1يک روز شنبه، عيسی و شاگردان از جادهای در ميان كشتزارها میگذشتند. در ضمن راه، شاگردان خوشههای گندم را میچيدند، به كف دست میماليدند و پوستش را كنده، میخوردند.2بعضی از فريسيان كه اين صحنه را ديدند، به عيسی گفتند: «اين عمل برخلاف دستورات مذهبی است! كاری كه شاگردان تو میكنند همانند درو كردن گندم است و اين كار در روز شنبه جايز نيست!»3عيسی جواب داد: «مگر شما كتاب آسمانی را نخواندهايد؟ آيا نخواندهايد كه داوود و همراهانش وقتی گرسنه بودند، چه كردند؟4داوود وارد خانه خدا شد و نان مقدس را كه فقط كاهنان اجازه داشتند بخورند، خورد و به همراهانش نيز داد.»5سپس عيسی فرمود: «من صاحب اختيار روز شنبه نيز هستم!»
عيسی روز شنبه مردم را شفا میبخشد
6يک روز ديگر كه باز شنبه بود، عيسی در عبادتگاه، كلام خدا را به مردم تعليم میداد. از قضا، در آنجا مردی حضور داشت كه دست راستش از كار افتاده بود.7علمای دينی و فريسیها مراقب عيسی بودند تا ببينند آيا در آن روز، او را شفا میدهد يا نه، چون دنبال بهانهای بودند تا مدركی عليه او به دست آورند.8عيسی كه افكار ايشان را درک كرده بود، به آن مرد فرمود: «بيا اينجا بايست تا همه بتوانند تو را ببينند!» او نيز رفت و ايستاد.9عيسی به فريسیها و علمای دينی فرمود: «سؤالی از شما دارم: در روز شنبه بايد نيكی كرد يا بدی؟ بايد جان انسان را نجات داد يا نابود كرد؟»10سپس به يکيک ايشان خيره شد و به آن مرد گفت: «دستت را دراز كن!» او نيز اطاعت كرد و دستش كاملاً خوب شد!11دشمنان عيسی از اين كار او به خشم آمده، بر آن شدند كه او را به قتل رسانند.
تعيين رسولان
12در يكی از آن روزها، عيسی برای دعا به كوهستان رفت و تمام شب را به راز و نياز با خدا پرداخت.13صبح زود، پيروان خود را فرا خواند و از ميان آنها، دوازده نفر را به عنوان شاگردان خاص خود برگزيد و ايشان را رسولان خود ناميد.14-16اينست نامهای رسولان مسيح: شمعون (معروف به پطرس)، اندرياس (برادر شمعون)، يعقوب، يوحنا، فيليپ، برتولما، متی، توما، يعقوب (پسر حلفی)، شمعون (معروف به فدايی)، يهودا (پسر يعقوب)، يهودا اسخريوطی (كسی كه در آخر به عيسی خيانت كرد).
جماعت در پی عيسی میروند
17سپس همگی از دامنه كوه پايين آمدند و به محلی وسيع و هموار رسيدند. در آنجا تمام پيروانش و گروه بسياری از مردم، گرد او جمع شدند. اين عده از سراسر ايالت يهوديه، اورشليم و حتی سواحل شمالی صور و صيدون آمده بودند تا سخنان او را بشنوند و از امراض خود شفا يابند.18آن كسانی نيز كه از ارواح پليد رنج میبردند، آمدند و شفا يافتند.19مردم همه كوشش میكردند خود را به او برسانند، چون به محض اينكه به او دست میزدند، نيرويی از او صادر میشد و آنان را شفا میبخشيد!
گفتار عيسی درباره روش زندگی
20در اين هنگام، عيسی رو به شاگردان خود كرد و فرمود: «خوشا به حال شما كه تهیدستيد، زيرا ملكوت خدا از آن شماست!21«خوشا به حال شما كه اكنون گرسنهايد، زيرا سير و بینياز خواهيد شد. خوشا به حال شما كه گريان هستيد، زيرا زمانی خواهد رسيد كه از خوشی خواهيد خنديد!22«خوشا به حال شما، وقتی كه مردم به خاطر من، از شما متنفر شوند و شما را در جمع خود راه ندهند و به شما ناسزا گويند و تهمت زنند!23در اين گونه مواقع شادی كنيد! بلی، شاد و مسرور باشيد، زيرا در آسمان پاداش بزرگی در انتظارتان خواهد بود؛ بدانيد كه با انبيای قديم نيز مردم همینگونه رفتار كردهاند.
پيشگويی درباره غم و اندوه
24«اما وای به حال ثروتمندان، زيرا دوران خوشی ايشان فقط محدود به اين جهان است.25«وای به حال آنانی كه اكنون سير هستند، زيرا دوران گرسنگیشان فرا خواهد رسيد! «وای به حال آنانی كه امروز خندان و بیغمند، زيرا غم و اندوه انتظارشان را میكشد!26«وای بر شما، آنگاه كه مردم از شما تعريف و تمجيد كنند، زيرا با انبيای دروغين نيز به همینگونه رفتار میكردند!
محبت نسبت به دشمنان
27«اما به همه شما كه سخنان مرا میشنويد، میگويم كه دشمنان خود را دوست بداريد و به كسانی كه از شما نفرت دارند، خوبی كنيد.28برای آنانی كه به شما ناسزا میگويند، دعای خير كنيد. برای افرادی كه به شما آزار میرسانند، بركت خدا را بطلبيد.29«اگر كسی به يک طرف صورتت سيلی زد، بگذار به طرف ديگر هم بزند! اگر كسی خواست ردای تو را بگيرد، پيراهنت را هم به او بده.30هر كه از تو چيزی بخواهد، از او دريغ مدار، و اگر اموالت را گرفتند، در فكر پس گرفتن نباش.31با مردم آن گونه رفتار كن كه انتظار داری با تو رفتار كنند.32«اگر فقط كسانی را دوست بداريد كه شما را دوست میدارند، چه برتری بر ديگران داريد؟ خدانشناسان نيز چنين میكنند!33اگر فقط به كسانی خوبی كنيد كه به شما خوبی میكنند، آيا كار بزرگی كردهايد؟ گناهكاران نيز چنين میكنند!34و اگر فقط به كسانی قرض بدهيد كه میتوانند به شما پس بدهند، چه هنر كردهايد؟ حتی گناهكاران نيز اگر بدانند پولشان را پس میگيرند، به يكديگر قرض میدهند.35«اما شما، دشمنانتان را دوست بداريد و به ايشان خوبی كنيد! قرض بدهيد و نگران پس گرفتن نباشيد. در اين صورت پاداش آسمانی شما بزرگ خواهد بود، زيرا همچون فرزندان خدا رفتار كردهايد، چون خدا نيز نسبت به حقناشناسان و بدكاران مهربان است.36پس مانند پدر آسمانی خود دلسوز باشيد.
ايراد نگيريد
37«ايراد نگيريد تا از شما ايراد نگيرند. ديگران را محكوم نكنيد تا خدا شما را محكوم نكند. گذشت داشته باشيد تا نسبت به شما باگذشت باشند.38بدهيد تا خدا هم به شما بدهد. هديهای كه میدهيد، به خودتان برخواهد گشت، آن هم با پيمانهای پُر، لبريز، فشرده و تكان داده شده! با هر دستی كه بدهيد با همان دست دريافت خواهيد كرد. اگر با دست پُر بدهيد، با دست پُر دريافت میكنيد و اگر با دست خالی بدهيد، با دست خالی دريافت خواهيد كرد.»39سپس عيسی اين مثل را آورد: «چه فايده دارد كه كور، راهنمای كور ديگر شود؟ يكی كه در گودال بيفتد، ديگری را هم به دنبال خود میكشد.40چگونه ممكن است كه شاگرد داناتر از استاد خود باشد؟ شاگرد اگر زياد تلاش كند، شايد مانند استاد خود شود.41«چرا پَرِ كاهی را كه در چشم ديگران است، میبينی، اما چوب را در چشم خود ناديده میگيری؟42چگونه جرأت میكنی بگويی: برادر، اجازه بده پر كاه را از چشمت درآورم، در حالی که چوب را در چشم خود نمیبينی؟ ای متظاهر، نخست چوب را از چشم خود درآور، آنگاه بهتر خواهی ديد تا پر كاه را از چشم او بيرون بياوری!
درخت و ميوهٔ آن
43«اگر درخت خوب باشد، ميوهاش نيز خوب خواهد بود، و اگر بد باشد، ميوهاش نيز بد خواهد بود.44درخت را از ميوهاش میشناسند. نه بوتهٔ خار انجير میدهد و نه بوتهٔ تمشک، انگور!45شخص نيک، چون خوش قلب است، اعمالش نيز نيک است. شخص بد، چون بدباطن است، اعمالش نيز بد است. آنچه در دل شخص باشد، از سخنانش آشكار میگردد!
ساختن خانه بر بنيادی محکم
46«چگونه مرا ”خداوند“ میخوانيد، اما دستوراتم را اطاعت نمیكنيد؟47-48هر كه نزد من آيد و سخنان مرا بشنود و به آنها عمل كند، مانند شخصی است كه خانهاش را بر بنياد محكم سنگی میسازد. وقتی سيلاب بيايد و به آن خانه فشار بياورد، پا برجا میماند، زيرا بنيادی محكم دارد.49اما كسی كه سخنان مرا میشنود و اطاعت نمیكند، مانند كسی است كه خانهاش را روی زمين سست بنا میكند. هرگاه سيل به آن خانه فشار آوَرَد، فرو میريزد و ويران میشود.»
1On a Sabbath,[1] while he was going through the grainfields, his disciples plucked and ate some heads of grain, rubbing them in their hands. (تثنيه 23:25; متیٰ 12:1; نوشتهء مَرقُس 2:23)2But some of the Pharisees said, “Why are you doing what is not lawful to do on the Sabbath?” (خروج 20:9; متیٰ 9:11)3And Jesus answered them, “Have you not read what David did when he was hungry, he and those who were with him: (1سموئيل 21:1; متیٰ 21:16)4how he entered the house of God and took and ate the bread of the Presence, which is not lawful for any but the priests to eat, and also gave it to those with him?” (خروج 25:30; لاويان 24:5)5And he said to them, “The Son of Man is lord of the Sabbath.” (نوشتهء لوقا 5:24)
A Man with a Withered Hand
6On another Sabbath, he entered the synagogue and was teaching, and a man was there whose right hand was withered. (متیٰ 12:9; نوشتهء مَرقُس 3:1; نوشتهء مَرقُس 6:2)7And the scribes and the Pharisees watched him, to see whether he would heal on the Sabbath, so that they might find a reason to accuse him. (نوشتهء لوقا 11:54; نوشتهء لوقا 14:1; نوشتهء لوقا 20:20; نوشته ء يوحنا 8:6)8But he knew their thoughts, and he said to the man with the withered hand, “Come and stand here.” And he rose and stood there. (متیٰ 9:4)9And Jesus said to them, “I ask you, is it lawful on the Sabbath to do good or to do harm, to save life or to destroy it?” (نوشتهء لوقا 14:3)10And after looking around at them all he said to him, “Stretch out your hand.” And he did so, and his hand was restored. (1پادشاهان 13:4; نوشتهء مَرقُس 3:34; نوشتهء مَرقُس 5:32; نوشتهء مَرقُس 10:21; نوشتهء مَرقُس 10:23)11But they were filled with fury and discussed with one another what they might do to Jesus. (2تيموتائوس 3:9)
27“But I say to you who hear, Love your enemies, do good to those who hate you, (امثال 25:21; متیٰ 5:44; روم 12:20)28bless those who curse you, pray for those who abuse you. (نوشتهء لوقا 6:27; 1پطرس 3:9)29To one who strikes you on the cheek, offer the other also, and from one who takes away your cloak do not withhold your tunic[2] either. (اشعيا 50:6; مراثی 3:30; متیٰ 5:39; متیٰ 26:67; روم 12:17)30Give to everyone who begs from you, and from one who takes away your goods do not demand them back. (مزامير 37:21; امثال 21:26)31And as you wish that others would do to you, do so to them. (متیٰ 7:12)32“If you love those who love you, what benefit is that to you? For even sinners love those who love them. (متیٰ 5:46)33And if you do good to those who do good to you, what benefit is that to you? For even sinners do the same.34And if you lend to those from whom you expect to receive, what credit is that to you? Even sinners lend to sinners, to get back the same amount. (مزامير 37:26; امثال 19:17; متیٰ 5:42; نوشتهء لوقا 14:12)35But love your enemies, and do good, and lend, expecting nothing in return, and your reward will be great, and you will be sons of the Most High, for he is kind to the ungrateful and the evil. (متیٰ 5:45; نوشتهء مَرقُس 5:7; نوشتهء لوقا 1:32; نوشتهء لوقا 6:27; نامهء يعقوب 1:5)36Be merciful, even as your Father is merciful. (متیٰ 5:7; متیٰ 5:48; افسس 5:1; نامهء يعقوب 3:17; نامهء يعقوب 5:11)
Judging Others
37“Judge not, and you will not be judged; condemn not, and you will not be condemned; forgive, and you will be forgiven; (متیٰ 6:14; متیٰ 7:1; متیٰ 18:23; نوشتهء لوقا 6:41; روم 14:13; 1قرنتس 4:5; نامهء يعقوب 5:9)38give, and it will be given to you. Good measure, pressed down, shaken together, running over, will be put into your lap. For with the measure you use it will be measured back to you.” (داوران 1:7; مزامير 79:12; اشعيا 65:6; نوشتهء مَرقُس 4:24; 2قرنتس 9:6)39He also told them a parable: “Can a blind man lead a blind man? Will they not both fall into a pit? (متیٰ 15:14)40A disciple is not above his teacher, but everyone when he is fully trained will be like his teacher. (متیٰ 10:24; 1قرنتس 1:10; 2قرنتس 13:11; 2تيموتائوس 3:17; يهودى نژاد 13:21; 1پطرس 5:10)41Why do you see the speck that is in your brother’s eye, but do not notice the log that is in your own eye? (نوشتهء لوقا 6:37; نوشته ء يوحنا 8:7)42How can you say to your brother, ‘Brother, let me take out the speck that is in your eye,’ when you yourself do not see the log that is in your own eye? You hypocrite, first take the log out of your own eye, and then you will see clearly to take out the speck that is in your brother’s eye.
A Tree and Its Fruit
43“For no good tree bears bad fruit, nor again does a bad tree bear good fruit, (متیٰ 7:16; متیٰ 7:20)44for each tree is known by its own fruit. For figs are not gathered from thornbushes, nor are grapes picked from a bramble bush. (متیٰ 12:33)45The good person out of the good treasure of his heart produces good, and the evil person out of his evil treasure produces evil, for out of the abundance of the heart his mouth speaks. (متیٰ 5:37; متیٰ 12:34; متیٰ 12:35; متیٰ 13:52; متیٰ 15:18; افسس 4:29)
Build Your House on the Rock
46“Why do you call me ‘Lord, Lord,’ and not do what I tell you? (ملاكی 1:6; متیٰ 7:21; نوشته ء يوحنا 13:13)47Everyone who comes to me and hears my words and does them, I will show you what he is like: (متیٰ 7:24)48he is like a man building a house, who dug deep and laid the foundation on the rock. And when a flood arose, the stream broke against that house and could not shake it, because it had been well built.[3]49But the one who hears and does not do them is like a man who built a house on the ground without a foundation. When the stream broke against it, immediately it fell, and the ruin of that house was great.” (حزقيال نبی 13:10; عاموس 6:11)