Proverbios 22 | Nueva Biblia Viva

Nueva Biblia Viva

1 Es mejor la buena reputación que las muchas riquezas, y mejor ser tenido en buena estima que tener oro y plata. 2 El rico y el pobre tienen esto en común: que el SEÑOR los creó a los dos. 3 El hombre prudente ve el peligro y se protege; el imprudente ciegamente avanza y sufre las consecuencias. 4 La humildad y el respeto hacia el SEÑOR llevan al hombre a la riqueza, a la honra y a una larga vida. 5 El camino del perverso está lleno de espinas y trampas, pero el que estima su vida se mantendrá alejado de ellas. 6 Enséñale al niño a elegir el camino correcto, y cuando sea viejo no lo abandonará. 7 Así como el rico es amo del pobre, el que pide prestado es siervo del que le presta. 8 El que siembra injusticia cosechará desastre, el SEÑOR lo destruirá con el cetro de su ira. 9 El que es generoso será bendecido, porque comparte su comida con los pobres. 10 Echa fuera al insolente, y se acabarán los pleitos, la discordia y los insultos. 11 El que ama el corazón sincero y la gracia al hablar es amigo del rey. 12 El SEÑOR vigila cuidadosamente al sabio, pero desbarata las palabras del mentiroso. 13 Al perezoso no le faltan excusas: «¡Hay un león allá afuera! —dice— ¡Me matarán en la calle si salgo!». 14 La boca de la mujer adúltera es como un pozo profundo; en él caerán los que han hecho enfurecer al SEÑOR. 15 La necedad es parte del corazón juvenil, pero la vara de la disciplina la corrige. 16 El que enriquece oprimiendo al pobre y dando regalos a los ricos, terminará en la pobreza.

Los treinta dichos de los sabios

17 Escucha las palabras del sabio; aplica tu corazón a mi enseñanza. 18 Porque es grato que las guardes muy dentro de ti, y las tengas listas en tus labios para repetirlas. 19 Te estoy enseñando hoy, para que pongas tu confianza en el SEÑOR. 20 Te he escrito treinta dichos que están llenos de consejos y sabiduría. 21 Para que conozcas la verdad y de esta manera puedas responder correctamente a quien te pregunte.

1

22 No le robes al pobre porque es pobre, ni oprimas en los tribunales a los necesitados. 23 Porque defensor suyo es el SEÑOR, y él lastimará a quienes los lastimen.

2

24 No te hagas amigo de gente violenta, ni te juntes con los que se enojan fácilmente, 25 no sea que aprendas a ser como ellos y caigas tú mismo en la trampa.

3

26 No te hagas responsable de las deudas de otra persona, ni te comprometas por otros, 27 pues si no tienes para pagar, hasta la cama en que duermes te quitarán. 28 No le robes a tu vecino cambiando los linderos que establecieron tus antepasados.

4 5

29 ¿Conoces a algún hombre trabajador? Él será siervo de reyes y no de gente común.

Het Boek

de Biblica

1 Een goede reputatie is belangrijker dan grote rijkdom, goed bekendstaan is belangrijker dan zilver en goud. 2 Rijke en arme mensen leven met elkaar en hebben elkaar nodig, de HERE heeft hen allemaal gemaakt. 3 Een bedachtzaam en verstandig mens ziet het dreigende gevaar en verbergt zich, maar onverstandigen blijven gewoon doorgaan en worden dus gestraft. 4 De beloning voor nederigheid en eerbiedig ontzag voor de HERE bestaat uit rijkdom, aanzien en uitzicht op het leven. 5 Wie de verkeerde weg gaat, vindt struikelblokken op zijn weg. Wie bij God blijft, ontloopt dat alles. 6 Leer een kind al vroeg wat hij moet weten, dan zal hij later daarnaar leven. 7 De rijke heerst over de arme en wie leent staat in het krijt bij de uitlener. 8 Wie onrecht zaait, zal problemen maaien, zo zal zijn woede tot een einde komen. 9 Wie vriendelijk is, zal worden gezegend, hij deelde immers zijn brood met de hongerige. 10 Verdrijf de spotter, dan komt er een einde aan de ruzie, het beschamende meningsverschil zal ophouden. 11 De koning is een vriend van de man met een oprecht hart, die oprechte gedachten tot uitdrukking brengt. 12 De ogen van de HERE waken over de ware wijsheid, maar Hij keert Zich krachtig tegen de mensen die Hem ontrouw zijn. 13 De luiaard verzint allerlei uitvluchten. ‘Ik kan niet gaan werken,’ zegt hij, ‘er loopt een leeuw buiten. Dat is mij te gevaarlijk.’ 14 Vleiende woorden van een onbekende vrouw zijn als een diepe gracht, wie zich de woede van de HERE op de hals haalt, valt daarin. 15 Onbezonnenheid is kenmerkend voor de jeugd, alleen straf kan iemand daarvan bevrijden. 16 Wie zichzelf verrijkt door de arme uit te buiten en gelijk een rijke geschenken geeft, zal zelf met de armoede kennismaken. 17 Luister goed naar deze wijze uitspraken en stel uw hart open voor mijn kennis en inzicht. 18 Want het is goed als u die in uw hart sluit, dan zullen ze ook uw woorden beïnvloeden. 19 Ik geef deze wijsheden aan u door, zodat u leert de HERE in alles te vertrouwen. 20 Heb ik u geen hoogstaande dingen geschreven, vol wijze raad en diep inzicht? 21 Zo kunt u kennismaken met de zekerheid die de waarheid biedt, dan kunt u hen die u om raad vragen, naar waarheid antwoorden. 22 Beroof de arme niet omdat hij arm is, verpletter de noodlijdende niet voor de rechtbank. 23 Want de HERE zal als hun beschermer optreden en hun berovers doden. 24 Mijd het gezelschap van een driftkop en ga niet om met een heethoofd, 25 anders loopt u het risico net zo te worden, wat u naar de ondergang voert. 26 Schaar u niet onder degenen die met een handklap te kennen geven zich garant te stellen voor schulden. 27 Want waarom het risico lopen dat de schuldeiser uw bed afneemt, omdat u niet kunt betalen? 28 Houd u aan de morele grenzen die al van oudsher gelden. 29 Kent u iemand die een goed vakman is? Hij zal succes hebben en voor koningen werken.