1Lepsza kromka suchego chleba, a przy tym spokój,[1] niż dom pełen biesiad ofiarnych[2] i kłótni.2Rozumny sługa będzie panował nad synem, który przynosi wstyd, i wraz z jego braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.3Tygiel wytapia srebro, a piec złoto, a tym, który bada serca, jest JHWH.4Niegodziwy zważa na nieprawe wargi, oszust nadstawia ucha na złośliwy język.[3]5Kto śmieje się z ubogiego, urąga jego Stwórcy, kto cieszy się z nieszczęścia, nie ujdzie bez kary.6Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.[4]7Głupiemu nie przystoi wzniosła[5] mowa, tym mniej szlachetnemu[6] mowa kłamliwa.8Kamieniem magicznym jest prezent[7] w oczach właściciela, dokądkolwiek się on zwróci, doświadcza powodzenia. (Łk 16,9)9Zakrywa nieprawość ten, komu zależy na miłości;[8] lecz kto o niej rozpowiada, rozdziela przyjaciół.10Nagana dotyka rozumnego głębiej, niż głupiego sto batów.[9]11Niegodziwy dąży jedynie do buntu, lecz wyprawią przeciw niemu okrutnego posłańca.12Lepiej człowiekowi spotkać niedźwiedzicę, której zabrano młode, niż głupca w przystępie jego głupoty.13Nie odstąpi zło od domu tego, kto złem odpłaca za dobro.14Początek kłótni jest jak wypuszczenie wody, więc zaniechaj tego, zanim wybuchnie spór.[10]15Ten, kto usprawiedliwia bezbożnego, i ten, kto skazuje sprawiedliwego – obaj są ohydą dla JHWH.16Po co pieniądze w ręku głupca? Na zakup mądrości. Lecz brak mu na to rozumu.17Przyjaciel[11] kocha w każdym czasie, rodzi się bratem w niedoli.18Człowiekiem nierozumnym jest ten, kto przyklaskuje w dłoń,[12] kto daje poręczenie za swojego bliźniego.19Kto kocha nieprawość, kocha zwadę; kto podwyższa swe wejście,[13] zaprasza włamanie.20Przewrotny sercem nie znajdzie dobra, a człowiek pokrętnego języka wpada w nieszczęście.21Kto spłodził głupca, to na swoje zmartwienie, ojciec szaleńca[14] nie dozna radości.22Wesołe serce sprzyja uzdrowieniu;[15] lecz przygnębiony duch wysusza kości.[16]23Bezbożny przyjmuje prezent z zanadrza, aby naginać ścieżki prawa.24Twarz roztropnego zwrócona ku mądrości, lecz oczy głupca [błądzą] po krańcach ziemi.25Syn głupi jest utrapieniem dla ojca i goryczą dla swojej rodzicielki.26Niedobre jest wymierzanie sprawiedliwemu choćby grzywny, i niesłuszne jest chłostanie szlachetnych.27Kto oszczędza swych słów, wie, [czym jest] wiedza, a kto zachowuje spokój ducha,[17] jest człowiekiem rozumnym.28Nawet głupiec, gdy milczy, uchodzi za mądrego, za rozumnego – gdy zamyka usta.