Dzieje Apostolskie 7 | Słowo Życia

Słowo Życia

Szczepan przez Wysoką Radą

1 —Czy te oskarżenia są prawdziwe?—zapytał Szczepana najwyższy kapłan. 2 —Wysłuchajcie mnie, drodzy przyjaciele i starsi—odpowiedział Szczepan. —Bóg, któremu należy się chwała, ukazał się naszemu przodkowi Abrahamowi w Mezopotamii, zanim jeszcze ten przeniósł się do Charanu. 3 Powiedział mu wtedy: „Opuść swój kraj i krewnych i idź do miejsca, które ci wskażę”. 4 Pozostawił więc Abraham kraj Chaldejczyków i zamieszkał w Charanie. Po śmierci jego ojca, Bóg przyprowadził go tutaj, do kraju, w którym teraz mieszkacie, 5 ale nie dał mu w posiadanie nawet skrawka tej ziemi. Obiecał jednak dać cały ten kraj jemu i jego potomstwu, mimo że Abraham nie miał wtedy jeszcze dzieci! 6 Bóg powiedział również, że jego potomkowie przeniosą się do innego kraju, tam staną się niewolnikami i przez czterysta lat będą żyć w cierpieniu. 7 „Lecz Ja ukarzę naród, który ich zniewoli”—powiedział Bóg. „I ostatecznie mój lud go opuści, i będzie Mi służyć na tej ziemi”. 8 Wtedy też Bóg zawarł z Abrahamem przymierze, którego znakiem było obrzezanie. Gdy więc urodził mu się syn Izaak, Abraham obrzezał go ósmego dnia po urodzeniu. Tak samo postąpił Izaak z synem Jakubem, a Jakub—z dwunastoma synami, przodkami narodu Izraela. 9 Oni to z zazdrości sprzedali Józefa w niewolę do Egiptu. Lecz Bóg czuwał nad nim. 10 Wybawił go ze wszystkich nieszczęść, dał mu mądrość i obdarzył przychylnością faraona, władcy Egiptu. W końcu sprawił, że Józef otrzymał władzę nad całym krajem i nad dworem faraona. 11 Po pewnym czasie w Egipcie i w Kanaanie zapanował straszny głód. Nasi przodkowie nie mieli co jeść. 12 Gdy więc Jakub dowiedział się, że w Egipcie są jeszcze zapasy zboża, posłał tam swoich synów, aby kupili je. 13 Gdy po raz kolejny pojechali do Egiptu, Józef dał się rozpoznać braciom i przedstawił ich faraonowi. 14 Następnie posłał po swojego ojca, Jakuba, i resztę rodziny. W sumie sprowadził do Egiptu siedemdziesiąt pięć osób. 15 Jakub przybył więc do Egiptu i już tam zmarł. Pomarli też jego synowie. 16 Ich ciała przeniesiono do Sychem i pochowano w grobowcu, który Abraham kupił od synów Chamora. 17 Gdy zbliżał się czas wypełnienia Bożej obietnicy, danej Abrahamowi, liczba Izraelitów w Egipcie szybko wzrosła. 18 Wtedy właśnie rozpoczął rządy nowy władca, który nie znał Józefa i jego zasług. 19 Zaczął prześladować nasz naród i zmuszał rodziców do porzucania swoich niemowląt, powodując ich śmierć. 20 W tym właśnie czasie urodził się Mojżesz—dziecko ukochane przez Boga. Przez trzy miesiące trzymano go potajemnie w domu rodzinnym, 21 a gdy już został porzucony, znalazła go córka faraona. Zaopiekowała się nim i uczyniła swoim synem. 22 Dzięki temu Mojżesz zdobył całą wiedzę Egiptu i stał się potężny zarówno w słowach, jak i czynach. 23 Pewnego dnia, gdy miał już prawie czterdzieści lat, postanowił odwiedzić swoich rodaków—Izraelitów. 24 Zobaczył wtedy, jak pewien Egipcjanin znęca się nad Izraelitą. Stanął w jego obronie i zabił Egipcjanina. 25 Spodziewał się, że rodacy zrozumieją, iż przez niego sam Bóg przychodzi im na ratunek. Ale oni tego nie pojęli. 26 Następnego dnia Mojżesz zobaczył dwóch bijących się Izraelitów. Próbował ich pogodzić, wołając: „Jesteście przecież rodakami! Dlaczego więc krzywdzicie się nawzajem?”. 27 Wtedy ten, który bił drugiego, odepchnął Mojżesza i powiedział: „Kto cię ustanowił naszym przywódcą i sędzią? 28 Może i mnie chcesz zabić, tak jak wczoraj tego Egipcjanina?”. 29 Słysząc to, Mojżesz uciekł z Egiptu i zamieszkał jako cudzoziemiec w kraju Madian. Tam urodziło mu się dwóch synów. 30 Czterdzieści lat później, na pustyni, w pobliżu góry Synaj, ukazał mu się anioł—w krzaku, który płonął, ale się nie spalał. 31 Zaciekawiony tym widokiem, Mojżesz podszedł bliżej i wtedy usłyszał głos Pana: 32 „Jestem Bogiem twoich przodków—Abrahama, Izaaka i Jakuba”. Mojżesz przeraził się i nie miał odwagi dłużej na to patrzeć. 33 „Zdejmij buty—powiedział Pan—bo miejsce, na którym stoisz, to święta ziemia. 34 Widziałem cierpienia mojego ludu w Egipcie i słyszałem jego jęki. Zstąpiłem więc, aby go wyzwolić. Chodź, poślę cię teraz do Egiptu”. 35 Właśnie tego Mojżesza, którego Izraelici odrzucili, mówiąc: „Kto cię ustanowił naszym przywódcą i sędzią?”, Bóg posłał jako przywódcę i wybawiciela swojego narodu, pod opieką anioła, którego zobaczył w płonącym krzaku. 36 I to właśnie on wyprowadził Izraelitów z niewoli, dokonując przy tym wielu niezwykłych cudów, zarówno w Egipcie, jaki i przy przejściu przez Morze Czerwone oraz podczas czterdziestu lat wędrówki przez pustynię. 37 To właśnie Mojżesz powiedział Izraelitom: „Bóg powoła spośród was proroka podobnego do mnie”. 38 I to on był na pustyni pośrednikiem między aniołem, który przemawiał do niego na górze Synaj, a zgromadzeniem Izraela. Od niego otrzymał słowa dające życie—Boże Prawo, aby przekazać je również nam. 39 Lecz nasi przodkowie nie chcieli słuchać Mojżesza. Gdy na pewien czas ich opuścił, odrzucili go i zapragnęli wrócić do Egiptu. 40 Powiedzieli Aaronowi: „Zrób nam podobizny bogów! Niech nas poprowadzą z powrotem, bo nie wiemy, co się stało z Mojżeszem, który wyprowadził nas z Egiptu”. 41 Zrobili więc bożka, złożyli mu ofiarę i cieszyli się ze swojego dzieła. 42 Wtedy Bóg odwrócił się od nich i dopuścił, aby oddawali cześć gwiazdom na niebie. Opisane to jest w księdze jednego z proroków: „Izraelici! Czy to dla Mnie składaliście ofiary będąc przez całe czterdzieści lat na pustyni? 43 Nie! Czciliście bożka Molocha w jego namiocie i gwiazdę bożka Refana. Kłanialiście się figurom, które sami sobie zrobiliście. Dlatego pójdziecie w niewolę, daleko, aż za Babilon”. 44 Nasi przodkowie mieli na pustyni namiot przymierza, dowód obecności Boga—kontynuował Szczepan. —To On nakazał Mojżeszowi wykonać go dokładnie według przedstawionego wzoru. 45 Później pod wodzą Jozuego podbili oni ziemię narodów, które Bóg przed nimi wypędził. Wtedy wnieśli ten namiot do Kanaanu i mieli go aż do czasów króla Dawida. 46 Dawid cieszył się przychylnością Boga Jakuba i prosił Go o zgodę na wybudowanie dla Niego świątyni, 47 ale zrobił to dopiero Salomon. 48 Najwyższy Bóg nie mieszka jednak w świątyniach wzniesionych przez ludzi. Prorok Izajasz powiedział: 49 „Bóg mówi: Niebo jest moim tronem, a ziemia jedynie moim podnóżkiem. Jaki więc dom Mi zbudujecie? Jakie miejsce odpoczynku? 50 Czy ziemia i niebo nie są moim dziełem?”. 51 Jesteście uparci—mówił dalej Szczepan—a wasze serca i uszy są nieczułe jak u pogan! Zawsze sprzeciwiacie się Duchowi Świętemu, tak samo jak wasi przodkowie. 52 Który prorok nie był przez nich prześladowany? Zabili nawet tych, którzy przepowiadali nadejście Prawego, czyli Jezusa. A wy Jego samego zdradziliście i zamordowaliście! 53 Nie przestrzegaliście Prawa Mojżesza, chociaż otrzymaliście je z rąk aniołów.

Śmierć Szczepana

54 Przywódcy, słysząc słowa Szczepana, wpadli w gniew. 55 Lecz on, pełen Ducha Świętego, wpatrywał się w niebo. I ujrzał chwałę Boga oraz Jezusa, stojącego po Jego prawej stronie. 56 —Widzę otwarte niebo—powiedział—i Syna Człowieczego stojącego po prawej stronie Boga. 57 Tego już nie mogli znieść. Zaczęli krzyczeć, zatkali sobie uszy i wszyscy razem rzucili się na Szczepana. 58 Wywlekli go za miasto i zaczęli obrzucać kamieniami. Oficjalni świadkowie tej egzekucji zdjęli swoje płaszcze i zostawili je u młodego człowieka imieniem Szaweł. 59 Gdy rzucali w Szczepana kamieniami, on zawołał: —Panie Jezu! Przyjmij mojego ducha! 60 Chwilę później, osuwając się na kolana, zawołał jeszcze głośniej: —Panie! Nie policz im tego grzechu! Po tych słowach umarł.

English Standard Version

od Crossway

Stephen’s Speech

1 And the high priest said, “Are these things so?” 2 And Stephen said: “Brothers and fathers, hear me. The God of glory appeared to our father Abraham when he was in Mesopotamia, before he lived in Haran, (Rdz 11,31; Rdz 15,7; Joz 24,3; Neh 9,7; Ps 29,3; Dz 22,1; 1 Kor 2,8; Jk 2,1)

Rdz 11,31Rdz 15,7Joz 24,3Neh 9,7Ps 29,3Dz 22,11 Kor 2,8Jk 2,1

3 and said to him, ‘Go out from your land and from your kindred and go into the land that I will show you.’ (Rdz 12,1) 4 Then he went out from the land of the Chaldeans and lived in Haran. And after his father died, God removed him from there into this land in which you are now living. (Rdz 11,32; Rdz 12,4; Dz 7,2) 5 Yet he gave him no inheritance in it, not even a foot’s length, but promised to give it to him as a possession and to his offspring after him, though he had no child. (Rdz 12,7; Rdz 13,15; Rdz 15,3; Rdz 15,18; Rdz 17,8; Rdz 18,10; Rdz 48,4; Hbr 11,8)

Rdz 12,7Rdz 13,15Rdz 15,3Rdz 15,18Rdz 17,8Rdz 18,10Rdz 48,4Hbr 11,8

6 And God spoke to this effect—that his offspring would be sojourners in a land belonging to others, who would enslave them and afflict them four hundred years. (Rdz 15,13; Wj 2,22; Wj 12,40; Dz 7,17; Hbr 11,9)

Rdz 15,13Wj 2,22Wj 12,40Dz 7,17Hbr 11,9

7 ‘But I will judge the nation that they serve,’ said God, ‘and after that they shall come out and worship me in this place.’ (Wj 3,12; Jer 25,12; Jer 30,20) 8 And he gave him the covenant of circumcision. And so Abraham became the father of Isaac, and circumcised him on the eighth day, and Isaac became the father of Jacob, and Jacob of the twelve patriarchs. (Rdz 17,9; Rdz 21,2; Rdz 25,26; Rdz 29,31; Rdz 30,5; Rdz 35,18; Rdz 35,23; Łk 1,59)

Rdz 17,9Rdz 21,2Rdz 25,26Rdz 29,31Rdz 30,5Rdz 35,18Rdz 35,23Łk 1,59

9 “And the patriarchs, jealous of Joseph, sold him into Egypt; but God was with him (Rdz 37,11; Rdz 37,28; Rdz 39,2; Rdz 39,21; Rdz 39,23; Rdz 45,4; Ps 105,17)

Rdz 37,11Rdz 37,28Rdz 39,2Rdz 39,21Rdz 39,23Rdz 45,4Ps 105,17

10 and rescued him out of all his afflictions and gave him favor and wisdom before Pharaoh, king of Egypt, who made him ruler over Egypt and over all his household. (Rdz 41,37; Rdz 41,41; Rdz 41,43; Rdz 41,46; Rdz 42,6; Ps 105,21)

Rdz 41,37Rdz 41,41Rdz 41,43Rdz 41,46Rdz 42,6Ps 105,21

11 Now there came a famine throughout all Egypt and Canaan, and great affliction, and our fathers could find no food. (Rdz 41,54; Rdz 42,5; Ps 105,16) 12 But when Jacob heard that there was grain in Egypt, he sent out our fathers on their first visit. (Rdz 42,1) 13 And on the second visit Joseph made himself known to his brothers, and Joseph’s family became known to Pharaoh. (Rdz 43,2; Rdz 45,1; Rdz 45,16) 14 And Joseph sent and summoned Jacob his father and all his kindred, seventy-five persons in all. (Rdz 45,9; Rdz 45,27; Rdz 46,26; Wj 1,5; Pwt 10,22)

Rdz 45,9Rdz 45,27Rdz 46,26Wj 1,5Pwt 10,22

15 And Jacob went down into Egypt, and he died, he and our fathers, (Rdz 46,5; Rdz 46,28; Rdz 49,33; Wj 1,6; Ps 105,23)

Rdz 46,5Rdz 46,28Rdz 49,33Wj 1,6Ps 105,23

16 and they were carried back to Shechem and laid in the tomb that Abraham had bought for a sum of silver from the sons of Hamor in Shechem. (Rdz 23,16; Rdz 33,19; Rdz 50,25; Wj 13,19; Joz 24,32)

Rdz 23,16Rdz 33,19Rdz 50,25Wj 13,19Joz 24,32

17 “But as the time of the promise drew near, which God had granted to Abraham, the people increased and multiplied in Egypt (Wj 1,7; Wj 1,12; Ps 105,24; Dz 7,5; Dz 13,17)

Wj 1,7Wj 1,12Ps 105,24Dz 7,5Dz 13,17

18 until there arose over Egypt another king who did not know Joseph. (Wj 1,8) 19 He dealt shrewdly with our race and forced our fathers to expose their infants, so that they would not be kept alive. (Wj 1,9; Wj 1,16; Wj 1,22; Ps 105,25)

Wj 1,9Wj 1,16Wj 1,22Ps 105,25

20 At this time Moses was born; and he was beautiful in God’s sight. And he was brought up for three months in his father’s house, (Wj 2,2; Hbr 11,23) 21 and when he was exposed, Pharaoh’s daughter adopted him and brought him up as her own son. (Wj 2,3) 22 And Moses was instructed in all the wisdom of the Egyptians, and he was mighty in his words and deeds. (1 Krl 4,30; Iz 19,11; Dn 1,4; Dn 1,17; Łk 24,19)

1 Krl 4,30Iz 19,11Dn 1,4Dn 1,17Łk 24,19

23 “When he was forty years old, it came into his heart to visit his brothers, the children of Israel. (Wj 2,11) 24 And seeing one of them being wronged, he defended the oppressed man and avenged him by striking down the Egyptian. 25 He supposed that his brothers would understand that God was giving them salvation by his hand, but they did not understand. 26 And on the following day he appeared to them as they were quarreling and tried to reconcile them, saying, ‘Men, you are brothers. Why do you wrong each other?’ (Wj 2,13) 27 But the man who was wronging his neighbor thrust him aside, saying, ‘Who made you a ruler and a judge over us? (Łk 12,14; Dz 7,35) 28 Do you want to kill me as you killed the Egyptian yesterday?’ 29 At this retort Moses fled and became an exile in the land of Midian, where he became the father of two sons. (Wj 2,15; Wj 2,22; Wj 18,3) 30 “Now when forty years had passed, an angel appeared to him in the wilderness of Mount Sinai, in a flame of fire in a bush. (Wj 3,1; Wj 3,2) 31 When Moses saw it, he was amazed at the sight, and as he drew near to look, there came the voice of the Lord: 32 ‘I am the God of your fathers, the God of Abraham and of Isaac and of Jacob.’ And Moses trembled and did not dare to look. (Wj 3,6) 33 Then the Lord said to him, ‘Take off the sandals from your feet, for the place where you are standing is holy ground. (Wj 3,5; Joz 5,15) 34 I have surely seen the affliction of my people who are in Egypt, and have heard their groaning, and I have come down to deliver them. And now come, I will send you to Egypt.’ (Wj 2,24; Wj 3,7; Wj 3,8; Wj 3,10)

Wj 2,24Wj 3,7Wj 3,8Wj 3,10

35 “This Moses, whom they rejected, saying, ‘Who made you a ruler and a judge?’—this man God sent as both ruler and redeemer by the hand of the angel who appeared to him in the bush. (Wj 3,2; Wj 14,19; Wj 23,20; Lb 20,16; Dz 7,27)

Wj 3,2Wj 14,19Wj 23,20Lb 20,16Dz 7,27

36 This man led them out, performing wonders and signs in Egypt and at the Red Sea and in the wilderness for forty years. (Wj 7,3; Wj 12,41; Wj 14,21; Wj 14,27; Wj 16,1; Wj 16,35; Wj 17,1; Wj 33,1; Lb 14,33; Ps 78,15; Ps 78,43; Ps 78,53; Ps 95,10; Ps 105,27; Ps 106,9; Dz 7,42; Dz 13,18; Hbr 3,9; Hbr 3,17; Hbr 8,9)

Wj 7,3Wj 12,41Wj 14,21Wj 14,27Wj 16,1Wj 16,35Wj 17,1Wj 33,1Lb 14,33Ps 78,15Ps 78,43Ps 78,53Ps 95,10Ps 105,27Ps 106,9Dz 7,42Dz 13,18Hbr 3,9Hbr 3,17Hbr 8,9

37 This is the Moses who said to the Israelites, ‘God will raise up for you a prophet like me from your brothers.’ (Pwt 18,15; Dz 3,22) 38 This is the one who was in the congregation in the wilderness with the angel who spoke to him at Mount Sinai, and with our fathers. He received living oracles to give to us. (Wj 19,3; Wj 19,17; Pwt 5,27; Pwt 5,31; Pwt 32,47; Pwt 33,4; Iz 63,9; Jan 1,17; Dz 7,53; Rz 3,2; Hbr 5,12; 1 P 4,11)

Wj 19,3Wj 19,17Pwt 5,27Pwt 5,31Pwt 32,47Pwt 33,4Iz 63,9Jan 1,17Dz 7,53Rz 3,2Hbr 5,121 P 4,11

39 Our fathers refused to obey him, but thrust him aside, and in their hearts they turned to Egypt, (Wj 16,3; Lb 11,4; Lb 14,3; Ez 20,8; Ez 20,24)

Wj 16,3Lb 11,4Lb 14,3Ez 20,8Ez 20,24

40 saying to Aaron, ‘Make for us gods who will go before us. As for this Moses who led us out from the land of Egypt, we do not know what has become of him.’ (Wj 32,1; Wj 32,23) 41 And they made a calf in those days, and offered a sacrifice to the idol and were rejoicing in the works of their hands. (Wj 32,4; Wj 32,35; Pwt 9,16; Ps 106,19; Iz 2,8; Jer 1,16; Jer 25,6; Am 6,13)

Wj 32,4Wj 32,35Pwt 9,16Ps 106,19Iz 2,8Jer 1,16Jer 25,6Am 6,13

42 But God turned away and gave them over to worship the host of heaven, as it is written in the book of the prophets: “‘Did you bring to me slain beasts and sacrifices, during the forty years in the wilderness, O house of Israel? (Pwt 4,19; Joz 24,20; 2 Krl 17,16; 2 Krl 21,3; 2 Krl 23,5; Ps 81,12; Iz 63,10; Jer 19,13; Ez 20,39; Am 5,25; So 1,5; Dz 7,36; Rz 1,28)

Pwt 4,19Joz 24,202 Krl 17,162 Krl 21,32 Krl 23,5Ps 81,12Iz 63,10Jer 19,13Ez 20,39Am 5,25So 1,5Dz 7,36Rz 1,28

43 You took up the tent of Moloch and the star of your god Rephan, the images that you made to worship; and I will send you into exile beyond Babylon.’ (1 Krl 11,7) 44 “Our fathers had the tent of witness in the wilderness, just as he who spoke to Moses directed him to make it, according to the pattern that he had seen. (Wj 25,40; Wj 38,21; Ap 15,5) 45 Our fathers in turn brought it in with Joshua when they dispossessed the nations that God drove out before our fathers. So it was until the days of David, (Lb 32,5; Pwt 32,49; Joz 3,10; Joz 3,14; Joz 23,9; Joz 24,18; 2 Sm 7,1; 2 Krn 20,7; Dz 13,19)

Lb 32,5Pwt 32,49Joz 3,10Joz 3,14Joz 23,9Joz 24,182 Sm 7,12 Krn 20,7Dz 13,19

46 who found favor in the sight of God and asked to find a dwelling place for the God of Jacob.^[1] (Rdz 49,24; 1 Sm 16,1; 1 Krl 8,17; 1 Krn 22,7; Ps 89,19; Ps 132,5; Iz 49,26; Dz 13,22)

Rdz 49,241 Sm 16,11 Krl 8,171 Krn 22,7Ps 89,19Ps 132,5Iz 49,26Dz 13,22

47 But it was Solomon who built a house for him. (2 Sm 7,13; 1 Krl 6,1; 1 Krl 8,20; 2 Krn 3,1)

2 Sm 7,131 Krl 6,11 Krl 8,202 Krn 3,1

48 Yet the Most High does not dwell in houses made by hands, as the prophet says, (1 Krl 8,27; 2 Krn 2,6; Dz 17,24) 49 “‘Heaven is my throne, and the earth is my footstool. What kind of house will you build for me, says the Lord, or what is the place of my rest? (Ps 11,4; Iz 66,1; Mt 5,34) 50 Did not my hand make all these things?’ 51 “You stiff-necked people, uncircumcised in heart and ears, you always resist the Holy Spirit. As your fathers did, so do you. (Wj 32,9; Kpł 26,41; Pwt 10,16; Jer 6,10; Jer 9,26; Ez 44,7; Ez 44,9; Ml 3,7)

Wj 32,9Kpł 26,41Pwt 10,16Jer 6,10Jer 9,26Ez 44,7Ez 44,9Ml 3,7

52 Which of the prophets did your fathers not persecute? And they killed those who announced beforehand the coming of the Righteous One, whom you have now betrayed and murdered, (1 Krl 19,10; 2 Krn 36,16; Jer 2,30; Mt 5,12; Mt 21,35; Mt 23,31; Mt 23,37; Dz 3,14; Dz 5,28)

1 Krl 19,102 Krn 36,16Jer 2,30Mt 5,12Mt 21,35Mt 23,31Mt 23,37Dz 3,14Dz 5,28

53 you who received the law as delivered by angels and did not keep it.” (Pwt 33,2; Jan 7,19; Dz 7,38; Ga 3,19; Hbr 2,2)

Pwt 33,2Jan 7,19Dz 7,38Ga 3,19Hbr 2,2

The Stoning of Stephen

54 Now when they heard these things they were enraged, and they ground their teeth at him. (Job 16,9; Ps 35,16; Ps 37,12; Dz 2,37; Dz 5,33)

Job 16,9Ps 35,16Ps 37,12Dz 2,37Dz 5,33

55 But he, full of the Holy Spirit, gazed into heaven and saw the glory of God, and Jesus standing at the right hand of God. (Wj 24,16; Ps 110,1; Mk 16,19; Łk 2,9; Jan 12,41; Dz 6,5)

Wj 24,16Ps 110,1Mk 16,19Łk 2,9Jan 12,41Dz 6,5

56 And he said, “Behold, I see the heavens opened, and the Son of Man standing at the right hand of God.” (Dn 7,13; Jan 1,51; Dz 7,55) 57 But they cried out with a loud voice and stopped their ears and rushed together^[2] at him. 58 Then they cast him out of the city and stoned him. And the witnesses laid down their garments at the feet of a young man named Saul. (Kpł 24,14; Lb 15,35; Pwt 13,9; Pwt 17,7; 1 Krl 21,13; Mt 21,35; Mt 23,37; Łk 4,29; Dz 6,13; Dz 8,1; Dz 22,4; Dz 22,20; Hbr 11,37; Hbr 13,12)

Kpł 24,14Lb 15,35Pwt 13,9Pwt 17,71 Krl 21,13Mt 21,35Mt 23,37Łk 4,29Dz 6,13Dz 8,1Dz 22,4Dz 22,20Hbr 11,37Hbr 13,12

59 And as they were stoning Stephen, he called out, “Lord Jesus, receive my spirit.” (Ps 31,5; Łk 23,46; Dz 9,14) 60 And falling to his knees he cried out with a loud voice, “Lord, do not hold this sin against them.” And when he had said this, he fell asleep. (Mt 5,44; Mt 27,52; Łk 22,41; Dz 9,40; Dz 20,36; Dz 21,5; Ef 3,14)

Mt 5,44Mt 27,52Łk 22,41Dz 9,40Dz 20,36Dz 21,5Ef 3,14