1Martwa mucha[1] zasmradza mieszankę olejku aptekarza – bardziej niż mądrość i chwała może zaważyć odrobina głupoty.[2]
Marność wysiłków edukacyjnych
2Serce mędrca skłania go ku jego stronie prawej,[3] lecz serce głupca ku jego lewej.3Również w [czasie] drogi, kiedy głupi idzie, jego serce błądzi;[4] i [w ten sposób] wszystkim mówi, że jest głupi.
Marność ludzkich względów
4Jeśli gniew[5] władcy wybucha przeciw tobie, nie opuszczaj swojego miejsca, gdyż spokój jest lekarstwem na największe uchybienia.
Marność zakusów władzy
5Jest pewne zło, które widziałem pod słońcem, a jest nim pomyłka wychodząca od panującego:6Głupota wynoszona jest na wysokie stanowiska, a zdolni[6] siedzą nisko.7Widziałem niewolników [jadących] na koniach i książąt, którzy jak niewolnicy szli pieszo.
Marność pewności siebie
8Kto kopie dół, wpada weń, a kto burzy ścianę, tego kąsa wąż.9Kto wydobywa kamienie, kaleczy się nimi, kto rąbie drewno, temu ono zagraża.
Marność zachowawczości i bezmyślnego trudu
10Jeśli tępe żelazo, a ostrza się nie naostrzy, to trzeba wytężyć siły, a pożytkiem byłoby skorzystanie z mądrości.
Marność mądrości po szkodzie
11Jeżeli wąż ukąsi przed zaklęciem, zaklinacz nie odnosi korzyści.
Marność nieuctwa
12Słowa ust mędrca to łaska,[7] głupca zaś pożerają własne wargi:13Początkiem słów jego ust jest głupota, a końcem [słów] jego ust jest groźne szaleństwo.[8]14Głupi mnoży słowa, choć człowiek nie wie, co się stanie, i kto mu powie, co po nim będzie?15Trud głupców wycieńcza ich, gdyż nie znają drogi do miasta.[9]
Marność braku doświadczenia u władzy
16Biada ci, ziemio, gdy twym królem jest chłopiec,[10] a książęta[11] rano ucztują!17Szczęście masz, ziemio, gdy twój król jest synem szlachetnych, a książęta ucztują o czasie – dla nabrania sił, a nie po pijacku.[12]
Marność lenistwa i braku przezorności
18Gdzie wielkie lenistwo, tam dach się zapada, a gdzie opuszcza się ręce, tam dom zacieka.
Marność nierespektowania oczywistości
19Dla śmiechu urządzamy przyjęcie, wino rozwesela życie – a pieniądz jest odpowiedzią[13] na wszystko.
Marność liczenia na dyskrecję
20Nawet w swoich myślach nie przeklinaj króla ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego,[14] bo ptactwo niebieskie poniesie głos, a stwór skrzydlaty przekaże słowo.