1Wtedy Jezus przemówił do tłumów i do swoich uczniów: (Mk 12,38; Łk 11,37; Łk 20,45)2Na krześle Mojżesza zasiedli znawcy Prawa i faryzeusze. (Mt 3,7)3Wszystko zatem, co wam powiedzą, wykonujcie i zachowujcie, nie postępujcie jednak według ich czynów; mówią bowiem, lecz nie czynią. (Mt 15,3; Rz 2,17)4Wiążą zaś ciężkie i trudne do uniesienia brzemiona i kładą na ramiona ludzi, sami natomiast [nawet] swoim palcem nie chcą ich ruszyć. (Mt 11,28; Dz 15,10; Ga 6,13)5A wszystkich swoich czynów dokonują, aby pokazać się ludziom; poszerzają bowiem swoje filakteria[1] i wydłużają frędzle,[2] (Mt 6,1; Mt 6,5; Mt 6,16; Mt 9,20; Mt 14,36)6lubią zaś pierwsze miejsca do siedzenia[3] na ucztach i pierwsze krzesła[4] w synagogach, (Łk 14,7; Łk 20,46)7lubią pozdrowienia na rynkach i nazywanie ich przez ludzi: Rabbi.[5] (Łk 20,46)8Wy zaś nie nazywajcie się rabbi, bo jeden jest wasz Nauczyciel,[6] a wy wszyscy jesteście braćmi. (Łk 22,32; Jk 2,1)9[Nikogo] też na ziemi nie nazywajcie swoim ojcem; bo jeden jest wasz Ojciec – w niebie. (Mt 6,9; Mt 7,11; Rz 8,15; Ef 3,14; 1 P 1,2)10Nie nazywajcie się też mistrzami, bo jeden jest wasz Mistrz[7] – Chrystus. (Mt 26,25; Mt 26,49; Mk 9,5; Mk 10,51)11Większy zaś pośród was niech będzie waszym posługującym; (Mt 20,26; Mk 9,35)12ktokolwiek zaś będzie się wywyższał, zostanie poniżony, a kto będzie się poniżał, zostanie wywyższony.[8] (Mt 18,4; Mt 20,26; Łk 1,52; Łk 14,11; Łk 18,14; 1 P 5,5)13Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że zamykacie Królestwo Niebios przed ludźmi; wy bowiem nie wchodzicie, a i wchodzącym nie pozwalacie wejść.14Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że pożeracie domy wdów i dla pozoru długo się modlicie; dlatego otrzymacie surowszy wyrok.[9] (Mk 12,40; Łk 20,47)15Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że obchodzicie morze i suchy ląd, aby pozyskać jednego prozelitę,[10] a gdy się nim staje, czynicie go synem Gehenny dwa razy takim jak wy.[11] (Mt 5,22; Mt 8,12; Dz 2,11; Dz 6,5; Dz 13,43; 2 Tes 2,3)16Biada wam, ślepi przewodnicy, którzy mówicie: Ktokolwiek przysięga na przybytek, to nic; ktokolwiek zaś przysięga na złoto przybytku, jest zobowiązany [przysięgą]. (Mt 5,33; Mt 15,14; Mt 23,24; Rz 2,19; Ap 3,17)17Głupi[12] i ślepi! Co bowiem jest ważniejsze: złoto czy przybytek, który uświęca złoto? (Mt 5,22)18I: Ktokolwiek przysięga na ołtarz, to nic; ktokolwiek zaś przysięga na dar na nim, jest zobowiązany [przysięgą]. (Mt 5,23)19Ślepi! Co bowiem ważniejsze: Dar czy ołtarz, który uświęca dar?20Kto więc przysięga na ołtarz, przysięga na niego i na wszystko, co na nim.21I kto przysięga na przybytek, przysięga na niego i na Tego, który w nim mieszka.22I kto przysięga na niebo, przysięga na tron Boży i na Tego, który na nim zasiada. (Mt 5,34; Łk 15,18; Łk 15,21; Dz 7,49; Ap 4,2)23Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że dajecie dziesięcinę z mięty, kopru i kminku, a porzucacie to, co w Prawie ważniejsze: sąd, miłosierdzie i wiarę – to zaś należy czynić, a i tamtego nie porzucać. (Łk 18,12; Rz 12,8)24Ślepi przewodnicy! Przecedzacie komara, połykacie zaś wielbłąda.[13] (Mt 5,29; Mt 5,30; Mt 15,14; Mt 17,20; Mt 19,24; Mt 21,21; Mt 23,16; Rz 2,19)25Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że oczyszczacie zewnętrzną stronę kubka i czaszy,[14] wewnątrz zaś są pełne tego, co z grabieży i nieopanowania. (Mt 15,7; Mk 7,4)26Ślepy faryzeuszu! Oczyść najpierw wnętrze kielicha, aby to, co na zewnątrz niego, też stało się czyste. (Mt 15,1; Mk 7,1; Tt 1,15)27Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że przypominacie groby pobielane,[15] które na zewnątrz wyglądają pięknie, wewnątrz jednak są pełne kości zmarłych i wszelkiej nieczystości. (Dz 23,3; Ef 5,3)28Tak i wy na zewnątrz wydajecie się ludziom sprawiedliwi, wewnątrz zaś jesteście pełni obłudy i bezprawia. (Łk 16,15)29Biada wam, znawcy Prawa i faryzeusze, obłudnicy, że budujecie groby prorokom i zdobicie grobowce sprawiedliwych;30i mówicie: Gdybyśmy żyli za dni naszych ojców, nie bylibyśmy ich wspólnikami w [przelewaniu] krwi proroków.31W ten sposób świadczycie o sobie, że jesteście synami tych, którzy ich mordowali. (Mt 23,37; Dz 7,52; 1 Tes 2,15)32Wy też dopełnijcie miary waszych ojców.33Węże! Płody żmij! Jak ujdziecie przed sądem Gehenny? (Mt 3,7; Mt 5,22; Mt 12,34; Łk 3,7)34Dlatego oto Ja posyłam do was proroków, mędrców i znawców Prawa; niektórych z nich zabijecie i ukrzyżujecie, innych ubiczujecie w waszych synagogach i będziecie ścigać[16] od miasta do miasta; (Mt 10,17; Mt 10,23; Mt 22,6; Mk 13,9; Dz 7,59; Dz 8,1; Dz 9,23; Dz 9,29; Dz 13,50; Dz 14,5; 1 Tes 2,15)35w ten sposób przyjdzie na was cała sprawiedliwa krew, przelana na ziemi: od krwi sprawiedliwego Abla aż do krwi Zachariasza, syna Barachiasza,[17] którego zamordowaliście między przybytkiem a ołtarzem.[18] (Mt 27,24; Hbr 12,24; Ap 18,24)36Zapewniam was, wszystko to przyjdzie na to pokolenie. (Mt 24,34)37Jerozolimo, Jerozolimo, która zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy zostali do ciebie posłani, tyle razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, jak kwoka zgromadza swoje pisklęta pod skrzydła, a nie chcieliście! (Mt 21,35; Łk 13,34; Dz 7,59)38Oto wasz dom zostaje wam pusty.39Bo mówię wam: Na pewno Mnie nie zobaczycie – aż powiecie: Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pana. (Mt 21,9)
1Wówczas Jezus zwrócił się do tłumu i do swoich uczniów:2—Przywódcy religijni i faryzeusze zajęli miejsce samego Mojżesza.3Dlatego postępujcie zgodnie z ich nauką, lecz nie bierzcie z nich przykładu. Bo nauczają, ale sami tego nie przestrzegają.4Wymyślają bowiem niewykonalne obowiązki i narzucają je innym, a sami nie kiwną nawet palcem, aby im pomóc.5To, co robią, czynią tylko na pokaz. Starają się pobożnie wyglądać—zakładają na ramiona szkatułki z tekstami modlitw i chodzą w szatach z długimi frędzlami.6Oczekują zaszczytnych miejsc na przyjęciach i w synagogach7oraz wyrazów szacunku ze strony innych ludzi. Lubią, gdy inni zwracają się do nich: „nauczycielu”.8Lecz wy nie pozwalajcie, by was tak nazywano. Macie tylko jednego Nauczyciela, a wy jesteście sobie równi jak bracia.9I do nikogo na ziemi nie zwracajcie się „ojcze”, bo macie tylko jednego Ojca, w niebie.10Nie pozwalajcie też, aby nazywano was „mistrzami”, gdyż macie tylko jednego Mistrza—Mesjasza.11Największy z was niech będzie waszym sługą.12Kto sam siebie wywyższa, zostanie poniżony. A kto się uniża, zostanie wywyższony.13-14Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Zamykacie ludziom dostęp do królestwa niebieskiego! Sami nie wchodzicie i innym nie pozwalacie wejść!15Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Obchodzicie cały świat, aby nawrócić jednego człowieka. A gdy już się tak stanie, robicie z niego syna piekła, dwa razy gorszego niż wy sami.16Marny wasz los, ślepi przewodnicy! Mówicie: „Kto przysięga na świątynię Bożą, do niczego nie jest zobowiązany. Ale kto składa przysięgę na złoto w świątyni, musi ją wypełnić”.17Głupi ślepcy! Co jest ważniejsze: złoto czy świątynia, która uświęca złoto?18Twierdzicie też: „Przysięga na ołtarz do niczego nie zobowiązuje. Ale przysięga na dar na ołtarzu jest wiążąca”.19Ślepcy! Co jest ważniejsze; dar czy ołtarz, który uświęca złożony na nim dar?20Kto przysięga „na ołtarz”, przysięga na wszystko, co się na nim znajduje.21A kto przysięga „na świątynię”, przysięga na nią i na Boga, który w niej mieszka.22Ten zaś, kto przysięga „na niebo”, przysięga na tron Boży i na Tego, który na nim zasiada.23Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Skrupulatnie dajecie Bogu dziesiątą część swoich najdrobniejszych nawet dochodów, a lekceważycie to, co w Prawie Mojżesza jest najważniejsze: prawość, miłość i wiarę. A jednego i drugiego nie należy zaniedbywać!24Ślepi przewodnicy! Odcedzacie komara, a połykacie wielbłąda.25Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Usilnie dbacie o zewnętrzną czystość naczyń, ale wasze brudne wnętrze aż się lepi od chciwości i pożądania.26Ślepy faryzeuszu! Oczyść najpierw wnętrze kubka, to i na zewnętrz będzie czysty!27Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Przypominacie odnowione grobowce—z zewnątrz piękne, a w środku pełne rozkładających się szczątków!28Robicie przed ludźmi wrażenie świętych, lecz w środku jesteście pełni obłudy i nieprawości!29Marny wasz los, przywódcy religijni i faryzeusze! Jesteście obłudnikami! Stawiacie i zdobicie grobowce prorokom oraz innym ludziom, którzy kochali Boga,30mówiąc: „Gdybyśmy my żyli w czasach naszych przodków, nie mordowalibyśmy proroków tak jak oni”.31W ten sposób przyznajecie, że jesteście potomkami morderców.32Dorównajcie im!33Czy tacy podli ludzie mogą uniknąć kary piekła?34Wyślę do was proroków, mędrców i nauczycieli, ale jednych zabijecie, krzyżując ich, innych ubiczujecie w swoich synagogach i będziecie prześladować po miastach.35Spadnie na was wina za przelaną krew wszystkich, którzy kochali Boga! Począwszy od prawego Abla, aż po Zachariasza, syna Barachiasza, którego zabiliście między ołtarzem a miejscem świętym.36Zapewniam was, że kara za to wszystko spadnie na głowy tego pokolenia.
Płacz nad Jerozolimą
37Jerozolimo, Jerozolimo!—zawołał Jezus. —Zabijasz proroków i obrzucasz kamieniami Bożych posłańców! Ileż to razy chciałem przygarnąć twoje dzieci, tak jak kura, która pod skrzydłami chroni swoje pisklęta. Ale nie pozwoliłaś!38Zbliża się czas, w którym twój dom opustoszeje.39Mówię wam: Nie zobaczycie Mnie do chwili, gdy zawołacie: „Błogosławiony, który przychodzi w imieniu samego Pana!”.