę.10Tylko sam człowiek zna swoją własną gorycz, nikt też nie jest w stanie dzielić jego radości.11Dom bezbożnych będzie zniszczony, lecz namiot prawych rozkwitnie.12Niejedna droga wydaje się człowiekowi prosta, w końcu jednak okazuje się drogą do zguby.13Nawet roześmianych może boleć serce, a końcem radości może być zmartwienie.14Człowiek przewrotny doświadcza skutków swojego postępowania, podobnie jak uczciwy skutków swojego.15Naiwny wierzy każdemu słowu, roztropny rozważa swoje posunięcia.16Mądry jest ostrożny i odwraca się od zła, głupi zaś lekkomyślny i zbyt pewny siebie.17Człowiek porywczy popełnia głupstwa, a podstępny[2] jest nienawidzony.18Prości dziedziczą głupotę, a roztropnych wieńczy poznanie.19Źli pokłonią się dobrym, bezbożni również — u drzwi sprawiedliwych.20Ubogiego nienawidzi nawet własny bliźni, wielbicieli bogatego jest wielu.21Kto gardzi swoim bliźnim, grzeszy, szczęście sprzyja tym, którzy litują się nad ubogimi.22Czy nie błądzą ci, którzy obmyślają niegodziwość? Lecz łaska i wierność nie opuści planujących dobro.23Każdy trud przynosi zysk, poprzestawanie na słowach — pewną biedę.24Koroną mędrców jest bogactwo, tragedią[3] głupców — głupota.25Prawdomówny świadek ocala ludzkie życie, oszust jedynie zionie kłamstwem.26W bojaźni PANA człowiek ma mocne oparcie, będzie ono schronieniem jeszcze dla jego dzieci.27Bojaźń PANA to źródło życia, dzięki niej unika się sideł śmierci.28Znaczenie króla łączy się z liczebnością jego ludu, gdzie zabraknie ludzi, tam książę upada.29Cierpliwy jest bardzo roztropny, porywczy — promuje głupotę.30Spokój serca to dla ciała życie, zazdrość jest jak próchnica kości.31Kto gnębi nędzarza, lży jego Stwórcę, czci Go ten, kto się lituje nad biednym.32Bezbożny upada przez własną niegodziwość, a jego śmierć jest dla sprawiedliwego ratunkiem.[4]33W sercu rozumnego gości mądrość, czy we wnętrzu głupców da się ją rozpoznać?34Sprawiedliwość podnosi naród, lecz grzech jest hańbą ludów.35Król jest łaskawy dla roztropnego sługi, na tego, który przynosi wstyd, spada jego gniew.
Przypowieści Salomona 14
Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
1Mądrość kobiet buduje ich dom, lecz głupota własnoręcznie go burzy.2Kto postępuje w sposób prawy, boi się JHWH, a kto postępuje przewrotnie, gardzi Nim.3W ustach głupiego – różdżka pychy,[1] ale mędrców strzegą ich wargi.4Gdzie nie ma bydła, tam spichlerze puste,[2] lecz dzięki sile bydlęcia zbiory są obfite.5Wierny świadek nie kłamie, lecz świadek fałszywy zionie kłamstwem.6Szyderca[3] szuka mądrości – i nic, lecz dla rozumnego poznanie jest łatwe.7Odejdź sprzed oblicza człowieka głupiego, bo nie poznasz [tam] warg [głoszących] poznanie.[4]8Mądrością roztropnego jest rozumienie Jego[5] drogi, a głupotą głupców jest zwiedzenie.9Nierozumni lekceważą winę,[6] lecz wśród prawych jest dobra wola.[7]10[Tylko] serce zna gorycz własnej duszy i [nikt] obcy nie podziela jego radości.11Dom bezbożnych będzie zniszczony, ale namiot prawych rozkwitnie.[8]12Bywa, że [jakaś] droga [wydaje się] człowiekowi prosta, lecz przy swym końcu [okazuje się] drogą śmierci.[9]13Nawet w śmiechu może boleć serce, a końcem radości może być zmartwienie.[10]14Przewrotne serce syci się [tym, co ma ze] swoich dróg, a człowiek dobry – [tym, co ma ze] swoich.15Prosty[11] wierzy każdemu słowu, lecz roztropny rozważa swoje kroki.[12]16Mądry jest ostrożny i odwraca się od zła, a głupiec – zarozumiały i [czuje się] bezpieczny.[13]17Porywczy popełnia głupstwa, a człowiek złych zamiarów jest nienawidzony.[14]18Prości dziedziczą głupotę, a roztropnych wieńczy poznanie.19Źli pokłonią się[15] dobrym, a bezbożni – u drzwi sprawiedliwego.20Ubogiego nienawidzi[16] nawet jego bliźni, lecz kochających bogatego jest wielu.21Kto gardzi swoim bliźnim,[17] grzeszy, a kto się lituje nad ubogimi, tego szczęście.22Czy nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale łaska i wierność[18] obmyślającym dobro.23Każdy trud[19] przynosi zysk, a [samo] słowo warg – pewną biedę.24Koroną mędrców jest bogactwo,[20] głupotą[21] głupców – głupota.25Prawdomówny świadek ocala dusze,[22] lecz [ten, który szerzy] oszustwo,[23] dyszy kłamstwem.26W bojaźni JHWH [człowiek ma] pewną ostoję[24] – i dla jego synów będzie to schronienie.27Bojaźń[25] JHWH jest źródłem życia – dla uniknięcia potrzasków śmierci.28Liczny lud jest ozdobą króla, brak ludzi to upadek księcia.29Nieskory do gniewu ma wiele rozumu, porywczy duchem pochlebia głupocie.30Spokojne serce to dla ciała życie, zazdrość natomiast to próchnica kości.31Kto gnębi nędzarza, lży jego Stwórcę, ale czci Go ten, kto lituje się nad biednym.32Bezbożny upada przez swą niegodziwość, a w jego śmierci sprawiedliwy znajduje ratunek.[26]33W sercu rozumnego odpoczywa mądrość, a czy we wnętrzu głupców da się ją rozpoznać?[27]34Sprawiedliwość podnosi naród, lecz grzech jest hańbą[28] ludów.35Król jest łaskawy dla roztropnego sługi, lecz na tego, który przynosi wstyd, spada jego gniew.[29]