Acts 13

English Standard Version

from Crossway
1 Now there were in the church at Antioch prophets and teachers, Barnabas, Simeon who was called Niger,[1] Lucius of Cyrene, Manaen a lifelong friend of Herod the tetrarch, and Saul. (Lu 3:1; Ac 11:22; Ac 11:27; Ac 15:32; Ac 19:6; Ac 21:9; Ro 12:6; 1Co 12:28)2 While they were worshiping the Lord and fasting, the Holy Spirit said, “Set apart for me Barnabas and Saul for the work to which I have called them.” (Ac 8:29; Ac 9:15; Ac 20:28; Ro 1:1; Ga 1:15)3 Then after fasting and praying they laid their hands on them and sent them off. (Ac 6:6; Ac 14:26)4 So, being sent out by the Holy Spirit, they went down to Seleucia, and from there they sailed to Cyprus. (Ac 13:2; Ac 16:6)5 When they arrived at Salamis, they proclaimed the word of God in the synagogues of the Jews. And they had John to assist them. (Mr 6:2; Ac 9:20; Ac 12:12; Ac 13:14; Ac 13:46; Ac 14:1; Ac 17:1; Ac 17:10; Ac 17:17; Ac 18:4; Ac 18:19; Ac 19:8; Ac 19:22)6 When they had gone through the whole island as far as Paphos, they came upon a certain magician, a Jewish false prophet named Bar-Jesus. (Mt 7:15; Ac 8:9; Ac 8:11)7 He was with the proconsul, Sergius Paulus, a man of intelligence, who summoned Barnabas and Saul and sought to hear the word of God. (Ac 13:8; Ac 13:12; Ac 18:12; Ac 19:38)8 But Elymas the magician (for that is the meaning of his name) opposed them, seeking to turn the proconsul away from the faith. (Ex 7:11; Ac 13:6; Ac 13:7; Ac 13:12; 2Ti 3:8)9 But Saul, who was also called Paul, filled with the Holy Spirit, looked intently at him (Ac 4:8)10 and said, “You son of the devil, you enemy of all righteousness, full of all deceit and villainy, will you not stop making crooked the straight paths of the Lord? (Ho 14:9; Mic 3:9; Mt 13:38; Ac 18:14; Ac 18:25; 2Pe 2:15)11 And now, behold, the hand of the Lord is upon you, and you will be blind and unable to see the sun for a time.” Immediately mist and darkness fell upon him, and he went about seeking people to lead him by the hand. (Ex 9:3; 1Sa 5:6; 1Sa 5:11; Ps 32:4; Ac 9:8; Ac 11:21; Ac 22:11; Heb 10:31; 1Pe 5:6)12 Then the proconsul believed, when he saw what had occurred, for he was astonished at the teaching of the Lord. (Ac 13:49; Ac 15:35)13 Now Paul and his companions set sail from Paphos and came to Perga in Pamphylia. And John left them and returned to Jerusalem, (Ac 12:12; Ac 13:5)14 but they went on from Perga and came to Antioch in Pisidia. And on the Sabbath day they went into the synagogue and sat down. (Ac 13:5; Ac 13:42; Ac 13:44; Ac 16:13; Ac 17:2; Ac 18:4)15 After the reading from the Law and the Prophets, the rulers of the synagogue sent a message to them, saying, “Brothers, if you have any word of encouragement for the people, say it.” (Mr 5:22; Lu 16:16; Ac 15:21; Heb 13:22)16 So Paul stood up, and motioning with his hand said: “Men of Israel and you who fear God, listen. (Ac 10:2; Ac 10:22; Ac 12:17; Ac 13:26)17 The God of this people Israel chose our fathers and made the people great during their stay in the land of Egypt, and with uplifted arm he led them out of it. (Ex 1:1; Ex 1:7; Ex 1:12; Ex 6:6; Ex 13:14; Ex 13:16; Nu 24:7; De 7:6; Ps 105:23; Mt 15:31; Ac 7:17)18 And for about forty years he put up with[2] them in the wilderness. (De 9:5; Ac 7:36)19 And after destroying seven nations in the land of Canaan, he gave them their land as an inheritance. (De 7:1; Jos 14:1; Jos 19:51; Ps 78:55; Ps 136:21; Ac 7:45)20 All this took about 450 years. And after that he gave them judges until Samuel the prophet. (Jud 2:16; Jud 3:9; Ac 3:24)21 Then they asked for a king, and God gave them Saul the son of Kish, a man of the tribe of Benjamin, for forty years. (1Sa 8:5; 1Sa 9:1; 1Sa 10:1)22 And when he had removed him, he raised up David to be their king, of whom he testified and said, ‘I have found in David the son of Jesse a man after my heart, who will do all my will.’ (1Sa 13:14; 1Sa 15:23; 1Sa 15:26; 1Sa 15:28; 1Sa 16:1; 1Sa 16:13; 2Sa 2:4; 2Sa 5:3; Ps 89:20; Ho 13:11; Ac 7:46; Ac 13:36)23 Of this man’s offspring God has brought to Israel a Savior, Jesus, as he promised. (Ps 132:11; Mt 1:1; Lu 2:11; Ac 13:32)24 Before his coming, John had proclaimed a baptism of repentance to all the people of Israel. (Mt 3:1; Mt 3:11; Mr 1:4; Lu 3:3; Ac 1:22; Ac 2:38; Ac 19:4)25 And as John was finishing his course, he said, ‘What do you suppose that I am? I am not he. No, but behold, after me one is coming, the sandals of whose feet I am not worthy to untie.’ (Mt 3:11; Mr 1:7; Lu 3:16; Joh 1:20; Joh 1:27)26 “Brothers, sons of the family of Abraham, and those among you who fear God, to us has been sent the message of this salvation. (Ac 4:12; Ac 5:20; Ac 10:36; Ac 13:16; Eph 1:13)27 For those who live in Jerusalem and their rulers, because they did not recognize him nor understand the utterances of the prophets, which are read every Sabbath, fulfilled them by condemning him. (Lu 24:20; Lu 24:26; Lu 24:44; Ac 3:17; Ac 13:15; Ac 15:21; 2Co 3:14)28 And though they found in him no guilt worthy of death, they asked Pilate to have him executed. (Mr 14:55; Lu 23:22; Lu 23:23; Ac 2:23; Ac 3:14)29 And when they had carried out all that was written of him, they took him down from the tree and laid him in a tomb. (Mt 27:59; Mr 15:46; Lu 18:31; Lu 23:53; Lu 24:44; Joh 19:28; Joh 19:30; Joh 19:36; Joh 19:38; Joh 19:41; Ac 5:30)30 But God raised him from the dead, (Ac 2:24)31 and for many days he appeared to those who had come up with him from Galilee to Jerusalem, who are now his witnesses to the people. (Mr 15:41; Lu 24:48; Ac 1:3; Ac 1:8; Ac 1:11; Ac 2:7)32 And we bring you the good news that what God promised to the fathers, (Ac 26:6; Ro 4:13; Ro 9:4; Ro 15:8; Ga 3:16)33 this he has fulfilled to us their children by raising Jesus, as also it is written in the second Psalm, “‘You are my Son, today I have begotten you.’ (Ps 2:7; Lu 1:69; Ac 13:23; Heb 1:5; Heb 5:5)34 And as for the fact that he raised him from the dead, no more to return to corruption, he has spoken in this way, “‘I will give you the holy and sure blessings of David.’ (Isa 55:3; Ac 13:35; Ro 6:9; Heb 9:25)35 Therefore he says also in another psalm, “‘You will not let your Holy One see corruption.’ (Ps 16:10; Ac 2:27)36 For David, after he had served the purpose of God in his own generation, fell asleep and was laid with his fathers and saw corruption, (Jud 2:10; 2Sa 7:12; 1Ki 2:10; Ac 2:29; Ac 13:22; Ac 20:27)37 but he whom God raised up did not see corruption. (Ac 13:30)38 Let it be known to you therefore, brothers, that through this man forgiveness of sins is proclaimed to you, (Lu 24:47; Ac 5:31; 1Jo 2:12)39 and by him everyone who believes is freed[3] from everything from which you could not be freed by the law of Moses. (Ac 10:43; Ro 2:13; Ro 3:20; Ro 3:28; Ro 8:3; Ga 2:16; Ga 3:11; Eph 2:9; 2Ti 1:9; Tit 3:5; Heb 7:19)40 Beware, therefore, lest what is said in the Prophets should come about:41 “‘Look, you scoffers, be astounded and perish; for I am doing a work in your days, a work that you will not believe, even if one tells it to you.’” (Isa 29:14; Hab 1:5)42 As they went out, the people begged that these things might be told them the next Sabbath.43 And after the meeting of the synagogue broke up, many Jews and devout converts to Judaism followed Paul and Barnabas, who, as they spoke with them, urged them to continue in the grace of God. (Mt 23:15; Ac 2:11; Ac 6:5; Ac 11:23; Ac 13:50; Ac 16:14; Ac 17:4; Ac 17:17; Jud 1:4; Jud 1:21)44 The next Sabbath almost the whole city gathered to hear the word of the Lord.45 But when the Jews[4] saw the crowds, they were filled with jealousy and began to contradict what was spoken by Paul, reviling him. (Ac 5:17; Ac 18:6; Ac 19:9; Ac 26:11; 1Th 2:16; 1Ti 1:20)46 And Paul and Barnabas spoke out boldly, saying, “It was necessary that the word of God be spoken first to you. Since you thrust it aside and judge yourselves unworthy of eternal life, behold, we are turning to the Gentiles. (Mt 21:43; Mt 22:8; Ac 3:26; Ac 9:15; Ac 13:5; Ac 13:14; Ac 18:6; Ac 22:21; Ac 26:17; Ac 26:20; Ac 28:28)47 For so the Lord has commanded us, saying, “‘I have made you a light for the Gentiles, that you may bring salvation to the ends of the earth.’” (Isa 42:6; Isa 45:22; Isa 49:6; Lu 2:32; Ac 1:8; Ac 11:18; Ac 13:26)48 And when the Gentiles heard this, they began rejoicing and glorifying the word of the Lord, and as many as were appointed to eternal life believed. (2Th 1:12)49 And the word of the Lord was spreading throughout the whole region.50 But the Jews incited the devout women of high standing and the leading men of the city, stirred up persecution against Paul and Barnabas, and drove them out of their district. (Ac 14:2; Ac 14:19; Ac 17:5; Ac 17:12; Ac 17:13; Ac 18:12; Ac 20:3; Ac 20:19; Ac 21:27; 1Th 2:15; 2Ti 3:11)51 But they shook off the dust from their feet against them and went to Iconium. (Mt 10:14; Mr 6:11; Lu 9:5; Ac 18:6)52 And the disciples were filled with joy and with the Holy Spirit. (Mt 5:12; Joh 16:22; Ac 2:4; 1Th 1:6)

Acts 13

کتاب مقدس، ترجمۀ معاصر

from Biblica
1 در كليسای انطاكيهٔ سوريه، تعدادی نبی و معلم وجود داشت كه عبارت بودند از: برنابا، شمعون كه به او«سياه چهره» نيز میگفتند، لوكيوس اهل قيروان، مناحم كه برادر همشير هيروديس پادشاه بود، و پولس.2 يک روز، وقتی اين اشخاص روزه گرفته بودند و خدا را عبادت میكردند روحالقدس به ايشان فرمود: «برنابا و پولس را وقف كار مخصوصی بكنيد كه من برای آنان در نظر گرفتهام.»3 پس چند روز بيشتر روزه گرفتند و دعا كردند و بعد دستهايشان را بر سر آن دو گذاشتند و آنان را به دست خدا سپردند.4 برنابا و پولس با هدايت روحالقدس سفر خود را آغاز كردند. نخست به بندر سُلوكيه رفتند و از آنجا با كشتی عازم جزيرهٔ قبرس شدند.5 در قبرس به شهر سَلاميس رفتند و در كنيسهٔ يهوديان كلام خدا را موعظه كردند. يوحنا معروف به مرقس نيز همراه ايشان بود و كمک میكرد.6-7 در آن جزيره، شهر به شهر گشتند و پيغام خدا را به مردم رساندند تا اينكه به شهر پافُس رسيدند. در پافُس به يک جادوگر يهودی برخوردند به نام باريشوع كه ادعای پيغمبری میكرد و با«سرجيوس پولس» كه فرماندار رومی قبرس و شخصی برجسته و دانا بود، طرح دوستی ريخته بود. فرماندار برنابا و پولس را به حضور خود احضار كرد، چون میخواست پيغام خدا را از زبان آنان بشنود.8 ولی آن جادوگر كه نام يونانی او اَليما بود، مزاحم میشد و نمیگذاشت فرماندار به پيغام برنابا و پولس گوش دهد و سعی میكرد نگذارد به خداوند ايمان بياورد.9 آنگاه پولس كه سرشار از روحالقدس بود، نگاه غضبآلودی به آن جادوگر انداخت و گفت:10 «ای فرزند شيطان، ای حيلهگر بدذات، ای دشمن تمام خوبیها، آيا از مخالفت كردن با خدا دست برنمیداری؟11 حال كه چنين است، خدا تو را چنان میزند كه تا مدتی كور شوی!» چشمان اليما فوری تيره و تار شد. او كوركورانه به اين سو و آن سو میرفت و التماس میكرد يكنفر دست او را بگيرد و راه را به او نشان دهد.12 وقتی فرماندار اين را ديد از قدرت پيام خدا متحير شد و ايمان آورد.13 پولس و همراهانش پافس را ترک كردند و با كشتی عازم پَمفليه شدند و در بندر پِرجه پياده شدند. در آنجا يوحنا معروف به مرقس از ايشان جدا شد و به اورشليم بازگشت.14 ولی برنابا و پولس به شهر انطاكيه در ايالت پيسيديه رفتند. روز شنبه برای پرستش خدا به كنيسهٔ يهود وارد شدند.15 وقتی قرائت تورات و كتاب پيغمبران تمام شد، رؤسای كنيسه به آنان گفتند: «برادران، اگر پيام آموزندهای برای ما داريد، بفرماييد.»16 پولس از جا برخاست و با دست اشاره كرد تا ساكت باشند و گفت: «ای قوم بنیاسرائيل، و همهٔ شما كه به خدا احترام میگذاريد! اجازه بدهيد سخنان خود را با اشارهٔ مختصری به تاريخ بنیاسرائيل آغاز كنم:17 «خدای بنیاسرائيل، اجداد ما را انتخاب كرد و باشكوه و جلال تمام از چنگ مصريان رهايی بخشيد و سرافراز نمود.18 در آن چهل سالی كه در بيابان سرگردان بودند، او آنان را تحمل كرد.19-20 سپس، هفت قوم ساكن كنعان را از بين برد و سرزمين آنان را به اسرائيل به ارث داد. پس از آن، چهارصد و پنجاه سال، يعنی تا زمان سموئيل نبی، رهبران گوناگون، اين قوم را اداره كردند.21 «پس از آن، قوم خواستند برای خود پادشاهی داشته باشند؛ و خدا شائول، پسر قيس از قبيلهٔ بنيامين را به ايشان داد كه چهل سال سلطنت كرد.22 ولی خدا او را بركنار نمود و داوود را به جای وی پادشاه ساخت و فرمود: داوود، پسر يسی، محبوب دل من است. او كسی است كه هر چه بگويم اطاعت میكند.23 و عيسی، آن نجات دهندهای كه خدا وعدهاش را به اسرائيل داد، از نسل همين داوود پادشاه است.24 «ولی پيش از آمدن او، يحيای پيغمبر موعظه میكرد كه لازم است هر کس در اسرائيل از گناهان خود دست بكشد، به سوی خدا بازگشت نمايد و تعميد بگيرد.25 وقتی يحيی دورهٔ خدمت خود را تمام كرد به مردم گفت: آيا شما خيال میكنيد كه من مسيح هستم؟ نه، من مسيح نيستم. مسيح بزودی خواهد آمد. من خيلی ناچيزتر از آنم كه كفشهايش را در مقابل پايهايش قرار دهم.26 «برادران، خدا اين نجات را به همهٔ ما هديه كرده است. اين نجات هم برای شماست كه از نسل ابراهيم میباشيد و هم برای شما غيريهوديان كه به خدا احترام میگذاريد.27 «ولی يهوديانِ شهر اورشليم، با سران قوم خود عيسی را كشتند، و به اين ترتيب پيشگويی انبيا را تحقق بخشيدند. ايشان او را نپذيرفتند و پی نبردند كه او همان كسی است كه پيامبران دربارهاش پيشگويی كردهاند، با اينكه هر شنبه نوشتههای آن پيغمبران را میخواندند و میشنيدند.28 هر چند عيسی بیتقصير بود، ولی به پيلاطوس اصرار كردند كه او را بكشد.29 سرانجام وقتی تمام بلاهای پيشگويی شده را بر سر او آوردند، او را از صليب پايين آوردند، و در قبر گذاشتند.30 ولی خدا باز او را زنده كرد!31 و كسانی كه همراه او از جليل به اورشليم آمده بودند، چندين بار او را ديدند، و بارها در همه جا به همه كس اين واقعه را شهادت دادهاند.32-33 «من و برنابا برای همين به اينجا آمدهايم تا اين پيغام را به شما نيز برسانيم و بگوييم كه خدا عيسی را زنده كرده است اين همان وعدهای است كه خدا به اجداد ما داد و حالا در زمان ما به آن وفا كرده است. در كتاب زبور فصل دوم، خدا دربارهٔ عيسی میفرمايد: امروز تو را كه پسر من هستی سرافراز كردهام.34 «خدا قول داده بود كه او را زنده كند و به او عمر جاويد بخشيد. اين موضوع در كتاب آسمانی نوشته شده است كه میفرمايد: آن بركات مقدسی را كه به داوود وعده دادم، برای تو انجام خواهم داد.35 در قسمت ديگری از زبور به طور مفصل شرح میدهد كه خدا اجازه نخواهد داد بدن فرزند مقدسش در قبر بپوسد.36 اين آيه اشاره به داوود نيست چون داوود، در زمان خود مطابق ميل خدا خدمت كرد و بعد مرد، دفن شد و بدنش نيز پوسيد.37 پس اين اشاره به شخص ديگری است، يعنی به كسی است كه خدا او را دوباره زنده كرد و بدنش از مرگ ضرر و زيانی نديد.38 «برادران، توجه كنيد! در اين عيسی برای گناهان شما اميد آمرزش هست.39 هر که به او ايمان آورد، از قيد تمام گناهانش آزاد خواهد شد و خدا او را خوب و شايسته به حساب خواهد آورد؛ و اين كاری است كه شريعت يهود هرگز نمیتواند برای ما انجام دهد.40 پس مواظب باشيد مبادا گفتههای پيغمبران شامل حال شما نيز بشود كه میگويند:41 شما كه حقيقت را خوار میشماريد، ببينيد و تعجب كنيد و نابود شويد! چون در زمان شما كاری میكنم كه اگر هم بشنويد، باور نخواهيد كرد.»42 آن روز وقتی مردم از كنيسه بيرون میرفتند، از پولس خواهش كردند كه هفتهٔ بعد نيز برای ايشان صحبت كند.43 عدهای از يهوديان و غيريهوديان خداشناس نيز كه در آنجا عبادت میكردند، به دنبال پولس و برنابا رفتند. برنابا و پولس همه را تشويق میكردند كه به رحمت خدا توكل كنند.44 هفتهٔ بعد تقريباً همهٔ مردم شهر آمدند تا كلام خدا را از زبان آنان بشنوند.45 اما وقتی سران يهود ديدند كه مردم اينچنين از پيغام رسولان استقبال میكنند، از روی حسادت از آنان بدگويی كردند و هر چه پولس میگفت، ضد آن را میگفتند.46 آنگاه پولس و برنابا با دليری گفتند: «لازم بود كه پيغام خدا را اول به شما يهوديان برسانيم. ولی حالا كه شما آن را رد كرديد، آن را به غيريهوديان اعلام خواهيم كرد، چون شما نشان داديد كه لايق حيات جاودانی نيستيد.47 و اين درست همان است كه خداوند به ما فرمود: من تو را تعيين كردم تا برای اقوام غيريهود نور باشی و ايشان را از چهار گوشهٔ دنيا به سوی من راهنمايی كنی.»48 وقتی غيريهوديان اين را شنيدند، بسيار شاد شدند و پيغام پولس را با شادی قبول كردند و آنان كه برای حيات جاودانی تعيين شده بودند، ايمان آوردند.49 به اين ترتيب، پيام خدا به تمام آن ناحيه رسيد.50 آنگاه سران قوم يهود، زنان ديندار و متشخص و بزرگان شهر را بر ضد پولس و برنابا تحريک كردند، و بر سر ايشان ريختند و آنان را از آنجا بيرون راندند.51 پولس و برنابا نيز در مقابل اين عمل، گرد و خاک آن شهر را از پاهای خود تكاندند و از آنجا به شهر قونيه رفتند.52 اما كسانی كه در اثر پيغام آنان ايمان آوردند، سرشار از شادی و روحالقدس شدند.