1Rechabeam[1] musiał udać się do Sychem, ponieważ tam miał przybyć cały Izrael, aby obwołać go królem.2Wieść o tym zastała Jeroboama, syna Nebata, w Egipcie, dokąd uciekł przed królem Salomonem i gdzie właśnie mieszkał.3Posłano więc po niego i wezwano go. Jeroboam przybył i wraz z całym Izraelem przemówił do Rechabeama:4Twój ojciec nałożył na nas ciężkie jarzmo. Zdejmij z nas ten ciężar pracy, niech to jarzmo nie ciąży na nas tak boleśnie, wtedy będziemy ci służyli.5A on na to: Odejdźcie i wróćcie tu do mnie za trzy dni. I lud odszedł.6Król Rechabeam tymczasem udał się po radę do starszych, którzy za życia Salomona służyli przy jego ojcu: Jak mi radzicie odpowiedzieć ludowi?7Jeśli dziś okażesz się sługą tego ludu — doradzili — wyjdziesz naprzeciw ich prośbie, wysłuchasz ich i przemówisz do nich przyjaźnie, to będą ci służyli już do końca.8Rechabeam jednak zlekceważył tę radę, której udzielili mu starsi, i udał się po radę do chłopców, do młodych, którzy z nim wyrośli, a teraz pełnili przy nim służbę:9Doradźcie, co mamy odpowiedzieć ludowi na jego prośbę o złagodzenie jarzma mego ojca.10Wówczas ci chłopcy, którzy wraz z nim wyrośli, pewni siebie, dali mu taką radę: Powiedz temu ludowi, który skarżył ci się na ciężkie jarzmo twego ojca i domagał się od ciebie jakiejś ulgi: Mój mały palec jest grubszy od bioder mego ojca!11Jeśli mój ojciec nałożył na was ciężkie jarzmo, ja wam je dociążę! A jeśli mój ojciec smagał was batami, ja potraktuję was ościeniami![2]12Gdy więc trzeciego dnia, zgodnie ze słowami króla, Jeroboam wraz z całym ludem przyszedł do Rechabeama,13król odpowiedział im szorstko. Rechabeam odrzucił radę starszych14i przemówił do nich według rady rówieśników: Mój ojciec nałożył na was ciężkie jarzmo, a ja wam je dociążę! Mój ojciec smagał was batami, a ja potraktuję was ościeniami!15Król nie wysłuchał prośby ludu, bo PAN nadał sprawie taki bieg, po to, by spełniło się Jego Słowo, które PAN wypowiedział za pośrednictwem Achiasza z Szilo do Jeroboama, syna Nebata.16Gdy więc cały Izrael zobaczył, że król ich nie wysłuchał, odpowiedział królowi tymi słowy: Jakiż to dział mamy w Dawidzie?! Nie ma dziedzictwa z synem Jessaja! Do swych namiotów ruszaj, Izraelu! Sam teraz zadbaj o swój ród,[3] Dawidzie! Z taką odpowiedzią Izraelici rozeszli się do swoich posiadłości.[4]17A Rechabeam panował tylko nad tymi z Izraela, którzy mieszkali w miastach Judy.18Gdy następnie król Rechabeam posłał do ludu Adorama, zarządcę przymusowych robót, Izraelici ukamienowali go. Wówczas król Rechabeam czym prędzej wskoczył na rydwan i uciekł do Jerozolimy.19W ten sposób Izrael zbuntował się przeciw rodowi Dawida i tak pozostało aż po dzień dzisiejszy.
Jeroboam królem Izraela
20Gdy cały Izrael usłyszał, że Jeroboam wrócił, posłano po niego, wezwano go na zgromadzenie i obwołano królem nad całym Izraelem. Przy domu Dawida nie pozostał nikt poza plemieniem Judy.
Groźba bratobójczej rozprawy (2Krn 11:1-4)
21Gdy zaś Rechabeam przybył do Jerozolimy, zgromadził cały ród Judy i plemię Beniamina, sto osiemdziesiąt[5] tysięcy doborowych, doświadczonych w walce wojowników, aby podjąć walkę z plemionami Izraela i przywrócić władzę Rechabeamowi, synowi Salomona.22Wtedy Bóg skierował swoje Słowo do Szemajasza, męża Bożego:23Powiedz Rechabeamowi, synowi Salomona, królowi Judy, całemu rodowi Judy i Beniamina oraz pozostałemu ludowi:24Tak mówi PAN: Nie wyruszajcie i nie walczcie z waszymi braćmi, potomkami Izraela! Niech każdy wraca do swojego domu, gdyż ode Mnie wyszła ta sprawa. Posłuchali więc Słowa PANA i — zgodnie ze Słowem PANA — zawrócili z wyprawy.
Rozbicie jedności religijnej Izraela
25Jeroboam natomiast rozbudował Sychem na pogórzu Efraima i zamieszkał w nim. Potem opuścił je i rozbudował Penuel.26Wtedy pomyślał sobie:[6] Wkrótce władza wróci w ręce rodu Dawida.27Jeśli ten lud będzie chodził składać ofiary rzeźne w świątyni PANA w Jerozolimie, to również serce tego ludu wróci do jego pana, do króla Judy Rechabeama. Mnie zabiją i wrócą do niego.28Król zatem odbył naradę, po której polecił przygotować dwa cielce ze złota. Następnie ogłosił ludowi: Dość już macie chodzenia do Jerozolimy! Oto twoi bogowie, Izraelu, którzy cię wywiedli z ziemi egipskiej!29I jednego ustawił w Betel, a drugiego w Dan.30Rzecz ta stała się grzechem,[7] lud bowiem chadzał składać ofiary jednemu z nich aż po Dan.31Jeroboam pobudował też świątynki na wzniesieniach i przysposobił kapłanów. Byli to pierwsi lepsi z ludu, nie musieli być potomkami Lewiego.32Ponadto ustanowił doroczne święto. Obchodzono je w miesiącu ósmym,[8] piętnastego dnia tego miesiąca. Miało ono odpowiadać świętu obchodzonemu w Judzie. W czasie tego święta sam też składał na ołtarzu ofiary. Tak uczynił w Betel, gdzie złożył ofiary rzeźne cielcom, które tam sporządził, i gdzie dla nowo wybudowanych świątynek ustanowił kapłanów. (Lb 29,12)
Ostrzeżenie Jeroboama przez proroka z Judy
33Do ołtarza, który ustawił w Betel, przystąpił w piętnastym dniu miesiąca ósmego, w porze, którą sam ustalił, w czasie święta, które ustanowił dla synów Izraela, a przystąpił do ołtarza, aby złożyć ofiarę.[9]
1 Królewska 12
Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
1Rechabeam[1] udał się do Sychem, ponieważ do Sychem przybył cały Izrael, aby obwołać go królem.2Tymczasem gdy usłyszał [o tym] Jeroboam, syn Nebata – a przebywał on wciąż w Egipcie, dokąd uciekł przed królem Salomonem – bo mieszkał Jeroboam w Egipcie,[2]3posłano i wezwano go, i przyszedł Jeroboam i całe zgromadzenie Izraela, i przemówili do Rechabeama tymi słowy:4Twój ojciec obciążył nasze jarzmo, lecz ty teraz ujmij z tej ciężkiej pracy [narzuconej nam] przez twojego ojca, z tego ciężkiego jarzma, które na nas włożył, a będziemy ci służyli.[3]5I odpowiedział im: Odejdźcie jeszcze na trzy dni, a potem wróćcie do mnie. I lud odszedł.6Król Rechabeam tymczasem [poszedł] radzić się starszych, którzy stawali przed Salomonem,[4] jego ojcem, za jego życia: Jakim słowem radzicie odpowiedzieć temu ludowi?7A oni mu odpowiedzieli: Jeśli dziś okażesz się sługą tego ludu i usłużysz im, wysłuchasz ich i przemówisz do nich w dobrych słowach, to po wszystkie dni będą twoimi sługami.8[On] jednak odrzucił radę starszych, której mu udzielili, i [poszedł] radzić się chłopców, którzy z nim wyrośli, którzy [teraz] stawali przed nim.9I zapytał ich: Co wy radzicie, jakim słowem mamy odpowiedzieć temu ludowi, który przemówił do mnie tymi słowy: Ujmij z jarzma, które nałożył na nas twój ojciec?10Wówczas chłopcy, którzy z nim wyrośli, przemówili do niego w te słowa: Tak odpowiedz temu ludowi, który przemówił do ciebie: Twój ojciec obciążył nasze jarzmo, ale ty nam ulżyj. Tak im oświadcz: Mój mały palec[5] jest grubszy niż biodra mojego ojca!11A teraz, mój ojciec narzucił wam ciężkie jarzmo, a ja dołożę do waszego jarzma! Mój ojciec smagał was biczami, a ja będę smagał was skorpionami![6]12Gdy Jeroboam wraz z całym ludem przyszedł do Rechabeama trzeciego dnia, jak król polecił w słowach: Wróćcie do mnie trzeciego dnia,13król odpowiedział ludowi twardo – odrzucił radę starszych, której mu udzielili,14a przemówił do nich według rady chłopców – tymi słowy: Mój ojciec obciążył wasze jarzmo, a ja dołożę do waszego jarzma! Mój ojciec smagał was biczami, lecz ja będę smagał was skorpionami!15Król nie wysłuchał zatem ludu, bo JHWH nadał sprawie taki bieg,[7] po to, by spełniło się Jego Słowo, które JHWH wypowiedział za pośrednictwem Achiasza Szilonity do Jeroboama, syna Nebata.16Gdy więc cały Izrael zobaczył, że król ich nie wysłuchał, odpowiedział lud królowi takim słowem: Co za dział mamy w Dawidzie! Nie ma dziedzictwa w synu Jiszaja! Do swych namiotów, Izraelu! Doglądaj[8] teraz swego domu, Dawidzie! I udał się Izrael do swoich namiotów.17A co do synów Izraela, mieszkających w miastach Judy, nad tymi panował Rechabeam.[9]18Gdy potem król Rechabeam posłał [do ludzi] Adorama, który stał nad przymusową pracą, cały Izrael obrzucił go kamieniami, tak że [ten] umarł. Król Rechabeam zaś sprawił się z wejściem na rydwan, by uciec do Jerozolimy.19W ten sposób Izrael zbuntował się przeciw domowi Dawida [i tak pozostało] aż do dnia dzisiejszego.
Jeroboam królem Izraela
20Gdy cały Izrael usłyszał, że Jeroboam wrócił, posłano i wezwano go na zgromadzenie, gdzie obwołano go królem nad całym Izraelem. Za domem Dawida nie było nikogo, za wyjątkiem jedynie plemienia Judy.
Groźba bratobójczej rozprawy
21Gdy zaś Rechabeam przybył do Jerozolimy, zgromadził cały dom Judy oraz plemię Beniamina, sto osiemdziesiąt[10] tysięcy doborowych, doświadczonych w walce [wojowników], aby walczyć z domem Izraela i przywrócić władzę Rechabeamowi, synowi Salomona.22Wtedy stało się Słowo Boga do Szemajasza, męża Bożego, tej treści:23Powiedz Rechabeamowi, synowi Salomona, królowi Judy, i całemu domowi Judy i Beniamina oraz pozostałemu ludowi:24Tak mówi JHWH: Nie wyruszajcie i nie walczcie z waszymi braćmi, synami Izraela! Wróćcie każdy do swojego domu, gdyż ode Mnie wyszła ta sprawa. Posłuchali więc Słowa JHWH i zawrócili z wyprawy, zgodnie ze Słowem JHWH.[11]
Rozbicie jedności religijnej Izraela
25A Jeroboam rozbudował Sychem na pogórzu Efraima i zamieszkał w nim. Potem wyszedł stamtąd i rozbudował Penuel.26Wówczas Jeroboam powiedział sobie w sercu:[12] Wkrótce królestwo wróci do domu Dawida.27Jeśli ten lud będzie chodził składać ofiary rzeźne w domu JHWH w Jerozolimie, to serce tego ludu wróci do ich pana, do Rechabeama, króla Judy – mnie zabiją i wrócą do króla Judy Rechabeama.28Król naradził się więc i sporządził dwa cielce[13] ze złota. Następnie powiedział im: Dość już macie chodzenia do Jerozolimy! Oto twoi bogowie,[14] Izraelu, którzy cię wywiedli z ziemi egipskiej!29I ustawił jednego w Betel, a drugiego umieścił w Dan.30Rzecz ta stała się grzechem,[15] bo lud chadzał przed oblicze jednego [z nich] aż po Dan.31Pobudował też domy na wzniesieniach i poprzysposabiał kapłanów z obrzeży ludu,[16] takich, którzy nie byli z synów Lewiego.32Jeroboam ustanowił ponadto święto w miesiącu ósmym,[17] piętnastego dnia tego miesiąca, podobne do święta obchodzonego w Judzie, i składał na ołtarzu ofiary. Tak uczynił w Betel, złożył tam ofiary rzeźne cielcom, które sporządził, i ustanowił w Betel kapłanów dla wzniesień, które [tam] pobudował.
Ostrzeżenie Jeroboama przez proroka z Judy
33Do ołtarza, który ustawił w Betel, przystąpił w piętnastym dniu miesiąca ósmego, miesiąca, który sam wymyślił[18] i w którym ustanowił święto dla synów Izraela, a przystąpił do ołtarza, aby złożyć ofiarę.[19]