Sprüche 22 | Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (literacki)

Rady dla młodych rodzin

1 Cenniejsze jest dobre imię niż wielkie bogactwo, lepsza przychylność niż srebro i złoto.

2 Spotykają się bogaty i biedny — PAN stworzył ich obu.

3 W obliczu niebezpieczeństwa przezorny się ukrywa, prostacy prą do przodu — i ponoszą szkodę.

4 Nagrodą za pokorę i bojaźń PANA jest bogactwo, cześć i życie.*

5 Droga przewrotnego jest pełna cierni i sideł — kto strzeże swojej duszy, jest od nich daleki.

6 Wychowuj dziecko stosownie do jego uzdolnień, a nie zejdzie ze swej drogi do starości.

7 Bogaty panuje nad biednymi, a dłużnik jest sługą* wierzyciela.

8 Kto sieje nieprawość, zbiera niedolę, a w końcu rózga położy kres jego swawoli.

9 Człowiek wspaniałomyślny — ten będzie błogosławiony, bo swój chleb podzielił z ubogim.

10 Wypędź szydercę, a ustanie kłótnia, skończy się spór i obelgi.

11 Kto kocha czystym sercem, wdzięk ma na wargach — i króla w gronie swoich przyjaciół.

12 Oczy PANA strzegą spragnionych poznania, lecz słowa wiarołomców obraca On przeciw nim.

13 Leniwy mówi: Lew czyha na zewnątrz, może mnie rozszarpać na środku ulicy.

14 Usta obcej kobiety są jak głęboki dół; kończy w nim ten, na kogo PAN się pogniewał.

15 Głupota tkwi w sercu chłopca, usuwa ją stamtąd rózga karności.

16 Kto uciska ubogiego — to dla jego wzbogacenia; kto daje bogatemu — to dla jego zubożenia.

Wielki zbiór pouczeń mędrców

17 Słowa mędrców: Skieruj swe ucho, posłuchaj słów mędrców, przygotuj serce na przyjęcie mej wiedzy,

18 miło bowiem będzie, gdy zachowasz je we wnętrzu, zawsze gotów do ich stosowania,

19 po to, by twoja ufność skupiała się na PANU — o tym chcę cię pouczyć, przekazać to tobie.

20 Podaję ci zatem trzydzieści porad pełnych mądrości,

21 dla pouczenia cię o prawdach sprawdzonych, abyś właściwych odpowiedzi udzielał każdemu, kto cię zapyta.

Pouczenie 1

22 Nie odzieraj biednego dlatego, że jest biedny, i nie depcz ubogiego w sądzie,

23 gdyż PAN prowadzi ich sprawę i ich łupieżców sam wystawi na łup.

Pouczenie 2

24 Nie przyjaźnij się z nieopanowanym, nie brataj się z człowiekiem porywczym,

25 byś nie przejął jego zwyczajów i nie zastawił na siebie pułapki.

Pouczenie 3

26 Stroń od dawania zastawu i od tych, którzy ręczą za długi,

27 bo jeśli nie zdołasz zapłacić, wyciągną spod ciebie nawet łóżko!

Pouczenie 4

28 Nie przesuwaj dawnej granicy, ustalonej przez twoich ojców.

Pouczenie 5

29 Czy widziałeś człowieka biegłego w swym zawodzie? Będzie on na usługach królów, nie na służbie u ludzi zwyczajnych.

Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza. Przekład literacki © 2018 Ewangeliczny Instytut Biblijny (EIB).

Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)

Rady dla młodych rodzin

1 Cenniejsze dobre* imię niż wielkie bogactwo, lepsza przychylność niż srebro i złoto.

2 Spotykają się bogaty i biedny – JHWH stworzył ich obu.

3 Przezorny widzi niebezpieczeństwo* i ukrywa się; prości idą przed siebie – i ponoszą szkodę.

4 Nagrodą za pokorę [i] bojaźń JHWH jest bogactwo, chwała i życie.*

5 Ciernie* i sidła* są na drodze przewrotnego – daleki jest od nich ten, kto strzeże swojej duszy.

6 Wychowuj* chłopca* stosownie do jego drogi, a nie zejdzie z niej nawet w starości.*

7 Bogaty panuje nad biednymi, a dłużnik jest sługą* wierzyciela.

8 Kto sieje nieprawość, żnie niedolę, a rózga położy kres jego swawoli.*

9 [Człowiek] szczodry* – ten będzie błogosławiony, bo ze swojego chleba udzielił ubogiemu.*

10 Wypędź szydercę, a kłótnia ustanie, skończy się spór* i obelga.*

11 Kto kocha czystym sercem, wdzięk ma na wargach, [a] król jest mu przyjacielem.*

12 Oczy JHWH strzegą [pragnących] poznania, lecz słowa wiarołomcy obraca [przeciw niemu samemu].*

13 Leniwy mówi: Lew jest na zewnątrz, mogę być rozszarpany* na środku ulicy.

14 Usta obcych [kobiet] są jak głęboki dół; wpada tam ten, na kogo JHWH się gniewa.

15 Głupota tkwi w sercu chłopca; usuwa ją stamtąd rózga karności.

16 Kto uciska ubogiego – to dla jego wzbogacenia, kto daje bogatemu, to z pewnością dla jego zubożenia!*

Wielki zbiór pouczeń mędrców

17 Słowa mędrców:* Nadstaw swojego ucha i słuchaj słów mędrców; przygotuj swoje serce na przyjęcie mojej wiedzy,*

18 bo miło będzie, gdy będziesz ich strzegł w swoim wnętrzu, a także miał je gotowe na swych wargach,

19 by twoja ufność była w JHWH – o tym chcę cię pouczyć, właśnie ciebie.

20 Czy nie napisałem ci trzydziestu* mądrych porad [pełnych] wiedzy,

21 by pouczyć cię o prawdzie słów sprawdzonych, abyś odpowiadał właściwymi słowami temu, kto cię posyła?

Pouczenie 1

22 Nie odzieraj biednego, ponieważ* jest biedny, nie depcz ubogiego w bramie* [miasta],

23 gdyż JHWH poprowadzi ich sprawę i złupi duszę tych, którzy ich łupią.

Pouczenie 2

24 Nie przyjaźnij się z furiatem* i nie łącz się z człowiekiem porywczym,

25 abyś nie zaznajomił się z jego ścieżkami* i nie zastawił pułapki na swoją duszę.*

Pouczenie 3

26 Nie bądź wśród tych, którzy dają porękę, wśród tych, którzy ręczą za długi,

27 bo jeśli nie miałbyś czym zapłacić, dlaczego* mieliby zabrać łóżko spod ciebie?

Pouczenie 4

28 Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.*

Pouczenie 5

29 Widziałeś człowieka biegłego w swoim zawodzie? Będzie on stawał przed obliczem królów, nie będzie stawał przed obliczem pospólstwa.*

Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza. Przekład dosłowny © 2020 Ewangeliczny Instytut Biblijny (EIB).