Sprüche 14 | English Standard Version

1 The wisest of women builds her house, but folly with her own hands tears it down. 2 Whoever walks in uprightness fears the Lord, but he who is devious in his ways despises him. 3 By the mouth of a fool comes a rod for his back,* but the lips of the wise will preserve them. 4 Where there are no oxen, the manger is clean, but abundant crops come by the strength of the ox. 5 A faithful witness does not lie, but a false witness breathes out lies. 6 A scoffer seeks wisdom in vain, but knowledge is easy for a man of understanding. 7 Leave the presence of a fool, for there you do not meet words of knowledge. 8 The wisdom of the prudent is to discern his way, but the folly of fools is deceiving. 9 Fools mock at the guilt offering, but the upright enjoy acceptance.* 10 The heart knows its own bitterness, and no stranger shares its joy. 11 The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish. 12 There is a way that seems right to a man, but its end is the way to death.* 13 Even in laughter the heart may ache, and the end of joy may be grief. 14 The backslider in heart will be filled with the fruit of his ways, and a good man will be filled with the fruit of his ways. 15 The simple believes everything, but the prudent gives thought to his steps. 16 One who is wise is cautious* and turns away from evil, but a fool is reckless and careless. 17 A man of quick temper acts foolishly, and a man of evil devices is hated. 18 The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge. 19 The evil bow down before the good, the wicked at the gates of the righteous. 20 The poor is disliked even by his neighbor, but the rich has many friends. 21 Whoever despises his neighbor is a sinner, but blessed is he who is generous to the poor. 22 Do they not go astray who devise evil? Those who devise good meet* steadfast love and faithfulness. 23 In all toil there is profit, but mere talk tends only to poverty. 24 The crown of the wise is their wealth, but the folly of fools brings folly. 25 A truthful witness saves lives, but one who breathes out lies is deceitful. 26 In the fear of the Lord one has strong confidence, and his children will have a refuge. 27 The fear of the Lord is a fountain of life, that one may turn away from the snares of death. 28 In a multitude of people is the glory of a king, but without people a prince is ruined. 29 Whoever is slow to anger has great understanding, but he who has a hasty temper exalts folly. 30 A tranquil* heart gives life to the flesh, but envy* makes the bones rot. 31 Whoever oppresses a poor man insults his Maker, but he who is generous to the needy honors him. 32 The wicked is overthrown through his evildoing, but the righteous finds refuge in his death. 33 Wisdom rests in the heart of a man of understanding, but it makes itself known even in the midst of fools.* 34 Righteousness exalts a nation, but sin is a reproach to any people. 35 A servant who deals wisely has the king’s favor, but his wrath falls on one who acts shamefully.

کتاب مقدس، ترجمۀ معاصر

1 زن دانا خانه خود را بنا میكند، اما زن نادان با دست خود خانهاش را خراب میكند. 2 كسانی كه به راستی عمل میكنند به خداوند احترام میگذارند، ولی اشخاص بدكار او را تحقير میكنند. 3 احمق چوب حرفهای متكبرانهٔ خود را میخورد، ولی سخنان مرد دانا او را محافظت میكند. 4 اگر در طويله گاو نباشد، طويله تميز میماند، اما بدون گاو نمیتوان محصول زيادی به دست آورد. 5 شاهد امين دروغ نمیگويد، ولی از دهان شاهد ناراست دروغ میبارد. 6 كسی كه همه چيز را به باد مسخره میگيرد هرگز نمیتواند حكمت پيدا كند، اما شخص فهيم به آسانی آن را به دست میآورد. 7 از احمقان دوری كن زيرا چيزی ندارند به تو ياد دهند. 8 حكمت شخص عاقل راهنمای اوست، اما حماقت احمقان باعث گمراهی آنان میشود. 9 آدمهای احمق با گناه بازی میكنند، اما درستكاران رضايت خدا را میطلبند. 10 تنها دل خود شخص است كه تلخی جان او را احساس میكند و در شادی او نيز كسی جز خودش نمیتواند سهيم باشد. 11 خانهٔ بدكاران خراب میشود، اما خيمهٔ درستكاران وسعت میيابد. 12 راههايی هستند كه به نظر انسان راست میآيند اما عاقبت به مرگ منتهی میشوند. 13 خنده نمیتواند اندوه دل را پنهان سازد؛ هنگامی كه خنده پايان میيابد، درد و اندوه برجای خود باقی میماند. 14 آدم خدانشناس نتيجهٔ كارهای خود را خواهد ديد و شخص نيک از ثمرهٔ اعمال خويش بهره خواهد برد. 15 آدم ساده لوح هر حرفی را باور میكند، اما شخص زيرک سنجيده رفتار مینمايد. 16 شخص دانا محتاط است و از خطر دوری میكند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر میاندازد. 17 آدم تندخو كارهای احمقانه میكند و شخص حيلهگر مورد نفرت قرار میگيرد. 18 حماقت نصيب جاهلان میشود و دانايی نصيب زيركان. 19 بدكاران عاقبت در برابر نيكان سر تعظيم فرود خواهند آورد و محتاج آنان خواهند شد. 20 ثروتمندان دوستان بسيار دارند، اما شخص فقير را حتی همسايههايش تحقير میكنند. 21 خوار شمردن فقرا گناه است. خوشا به حال كسی كه بر آنها ترحم كند. 22 كسانی كه نقشههای پليد در سر میپرورانند گمراه خواهند شد، ولی آنانی كه نيت خوب دارند مورد محبت و اعتماد قرار خواهند گرفت. 23 كسی كه زحمت میكشد منفعت عايدش میشود، ولی آنكه فقط حرف میزند فقير خواهد شد. 24 ثروت نصيب دانايان خواهد شد، اما پاداش احمقان حماقت ايشان است. 25 شاهد راستگو جان مردم را نجات میدهد، اما شاهد دروغگو به مردم خيانت میكند. 26 كسی كه از خداوند میترسد تكيهگاه محكمی دارد و فرزندانش در امان خواهند بود. 27 خداترسی چشمهٔ حيات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگه میدارد. 28 عظمت يک پادشاه بستگی به تعداد مردمی دارد كه بر آنها فرمان میراند. پادشاه بدون قوم نابود میشود. 29 كسی كه صبر و تحمل دارد شخص بسيار عاقلی است، اما از آدم تندخو حماقت سر میزند. 30 آرامش فكر به بدن سلامتی میبخشد، اما حسادت مانند خوره جان را میخورد. 31 هر كه به فقرا ظلم كند به آفرينندهٔ آنها اهانت كرده است و هر كه به فقرا ترحم نمايد، به خدا احترام گذاشته است. 32 خداشناسان وقتی بميرند پناهگاهی دارند، اما گناهكاران بوسيلهٔ گناهان خودشان تباه میشوند. 33 اشخاص فهميده حكمت را در دل خود حفظ میكنند، اما آدمهای نادان آن را به نمايش میگذارند. 34 درستكاری مايه سرافرازی يک قوم است و گناه مايه رسوايی آن. 35 پادشاه از خدمتگزاران كاردان خشنود میگردد، ولی كسانی كه دردسر ايجاد میكنند مورد غضب او واقع میشوند.

Sprüche 14 | English Standard Version کتاب مقدس، ترجمۀ معاصر