1I przemówił JHWH do Mojżesza na górze Synaj tymi słowy:2Przemów do synów Izraela i powiedz im tak: Gdy wejdziecie do ziemi, którą Ja wam daję, to ziemia ta będzie obchodzić szabat dla JHWH.3Przez sześć lat będziesz obsiewał swoje pole i przez sześć lat będziesz przycinał swoją winnicę, i będziesz zbierał jej plon.4Ale w roku siódmym ziemia mieć będzie szabat szabatniego odpoczynku, szabat dla JHWH. Nie będziesz obsiewał swojego pola ani przycinał swojej winnicy.5Nie[1] będziesz żął tego, co samo dojrzało do twych żniw, i nie będziesz obcinał winogron z nieprzyciętych pędów – ziemia mieć będzie szabat szabatniego odpoczynku.6I szabat ziemi dostarczy wam pożywienia – dla ciebie i dla twojego sługi,[2] i dla twojej służącej, i dla twojego najemnika, i dla twojego osiedleńca, dla mieszkających u ciebie,7i dla twojego bydła, i dla zwierząt, które są w twojej ziemi, do jedzenia będzie cały jej plon.
Rok jubileuszowy
8Naliczysz też sobie siedem szabatnich lat, [to jest] siedem razy po siedem lat, tak że będzie ci tych dni siedmiu szabatów czterdzieści dziewięć lat.9Wtedy to sprawisz, by rozbrzmiał dźwięk rogu, w miesiącu siódmym, w dziesiątym [dniu] tego miesiąca, sprawicie, by w Dniu Pojednania rozbrzmiał róg po całej waszej ziemi.10Tak poświęcicie pięćdziesiąty rok i obwołacie w ziemi wolność[3] dla wszystkich jej mieszkańców. Będzie to dla was rok jubileuszowy,[4] kiedy to powrócicie każdy do swojej własności i wrócicie każdy do swojej rodziny.11Rok pięćdziesiąty będzie dla was rokiem jubileuszowym. Nie będziecie obsiewać i nie będziecie żąć tego, co w tym czasie wyrosło samo, i nie będziecie obcinać [winogron] z nieprzyciętych w tym czasie pędów –12gdyż to rok jubileuszowy, będzie on dla was święty, wprost z pola będziecie jedli jego plon.
Zwrot własności
13W tym roku jubileuszowym wrócicie każdy do swojej własności.14Gdy więc będziecie sprzedawali[5] jakieś dobra swojemu bliźniemu[6] lub nabywali [coś] z ręki swego bliźniego, niech nikt nie oszukuje swojego brata.15Według liczby lat po roku jubileuszowym będziesz nabywał od swojego bliźniego, według liczby lat plonów ma on sprzedać tobie.16Im więcej będzie lat, tym wyższa będzie cena kupna, a im mniej lat, tym niższa będzie cena tego kupna, gdyż sprzedaje ci on ilość rocznych plonów.17Nie będziecie zatem oszukiwać każdy swojego bliźniego, lecz będziecie bać się swojego Boga,[7] gdyż[8] Ja, JHWH, jestem waszym Bogiem.18Wykonujcie więc moje[9] ustawy, przestrzegajcie moich rozstrzygnięć i wypełniajcie je, a będziecie mieszkać na ziemi bezpiecznie19i ziemia wyda swój owoc, będziecie jedli do syta – i będziecie mieszkać w niej bezpiecznie.20A gdybyście powiedzieli: Co będziemy jedli w siódmym roku, skoro nie będziemy siali i nie będziemy zbierali naszego plonu? –21to zrządzę wam moje błogosławieństwo w szóstym roku, tak że [ziemia] wyda plon na trzy lata.22Będziecie więc siać w ósmym roku, a jeść będziecie ze starego plonu aż do roku dziewiątego – aż do nadejścia jego [nowego] plonu będziecie jedli stary.
Prawa wykupu
23Ziemia zaś nie będzie sprzedawana na zawsze, gdyż ziemia należy do Mnie, a wy jesteście u Mnie przychodniami i osiedleńcami.24A w całej ziemi będącej w waszym posiadaniu, ustanowicie dla ziemi prawo wykupu.25Gdy zubożeje twój brat i sprzeda [coś] ze swojej własności, wtedy przyjdzie jego wykupiciel, najbliższy mu [krewny], i wykupi dobra swojego brata.26A ten, kto nie będzie miał wykupiciela, lecz [potem] będzie go stać[10] i znajdzie dosyć na swój wykup,27to odliczy lata od swojej sprzedaży i zwróci resztę temu, komu sprzedał, i wróci do swojej własności.28A jeśli jego ręka nie znajdzie dosyć, aby mu zwrócić, to pozostaną jego dobra w ręku ich nabywcy aż do roku jubileuszowego, w roku zaś jubileuszowym [je] wyda – i [ten, który sprzedał], powróci do swojej własności.29Ten zaś, kto sprzeda dom mieszkalny w mieście otoczonym murem, to będzie miał prawo wykupu do końca roku po jego sprzedaży, [przez tyle] dni będzie [mógł skorzystać ze] swego prawa wykupu.30A jeśli nie zostanie wykupiony do końca pełnego roku, to pozostanie dom w mieście, które ma mur, na zawsze u jego nabywcy i jego pokoleń – w roku jubileuszowym nie wyjdzie [z jego ręki].31A domy wiejskie, które nie mają muru dookoła, będą traktowane na równi z polem uprawnym. Będą one podlegały prawu wykupu i[11] w roku jubileuszowym zostaną zwolnione.32A co do miast Lewitów, domy miejskie są ich własnością; Lewitom przysługuje wieczyste prawo wykupu,33jeśli coś wykupuje [ktoś] z Lewitów. [Nabywca] zwolni też wykupiony dom i miasto,[12] [w obrębie którego] leży jego[13] własność,[14] w roku jubileuszowym, gdyż domy miast Lewitów są ich własnością pośród synów Izraela.34Również pole przyległe do ich miast nie będzie sprzedawane, gdyż jest ono ich wieczystą własnością.35A jeśli zubożeje twój brat i powinie mu się przy tobie ręka,[15] to wspomożesz[16] go, jakby był przychodniem lub osiedleńcem, by[17] mógł żyć obok ciebie.[18]36Nie bierz od niego odsetek ani lichwy, ale bój się swojego Boga, by twój brat mógł żyć obok ciebie.37Swych pieniędzy nie dasz na odsetki, ani żywności, by odebrać jej więcej.[19]38Ja, JHWH, jestem waszym Bogiem, który wyprowadził was z ziemi egipskiej, aby dać wam ziemię Kanaan, aby być dla was Bogiem.39A jeśli zubożeje przy tobie twój brat i sprzeda się tobie, nie będziesz zniewalał go pracą niewolnika.40Będzie u ciebie jak najemnik, jak osiedleniec. Będzie służył u ciebie do roku jubileuszowego.41Potem wyjdzie od ciebie [wolny], on i jego synowie z nim, i wróci do swojej rodziny, i wróci do własności swoich ojców.42Gdyż są oni moimi sługami, których wyprowadziłem z ziemi egipskiej. Nie będą sprzedawani [jak przy] sprzedaży niewolników.43Nie będziesz rozporządzał nim surowo, ale będziesz się bał swego Boga.44A twój niewolnik i twoja niewolnica,[20] których będziesz miał, od narodów, które was otaczają, od nich nabywajcie niewolnika i niewolnicę.45Również spośród synów osiedleńców mieszkających z wami, od nich nabywajcie i od ich rodzin, które są z wami, których urodzili w waszej ziemi, i niech będą waszą własnością.46Będziecie ich sobie przekazywać w dziedzictwo dla waszych synów po was na dziedziczną własność na zawsze. Nimi wysługiwać się będziecie, ale waszymi braćmi, synami Izraela, nikt swoim bratem nie będzie rządził surowo.47Jeśli przychodzień i osiedleniec wzbogaci się przy tobie,[21] a twój brat przy nim zubożeje i zostanie sprzedany przychodniowi osiadłemu przy tobie lub potomkowi[22] rodziny przychodnia,48to po sprzedaniu będzie on miał prawo być wykupionym, wykupi go jeden z jego braci49albo jego stryj, albo syn jego stryja wykupi go, albo wykupi go ktokolwiek z jego bliskich krewnych, wykupi go [ktoś] z jego rodziny, albo – jeśli będzie go stać[23] – wykupi się sam.50Ze swoim nabywcą rozliczy się od roku swego zaprzedania do roku jubileuszowego, a pieniądze, za które został sprzedany, [zostaną obliczone] według liczby lat, podobnie jak dni najemnika będą mu [policzone].51Jeśli będzie jeszcze wiele lat, to według ich [liczby] zwróci swój wykup z pieniędzy, za które został nabyty.52A jeśli do roku jubileuszowego pozostanie niewiele lat, to niech mu się je zaliczy [i] według liczby jego lat zwróci swój wykup.53Będzie [on] u niego z roku na rok jak najemnik. Na twoich oczach nie będzie zarządzał nim surowo.54A jeśli nie zostanie wykupiony w żaden z tych sposobów, to wyjdzie [na wolność] w roku jubileuszowym, on i jego synowie,55gdyż moimi sługami są synowie Izraela. Moimi sługami są ci, których wyprowadziłem z ziemi egipskiej – Ja, JHWH, jestem waszym Bogiem.