Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (literacki)
od Ewangeliczny Instytut Biblijny1Nie rozgłaszaj fałszywej wieści. Nie łącz się z bezbożnym[1] i nie wspieraj swoim świadectwem bezprawia.2W sprawie niegodziwej nie popieraj większości,[2] a w sprawie spornej nie zeznawaj tak, by przypodobać się większości i doprowadzać w ten sposób do wypaczeń.3Nawet dla ubogiego nie miej względów w jego sporze.4Jeśli napotkasz zabłąkane bydlę lub osła, które należą do twojego wroga, niezwłocznie mu je odprowadź.5Jeśli zobaczysz, że osioł należący do człowieka, który cię nienawidzi, upadł pod ciężarem, nie odchodź obojętnie. Dołącz do niego i chętnie pomóż zwierzęciu.[3]6Nie naginaj słusznego wyroku, nawet jeśli dotyka człowieka w potrzebie.7Stroń od sprawy opartej na oszustwie. Nie przyczyniaj się do śmierci ludzi niewinnych i uczciwych, bo bezbożnego[4] nie usprawiedliwię.8Nie przyjmuj łapówek. Łapówka zaślepia tych, którzy widzą jasno, i wypacza sprawy ludzi uczciwych.[5]9Nie uciskaj cudzoziemców. Wy wiecie, jak wygląda ich życie, bo w Egipcie dzieliliście ich los.
Rok szabatni i szabat tygodniowy
10Przez sześć lat obsiewaj swoją rolę i zbieraj z niej plony,11ale w siódmym roku zostaw ją w spokoju. Niech korzystają z niej potrzebujący, którzy należą do twojego ludu, a tym, co pozostanie, niech pożywi się dzika zwierzyna. Podobnie postąpisz ze swoją winnicą i ogrodem oliwnym.12Sześć dni wykonuj swe dzieło, a siódmego odpocznij. Niech dzięki temu wypocznie twoje bydlę i osioł, niech odetchnie syn twojej służącej oraz cudzoziemiec.13Przestrzegajcie wszystkiego, co wam powiedziałem. Imion innych bóstw nawet nie wspominajcie. Niech nikt nie usłyszy, że je wypowiadacie.
Trzy doroczne święta
14Trzy razy w roku świętujcie na moją cześć.15Święto Przaśników obchodź przez siedem dni. Jedz wówczas przaśniki — tak, jak ci przykazałem — w wyznaczonym na to czasie, w miesiącu Abib. Wtedy to wyszedłeś z Egiptu. Nie pokazujcie się wówczas przede Mną z pustymi rękami.16Obchodź też Święto Żniw, to znaczy zbioru pierwszych płodów[6] tego, co wysiałeś na polu. Przy końcu roku, gdy zbierzesz z pól owoce twego trudu, obchodź na moją cześć Święto Zbiorów.17Trzy razy w roku zatem wszyscy twoi mężczyźni zjawią się przed obliczem Wszechmocnego PANA.
Wytyczne dotyczące sposobu składania ofiar i ich jakości
18Krwi mojej rzeźnej ofiary nie składaj wraz z zakwaszonym chlebem. Nie zostawiaj do rana tłuszczu ofiar złożonych w czasie mojego święta.19Najlepsze z pierwszych płodów swojej roli przynieś do domu PANA, twojego Boga. Nigdy nie gotuj koźlęcia w mleku jego matki.
Anioł przewodnik
20Oto Ja posyłam przed tobą anioła.[7] On cię będzie strzegł w drodze i doprowadzi cię do miejsca, które przygotowałem.21Szanuj go, słuchaj jego głosu i nie przeciwstawiaj mu się, bo nie przebaczy on waszych przestępstw, ponieważ jest w nim moje imię.22Jeśli natomiast będziesz pilnie słuchał jego głosu i wykonasz wszystko, co powiem, wtedy będę wrogiem twoich wrogów i nieprzyjacielem twoich nieprzyjaciół.23Tak, pójdzie przed tobą mój anioł i zaprowadzi cię do Amorytów i Chetytów, do Peryzytów i Kananejczyków, do Chiwitów i Jebuzytów[8] — i wytępię ich.24Nie kłaniaj się ich bóstwom ani im nie służ! Nie bierz przykładu z ich postępowania. Przeciwnie, doszczętnie zburz i doszczętnie potłucz ich posągi.25Służ natomiast PANU, swojemu Bogu, a On pobłogosławi twój chleb i twą wodę. Usunę też spośród ciebie choroby.26Nie będzie w twojej ziemi roniącej ani niepłodnej — i zapewnię ci długie życie.27Strachem przed tobą napełnię każdy lud, przeciw któremu wyruszysz. Poddam ci karki wszystkich twoich wrogów.28Poślę przed tobą szerszenie, a one wypędzą Chiwitów, Kananejczyków i Chetytów.29Nie wypędzę ich przed tobą w ciągu jednego roku, aby ziemia nie stała się pustkowiem i nie rozmnożyła się na niej dzika zwierzyna.30Będę ich wypędzał przed tobą stopniowo, czekając, aż się rozmnożysz i będziesz w stanie posiąść tę ziemię.31I ustanowię twe granice od Morza Czerwonego po Morze Filistyńskie i od pustyni aż po Rzekę,[9] bo wydam w wasze ręce mieszkańców[10] tej ziemi, a wy ich z niej wypędzicie.32Nie zawieraj przymierza z nimi ani z ich bóstwami.33Nie pozwól im mieszkać w twojej ziemi, by nie doprowadzili cię do grzechu przeciwko Mnie — bo jeśli będziesz służył ich bóstwom, wpadniesz przez to w pułapkę.
Wyjścia 23
Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)
od Ewangeliczny Instytut Biblijny1Nie rozgłaszaj fałszywej wieści. Nie kładź swej ręki z bezbożnym,[1] aby być świadkiem [na korzyść] gwałtu.2Nie bądź za większością ku złemu[2] i nie odzywaj się w sporze, by naginać,[3] za większością, by doprowadzać do nadużyć.[4]3Nawet ubogiego nie popieraj w jego sporze.4Jeśli napotkasz zabłąkane bydlę lub osła swego wroga, odprowadź go niezwłocznie do niego.5Jeśli zobaczysz, że osioł tego, który cię nienawidzi, upadł pod swoim ciężarem, to powstrzymaj się od opuszczenia go, ale chętnie dopomóż mu wraz z nim.[5]6Nie naginaj wyroku[6] swego biednego w jego sporze.7Stroń od sprawy opartej na kłamstwie. Nie zabijaj niewinnego i sprawiedliwego, bo nie usprawiedliwię bezbożnego.8I łapówki nie przyjmuj, gdyż łapówka zaślepia[7] wyraźnie widzących[8] i wypacza sprawy sprawiedliwych.[9]9Przychodnia też nie uciskaj, a wy znacie duszę przychodnia,[10] gdyż byliście przychodniami w ziemi egipskiej.
Rok szabatni i szabat tygodniowy
10Przez sześć lat będziesz obsiewał swoją ziemię i zbierał jej plony,11a w siódmym zostawisz ją i odpuścisz jej, niech pożywią się potrzebujący twego ludu, a tym, co pozostanie po nich, niech pożywi się zwierzyna polna – tak postąpisz z twoją winnicą i z twym oliwnikiem.12Sześć dni będziesz wykonywał swoje dzieło, a dnia siódmego odpoczniesz, po to, by wypoczęło twoje bydlę i twój osioł oraz odetchnął syn twojej służącej i przychodzień.13Wszystkiego, co wam powiedziałem, przestrzegajcie! A imienia innych bogów nie wspominajcie, niech nie słyszy się go z waszych ust.
Trzy doroczne święta
14Trzy razy[11] w roku będziesz świętował[12] dla Mnie.15Święto Przaśników[13] będziesz obchodził siedem dni. Będziesz jadł przaśniki, jak ci przykazałem, w wyznaczonym czasie miesiąca Abib, bo w nim wyszedłeś z Egiptu. A niech się nie pokazują przed moim obliczem pusto.16I Święto Żniw,[14] pierwszych plonów twojego dzieła, z tego, co wysiałeś na polu. I Święto Zbiorów[15] przy końcu roku, gdy zbierzesz [owoce] swego dzieła z pola.17Trzy razy w roku zjawią się wszyscy twoi mężczyźni przed obliczem Pana[16] JHWH.
Wytyczne dotyczące sposobu składania ofiar i ich jakości
18Nie ofiaruj krwi mojej rzeźnej ofiary na zakwaszonym [chlebie] i nie zostawiaj do rana tłuszczu mojego święta.[17]19Najlepsze z pierwszych plonów twojej roli przyniesiesz do domu JHWH, twojego Boga. Nie będziesz gotował koźlęcia w mleku jego matki.[18]
Anioł przewodnik
20Oto Ja posyłam przed tobą anioła,[19] aby cię strzegł w drodze i doprowadził cię do miejsca, które przygotowałem.21Zważaj na niego i słuchaj jego głosu, i nie przeciwstawiaj mu się, bo nie przebaczy waszych przestępstw, ponieważ moje imię jest w nim.22Jeśli zaś będziesz pilnie słuchał jego głosu i wykonasz wszystko, co powiem, wtedy będę wrogiem twoich wrogów i nieprzyjacielem twoich nieprzyjaciół.23Gdyż pójdzie przed tobą mój anioł i zaprowadzi cię do Amorytów i Chetytów, i Peryzytów, i Kananejczyków, i Chiwitów, i Jebuzytów[20] – i wytępię ich.24Nie kłaniaj się ich bogom ani im nie służ! I nie postępuj według ich czynów, ale doszczętnie zburz i doszczętnie rozbij ich pomniki.[21]25Służcie natomiast JHWH, waszemu Bogu, a pobłogosławi twój chleb[22] i twoją wodę. Usunę też spośród ciebie choroby.26Nie będzie w twojej ziemi roniącej ani niepłodnej, liczbę twoich dni wypełnię.27Strach ode Mnie rzucę przed tobą i przerażę[23] wszelki lud, przeciw któremu wyruszysz, i dam tobie kark wszystkich twoich wrogów.28I poślę przed tobą szerszenia[24] i wypędzi przed tobą Chiwitów, Kananejczyków i Chetytów.29Nie wypędzę ich przed tobą w jednym roku, aby ziemia nie stała się pustkowiem i nie rozmnożyła się na niej polna zwierzyna.30Powoli będę wypędzał ich przed tobą, aż zaowocujesz i posiądziesz ziemię.31I ustanowię twoją granicę od Morza Czerwonego do Morza Filistynów i od pustyni aż do Rzeki,[25] bo oddam w wasze ręce mieszkańców[26] tej ziemi i wypędzisz ich sprzed swego oblicza.32Nie zawieraj przymierza z nimi ani z ich bogami.33Nie będą mieszkać w twojej ziemi, by nie doprowadzić cię do grzechu przeciwko Mnie – bo jeśli będziesz służył ich bogom, będzie[27] to dla ciebie sidłem.