1.Mose 47 | Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (literacki)

Spotkanie z faraonem

1 Józef przybył zatem i oznajmił faraonowi: Mój ojciec i moi bracia, z owcami i bydłem, ze wszystkim, co posiadają, przybyli z Kanaanu i są już w ziemi Goszen.

2 Następnie z grona swoich braci Józef wybrał pięciu i przedstawił ich faraonowi.

3 Czym trudnicie się na co dzień? — zapytał ich faraon. Twoi słudzy, podobnie jak nasi ojcowie, są pasterzami owiec — odpowiedzieli. —

4 Chcielibyśmy na pewien czas zatrzymać się w tym kraju, gdyż z powodu srogiego głodu nie ma pastwisk dla owiec w Kanaanie. Pozwól więc nam, twoim sługom, zamieszkać w ziemi Goszen.

5 W odpowiedzi faraon zwrócił się do Józefa: Twój ojciec i twoi bracia przybyli do ciebie.

6 Ziemia egipska stoi przed tobą otworem. Osiedl swego ojca i braci w najlepszej części kraju. Mogą zamieszkać w Goszen. A jeśli wiesz, że są między nimi jacyś zdolni ludzie, to ustanów ich zarządcami także nad moim dobytkiem.

7 Następnie Józef wprowadził swego ojca, Jakuba, przedstawił go faraonowi, a Jakub pobłogosławił faraona.

8 Ileż to liczysz sobie lat? — zapytał faraon Jakuba.

9 A on na to: Dni mojej wędrówki* liczą teraz sto trzydzieści lat. Krótkie i złe* były lata mego życia i nie dosięgły lat wędrówki moich ojców.

10 Na koniec Jakub pobłogosławił faraona i wyszedł od niego.

11 Józef osiedlił swego ojca i swoich braci, dał im posiadłość w ziemi egipskiej, w najlepszej części kraju, w okręgu Ramses, zgodnie z rozkazem faraona.

12 Tam Józef zaopatrywał swego ojca i braci, cały ród swego ojca, w chleb — stosownie do liczebności ich rodzin.

Poczynania Józefa w czasie głodu

13 Tymczasem w całej tej ziemi brakowało chleba, ponieważ głód był bardzo srogi. Z jego powodu niszczała zarówno ziemia egipska, jak i kananejska.

14 Józef zaś, sprzedając zboże, ściągnął z mieszkańców Egiptu i Kanaanu wszystkie pieniądze, jakie posiadali. Pieniądze te odprowadzał następnie do skarbców faraona.

15 A gdy pieniądze w ziemi egipskiej oraz kananejskiej uległy wyczerpaniu, Egipcjanie zwrócili się do Józefa z prośbą: Udziel nam chleba. Dlaczego mamy umierać na twych oczach z powodu braku pieniędzy?

16 Józef zaś postanowił: Przekażcie swój dobytek. Skoro brak wam pieniędzy, udzielę wam chleba w zamian za wasz dobytek.

17 Ludzie więc przyprowadzali swój dobytek do Józefa, a on zaopatrywał ich w żywność w zamian za konie, za stada owiec, bydła, i za osły. Tego zatem roku nasycił ich chlebem za cały ich dobytek.

18 Następnego roku ludzie przyszli znowu: Nie ukrywamy przed tobą, panie — powiedzieli — że gdy skończyły nam się pieniądze, a stada bydła należą już do ciebie, nie mamy już nic do oddania oprócz ciał oraz pól.

19 Dlaczego mamy ginąć na twoich oczach, my i nasze pola? Kup nas i naszą ziemię za chleb. Jesteśmy gotowi oddać faraonowi nasze pola i samych siebie w niewolę. Tylko zaopatrz nas w ziarno. Chcemy przeżyć zamiast umierać. Niech ta ziemia nie stanie się pustkowiem.

20 Józef więc wykupił na rzecz faraona całą ziemię egipską. Egipcjanie sprzedawali swe pola ze względu na srogi głód. W ten sposób ziemia przeszła na własność faraona.

21 Również lud Józef poddał* w niewolę faraonowi, od krańca Egiptu po kraniec.

22 Nie wykupił jedynie ziemi kapłańskiej, gdyż kapłani byli na utrzymaniu faraona i korzystali z przydziałów, które on im zapewniał. Tylko dlatego nie sprzedawali swych pól.

23 Józef natomiast ogłosił: Oto nabyłem was dzisiaj — wraz z waszymi polami — na własność faraona. Weźcie sobie ziarno i obsiejcie ziemię.

24 Lecz jedną piątą część waszych plonów macie przekazać faraonowi, cztery piąte możecie zatrzymać na dalsze obsianie pól i na wyżywienie własne, waszych gospodarstw oraz waszych dzieci.

25 Ludzie odpowiedzieli: Zachowałeś nas przy życiu. Obyśmy znaleźli łaskę w twych oczach, panie, a będziemy niewolnikami faraona.

26 W ten sposób Józef wprowadził ustawę obowiązującą po dzień dzisiejszy, że piąta część plonów z ziemi egipskiej należy do faraona. Tylko ziemia kapłanów nie przeszła na jego własność.

27 Izrael zamieszkał zatem w ziemi egipskiej, w okręgu Goszen. Ludzie nabywali w niej posiadłości, rozradzali się i rośli w liczbę.

Ostatnia wola Jakuba

28 Jakub przeżył w ziemi egipskiej siedemnaście lat. Jego życie trwało zatem sto czterdzieści siedem lat.

29 Gdy Izrael był już bliski śmierci, wezwał swego syna, Józefa, i powiedział: Jeśli znalazłem łaskę w twoich oczach, połóż, proszę, swą rękę pod moje biodro. Okaż mi, proszę, miłość i wierność: Nie grzeb mnie w Egipcie.

30 Gdy spocznę z moimi ojcami, wywieź mnie z Egiptu i pochowaj mnie w ich grobie. Józef odpowiedział: Postąpię według twego życzenia.

31 Jeśli tak, to przysięgnij mi to — poprosił ojciec. Józef przysiągł. I pokłonił się Izrael, wsparty o rękojeść swojej laski.*

Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza. Przekład literacki © 2018 Ewangeliczny Instytut Biblijny (EIB).

Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza (dosłowny)

Spotkanie z faraonem

1 Józef zaś przybył i oznajmił faraonowi: Mój ojciec i moi bracia, ich owce i ich bydło, ze wszystkim, co posiadają, przybyli z ziemi Kanaan i oto są w ziemi Goszen.

2 Potem z grona swoich braci wziął* pięciu mężczyzn i stawił ich przed faraonem.

3 I powiedział faraon do jego braci:* Co jest waszym zajęciem? I powiedzieli faraonowi: Pasterzami owiec są twoi słudzy, tak my, jak i nasi ojcowie.

4 I powiedzieli [jeszcze] faraonowi: Przybyliśmy zatrzymać się w tej ziemi, gdyż nie ma pastwisk dla owiec, które mają twoi słudzy, ponieważ w ziemi Kanaan jest ciężki głód, pozwól więc na teraz, że twoi słudzy zamieszkają w ziemi Goszen.

5 Wtedy faraon powiedział do Józefa: Twój ojciec i twoi bracia przybyli do ciebie.

6 Ziemia egipska – przed tobą ona! W najlepszej [części] tej ziemi osiedl swego ojca i swoich braci – niech mieszkają w ziemi Goszen. A jeśli wiesz, że są między nimi mężczyźni dzielni, ustanów ich książętami nad dobytkiem, który należy do mnie.*

7 Potem wprowadził Józef Jakuba, swego ojca, i postawił go przed faraonem, a Jakub pobłogosławił faraona.

8 I powiedział faraon do Jakuba: Ile jest dni lat twojego życia?

9 I powiedział Jakub faraonowi: Dni lat mojego wędrowania* jest sto trzydzieści lat. Krótkie i złe* były dni lat mego życia i nie dosięgły dni lat życia moich ojców w dniach ich wędrowania.

10 I pobłogosławił Jakub faraona, i wyszedł sprzed oblicza faraona.

11 A Józef osiedlił swego ojca i swoich braci i dał im posiadłość* w ziemi egipskiej, w najlepszej [części] tej ziemi, w ziemi Ramses,* jak rozkazał faraon.

12 I zaopatrywał Józef swego ojca i swoich braci, i cały dom swego ojca w chleb według [liczby] dzieci.

Poczynania Józefa w czasie głodu

13 A w całej ziemi nie było chleba, ponieważ głód był bardzo ciężki, i marniała ziemia egipska i ziemia kananejska z powodu głodu.

14 I wyciągnął* Józef wszystkie pieniądze* znajdujące się w ziemi egipskiej i w ziemi kananejskiej za zboże, które oni nabywali, i odprowadzał Józef pieniądze do domu faraona.

15 A gdy wyczerpały się pieniądze w ziemi egipskiej i w ziemi kananejskiej, przyszli wszyscy Egipcjanie do Józefa, mówiąc: Daj nam chleba. Oraz: Dlaczego mamy wobec ciebie umierać przez to, że brak nam pieniędzy?

16 I odpowiedział Józef: Dajcie wasz dobytek, a dam wam chleb* za wasz dobytek, skoro brak wam pieniędzy.

17 Przyprowadzili więc do Józefa swój dobytek, a Józef dawał im chleb za konie i za stada owiec, i za stada bydła, i za osły. Tak nasycił ich chlebem za cały ich dobytek tego roku.

18 A gdy minął i ten rok, przyszli do niego w następnym roku i powiedzieli do niego: Nie ukrywamy przed naszym panem, że skończyły nam się pieniądze, a stada bydła [należą] do naszego pana, że nie pozostało [nam] nic przed naszym panem prócz naszego ciała i naszej ziemi.

19 Dlaczego mamy umierać na twoich oczach, tak my, jak i nasza ziemia? Kup nas i naszą ziemię za chleb, i niech staniemy się my z naszą ziemią niewolnikami faraona. Lecz daj [nam] ziarna i niech przeżyjemy zamiast umierać, i niech ziemia nie stanie się pustkowiem.

20 I wykupił Józef całą ziemię egipską dla faraona, ponieważ Egipcjanie sprzedawali każdy swoje pole, jako że głód srożył się nad nimi – i stała się ziemia [własnością] faraona.

21 A co do ludu, poddał go* w niewolę od [jednego] krańca Egiptu po jego [drugi] kraniec.

22 Nie wykupił tylko ziemi kapłańskiej, gdyż kapłani mieli stałe zaopatrzenie* od faraona i żywili się z zaopatrzenia, które dał im faraon – dlatego nie sprzedali swojej ziemi.

23 I powiedział Józef do ludu: Oto nabyłem was dziś – i waszą ziemię [uprawną] – dla faraona. Oto ziarno dla was i obsiejcie ziemię.

24 Lecz ze zbiorów oddacie jedną piątą faraonowi, a cztery części pozostaną wam na obsianie pól i na wyżywienie was oraz tych, którzy są w waszych domach, i na wyżywienie waszych dzieci.*

25 I powiedzieli: Utrzymałeś nas przy życiu, obyśmy znaleźli łaskę w oczach naszego pana, a będziemy niewolnikami faraona.

26 I wprowadził to Józef jako ustawę – aż do dzisiaj – że z ziemi egipskiej piąta część należy do faraona. Tylko ziemia samych kapłanów nie stała się własnością faraona.

27 I zamieszkał Izrael w ziemi egipskiej, w ziemi Goszen. Nabywali w niej własność, rozradzali się i rozmnażali się bardzo.

Ostatnia wola Jakuba

28 A Jakub żył w ziemi egipskiej siedemnaście lat, tak że było dni Jakuba, lat jego życia, sto czterdzieści siedem lat.

29 A gdy przybliżyły się dni, kiedy Izrael miał umrzeć, wezwał swego syna Józefa i powiedział do niego: Jeśli znalazłem łaskę w twoich oczach, połóż, proszę, swoją rękę pod moje biodro i okaż mi miłość i wierność: Nie grzeb mnie w Egipcie.

30 Gdy spocznę z moimi ojcami, wywieź mnie z Egiptu i pochowaj mnie w ich grobie. On zaś odpowiedział: Postąpię według twoich słów.

31 Powiedział zatem: Przysięgnij mi. I przysiągł mu. I skłonił się Izrael nad rękojeścią swojej laski.*

Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza. Przekład dosłowny © 2020 Ewangeliczny Instytut Biblijny (EIB).